Chuyển đổi số y tế ở Việt Nam: chưa đồng bộ, thiếu liên thông giữa các tuyến

Theo ông Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, tuy quá trình chuyển đổi số đạt nhiều kết quả bước đầu nhưng vẫn chưa đồng đều, còn thiếu tính liên thông giữa các cấp. Ảnh: H.M

Ngày 10-9, tại Hội nghị quản lý bệnh viện châu Á 2025 (Hospital Management Asia - tổ chức ở TPHCM, ông Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh thuộc Bộ Y tế, cho biết hiện Cục đang triển khai một số đề án liên quan đến chuyển đổi số và xây dựng cơ sở dữ liệu y tế; du lịch y tế; cấp cứu ngoại viện; hỗ trợ chuyên môn, chuyển giao kỹ thuật qua mạng lưới bệnh viện vệ tinh.

Theo yêu cầu của Chính phủ, trước ngày 30-9, tất cả các bệnh viện trên cả nước phải triển khai bệnh án điện tử. Tính đến nay, Việt Nam có khoảng 1.700 bệnh viện công lập và tư nhân, trong đó hơn 500 đơn vị đã thực hiện hồ sơ bệnh án điện tử.

Cục Quản lý Khám chữa bệnh là đơn vị xây dựng danh mục dùng chung cho hệ thống bệnh án điện tử. Đến nay, Cục đã ban hành gần 100.000 danh mục nhằm hỗ trợ triển khai bệnh án điện tử, đặc biệt liên thông và vận hành dữ liệu.

Ông Đức cho biết việc triển khai bệnh án điện tử là điều bắt buộc phải làm bởi đây là xu thế trên thế giới. Hiện 20% tổng dân số đã có sổ sức khỏe điện tử. Dự kiến đến năm sau, mỗi người dân sẽ có một hồ sơ sức khỏe điện tử. Khi có dữ liệu bệnh án đúng và đầy đủ, ngành y tế sẽ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để dự báo, phân tích, phục vụ điều trị cho bệnh nhân.

Các bệnh viện trên địa bàn TPHCM gấp rút triển khai bệnh án điện tử. Ảnh minh họa: M.T

Song song với việc tăng tốc triển khai bệnh án điện tử, ông Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, cho biết chuyển đổi số còn đang diễn ra mạnh mẽ với hồ sơ sức khỏe điện tử, kết nối dữ liệu lâm sàng, thanh toán không tiền mặt và mạng lưới Telehealth (y tế từ xa) mở rộng đến các vùng sâu, vùng xa. Cùng với đó, đề án bệnh viện vệ tinh được triển khai đã góp phần giảm tải tuyến cuối, nâng cao năng lực điều trị tại chỗ để người dân được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng ngay tại địa phương.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, ông Thuấn cho biết hệ thống y tế Việt Nam vẫn đang đứng trước nhiều thách thức như tình trạng quá tải tại các bệnh viện Trung ương trong khi năng lực y tế cơ sở chưa được phát huy đầy đủ. Nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu hụt, nhất là ở những vùng khó khăn. Cơ chế tài chính và chính sách bảo hiểm y tế chưa thật sự đồng bộ. Dù quá trình chuyển đổi số đạt nhiều kết quả bước đầu nhưng chưa đồng đều, còn thiếu tính liên thông giữa các cấp.

Liên quan đến vấn đề này, đại diện Cục Quản lý khám chữa bệnh cũng cho biết thêm, hiện chuyển đổi số y tế tại Việt Nam còn đối mặt với nhiều thách thức. Cụ thể là cơ chế thực thi còn hạn chế, trong khi khung pháp lý chưa theo kịp sự phát triển nhanh chóng của các dịch vụ số mới.

Một khó khăn khác là dù dữ liệu trong hệ thống y tế nhiều nhưng còn phân mảnh, thiếu tính chính xác và chưa được cập nhật theo thời gian thực. Ngoài ra, tình trạng thiếu hụt đội ngũ nhân sự chuyên trách công nghệ thông tin về y tế và chưa có nhiều chương trình đào tạo, bồi dưỡng liên tục về lĩnh vực này.

Đáng nói hơn, các quy định liên quan đến giao dịch điện tử, chữ ký số, định danh bệnh nhân, an ninh và lưu trữ hồ sơ y tế vẫn chưa hoàn thiện. Hạ tầng công nghệ thông tin tại các cơ sở y tế chưa đồng bộ, đi kèm với những thách thức về an ninh và an toàn thông tin.

Trước lo ngại của người dân về vấn đề bảo mật thông tin cá nhân khi sử dụng dịch vụ y tế trực tuyến, đại diện Cục Quản lý khám chữa bệnh cho biết Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Công an để đảm bảo an toàn dữ liệu, tránh lộ lọt thông tin ra ngoài.

Minh Thảo