Chuyên gia giải đáp 4 thắc mắc về nghĩa vụ quân sự năm 2025
Hiện nay, các địa phương bắt đầu gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự năm 2025 với nhiều câu hỏi đã được bạn đọc đặt ra.
Vừa qua, Bộ Quốc phòng đã có Hướng dẫn 4705 về việc tuyển dụng và gọi công dân nhập ngũ năm 2025. Theo đó, năm 2025 sẽ tiến hành tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ một đợt; thời gian giao nhận quân từ ngày 13 đến hết ngày 15-2-2025.
Vì vậy, ngay thời điểm này, các địa phương đã bắt đầu gọi những thanh niên trong độ tuổi nghĩa vụ quân sự thực hiện khám sức khỏe.
Rất nhiều vấn đề thắc mắc xoay quanh chủ đề NVQS được bạn đọc gửi tới báo Pháp Luật TP.HCM.
Học xong ĐH, học lên thạc sĩ có được tạm hoãn?
Bạn đọc Thanh Quang đặt câu hỏi: Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 quy định một trong các trường hợp được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự: Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ ĐH hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục ĐH, trình độ CĐ hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.
Quy định này được hiểu thế nào mới đúng, đặc biệt là nội dung “trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo”, bởi có người đặt ra tình huống sẽ có những người cứ đi học mãi đến hết tuổi nghĩa vụ quân sự?
Năm 2025 sẽ tiến hành tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ một đợt, thời gian giao nhận quân từ ngày 13 đến hết ngày 15-2-2025. Ảnh: THUẬN VĂN
Với câu hỏi này, ThS Dũng Thị Mỹ Thẩm, giảng viên khoa Luật hành chính - nhà nước, Trường ĐH Luật TP.HCM, cho biết hiện nay, theo quy định của Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015 thì độ tuổi công dân được gọi nhập ngũ là từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi. Trường hợp được đào tạo trình độ CĐ, ĐH đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.
Về quy định tạm hoãn đối với công dân đang đi học ĐH, CĐ như đã nêu thì được hiểu là công dân đó chỉ được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự trong một khóa đào tạo tập trung.
Ví dụ một sinh viên của Trường ĐH Luật TP.HCM khóa 2019-2023 thì trong thời gian đang học tập, sinh viên này sẽ được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự. Tuy nhiên, khi sinh viên này tốt nghiệp Trường ĐH Luật TP.HCM thì lúc này sẽ không được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự nữa.
Trường hợp sau năm 2023, sinh viên này muốn học văn bằng 2 hoặc học lên thạc sĩ thì được hiểu rằng lúc này không còn là trong một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo nữa. Vì vậy, họ sẽ không thuộc trường hợp được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự, căn cứ tại điểm g khoản 1 Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015. Và khi đó nếu đáp ứng các tiêu chuẩn khác (chẳng hạn về độ tuổi, sức khỏe) thì họ sẽ được gọi nhập ngũ.
Loạn thị, cận thị cũng có thể đi nghĩa vụ quân sự
“Loạn thị có phải đi nghĩa vụ quân sự không?” - đây là thắc mắc của bạn đọc Gia Khang.
Giải đáp, ThS Thẩm cho biết Bộ Quốc phòng quy định tiêu chuẩn sức khỏe hiện nay tại Thông tư 105/2023. Bên cạnh đó, tiêu chuẩn mắt sẽ áp dụng thêm Thông tư 148/2018.
Vợ mới sinh con, chồng có phải đi nghĩa vụ quân sự?
Hiện nay, công dân có con nhỏ không phải là căn cứ để tạm hoãn NVQS. Tuy nhiên, theo quy định của Điều 41 Luật NVQS năm 2015, trường hợp công dân nam là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động thì sẽ được tạm hoãn NVQS.
Cụ thể, theo Thông tư 105, tiêu chuẩn chung về sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự là đạt sức khỏe loại 1, 2, 3 theo quy định.
Đối với bệnh cận thị dưới 3 đi ốp hoặc đã phẫu thuật thì vẫn có thể tham gia nghĩa vụ quân sự. Chẳng hạn nếu công dân được đánh giá đạt sức khỏe loại 2 thì lúc này vẫn có thể tham gia nghĩa vụ quân sự.
“Còn đối với loạn thị thì hiện nay các trường hợp loạn thị do sinh lý hoặc dưới 1 đi ốp sẽ được chấm 2 điểm; lớn hơn hoặc bằng 1 đi ốp sẽ được chấm 3 điểm. Trường hợp loạn thị đã phẫu thuật, hết loạn thị sẽ được chấm 3 điểm hoặc 4 điểm tùy trường hợp.
Do đó, với người đang loạn thị bị chấm 2 điểm mà các tiêu chuẩn sức khỏe khác không có tiêu chuẩn nào bị chấm điểm 3, 4, 5, 6 thì sẽ đạt sức khỏe loại 2, khi đó sẽ đủ điều kiện nhập ngũ bình thường” - ThS Thẩm cho biết.
Cũng theo chuyên gia này, trong các tiêu chuẩn gọi nhập ngũ có tiêu chuẩn về trình độ văn hóa. Vì vậy, với câu hỏi “còn trong độ tuổi nghĩa vụ quân sự nhưng chưa học hết cấp II có phải đi nghĩa vụ quân sự không?” của bạn đọc Ngọc Tuấn, ThS Thẩm cho biết vẫn có trường hợp đủ điều kiện.
Cụ thể, theo Thông tư 148/2018 thì tiêu chuẩn tuyển quân là sẽ chọn và gọi nhập ngũ những công dân có trình độ văn hóa từ lớp 8 trở lên, lấy từ cao xuống thấp. Tuy nhiên, những địa phương có khó khăn không đảm bảo đủ chỉ tiêu giao quân thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định được tuyển chọn số công dân có trình độ văn hóa lớp 7.
Do đó, trường hợp thanh niên chưa học hết cấp II vẫn có thể được gọi nhập ngũ nếu đáp ứng những tiêu chuẩn khác (về tuổi đời, chính trị, sức khỏe).
Các trường hợp tạm hoãn, miễn nghĩa vụ quân sự
Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 quy định tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây:
- Chưa đủ sức khỏe theo kết luận của hội đồng khám sức khỏe.
- Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được UBND cấp xã xác nhận.
- Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động 61%-80%.
- Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.
- Người thuộc diện di dân, giãn dân trong ba năm đầu đến các xã đặc biệt khó khăn theo dự án phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước do UBND cấp tỉnh trở lên quyết định.
- Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật.
- Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ ĐH hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục ĐH, trình độ CĐ hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.
Bên cạnh đó, miễn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây:
- Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng 1.
- Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ.
- Một con của thương binh hạng 2; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
- Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, Công an nhân dân.
- Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn từ 24 tháng trở lên.
