Chuyên gia lý giải nguyên nhân động đất tăng đột biến tại Kon Tum

Tiếp tục xảy ra 4 trận động đất liên tiếp trong sáng 10/7 tại huyện Kon Plông. (Ảnh: Hùng Võ/Vietnam+)

Sau dư chấn của chuỗi động đất xảy ra liên tiếp trong suốt 20 ngày qua, rạng sáng 20/7, tại huyện miền núi Kon Plông (tỉnh Kon Tum) tiếp tục xảy ra 4 trận động đất kích thích có độ lớn từ 2,6-3,1. Tất cả các trận động đất này đều có độ sâu chấn tiêu khoảng 10 km.

Trước đó, trong ngày 19/7, tại huyện Kon Plông cũng đã xảy ra 4 trận động đất liên tiếp có độ lớn từ 2,7-3,6.

Như vậy, tính từ đầu tháng 7/2023 đến nay, trên địa bàn huyện Kon Plông đã xảy ra 70 trận động đất. Trong đó, đỉnh điểm là ngày 7/7, tại huyện này đã xảy ra 15 trận động đất với độ lớn cao nhất là 4,2. Đây cũng là ngày mà các trận động đất xảy ra được cơ quan chuyên môn ghi nhận có độ lớn cao nhất, phổ biến từ 3.0 trở lên.

Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus trong sáng nay, 20/7, tiến sỹ Nguyễn Xuân Anh - Viện trưởng Viện Vật lý Địa cầu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho hay thông thường động đất kích thích xảy ra tại huyện miền núi Kon Plông phụ thuộc vào việc tích nước của hồ chứa thủy điện.

“Kích thích động đất là do hồ chứa và hồ chứa thì phải có nước. Có thể đợt mưa bão vừa qua ở Tây Nguyên đã gia tăng lượng nước. Tuy nhiên, việc tích nước cũng cần có thời gian để nước thấm xuống. Khi nước thấm sâu xuống lòng đất gặp pha chậm, gây áp lực thì động đất mới xảy ra,” Tiến sỹ Nguyễn Xuân Anh nói thêm.

Theo Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần, các trận động đất trên dù không gây rủi ro thiên tai, song cũng không thể chủ quan, bởi số trận động đất kích thích có thể còn tiếp tục xảy ra.

Thực tế, từ đầu năm 2023 đến nay, động đất tại khu vực huyện Kon Plông xảy ra liên tục với tần suất dày và cường độ mạnh hơn so với những năm trước đây. Thống kê của Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần cho thấy từ đầu năm 2023 đến nay, trên địa bàn huyện Kon Plông, đã xảy ra gần 210 trận động đất, được cho là động đất kích thích do hoạt động thủy điện, với độ lớn từ 2,5 - 4,2.

Viện trưởng Viện Vật lý Địa cầu Nguyễn Xuân Anh cho biết từ tháng 6/2021, đơn vị này đã cử cán bộ đến khu vực này để thiết lập thêm các trạm quan trắc nhằm tìm hiểu rõ hơn và cảnh báo kịp thời các hiện tượng địa chất nguy hiểm có thể xảy ra.

Trên cơ sở đó, đầu tháng 9/2022, tỉnh Kon Tum đã hoàn thành việc xây dựng, lắp đặt mới 3 trạm quan trắc cảnh báo động đất tại Thủy điện Thượng Kon Tum, nâng tổng số trạm quan trắc thuộc khu vực hoạt động của thủy điện này lên 6 trạm.

Số liệu ghi nhận được từ các trạm cho thấy trong thời gian gần đây, tại khu vực huyện Kon Plông, động đất xảy ra thường xuyên hơn và có xu hướng mạnh hơn. Mặc dù đến nay chưa ghi nhận thiệt hại tại khu vực trên nhưng các rung động địa chấn do động đất gây ra đã ảnh hưởng nhất định đến đời sống của người dân địa phương.

Khu vực tỉnh Kon Tum nói chung và huyện Kon Plông nói riêng thuộc đới đứt gãy nhỏ. Các nghiên cứu trước chỉ ra rằng những trận động đất tại khu vực này có độ lớn không quá 5,0. Dù vậy, Viện Vật lý Địa cầu vẫn thường xuyên thông báo về hoạt động động đất đến chính quyền và người dân tại khu vực này.

Tiến sỹ Nguyễn Xuân Anh khuyến cáo người dân và chính quyền địa phương cần quan tâm đến các yếu tố kháng chấn trong xây dựng.

Cùng với đó, chính quyền các cấp địa phương cần thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân các biện pháp phòng, tránh, giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra động đất mạnh. Khi nhận được tin động đất, mọi công dân trong vùng bị ảnh hưởng phải sẵn sàng sơ tán khỏi vùng nguy hiểm để đảm bảo an toàn./.

(Vietnam+)