Chuyên gia 'mách nước' cho phụ huynh chăm sóc con trong dịp hè

Chị Nguyễn Thị Thanh Thủy (trú tại TP Đông Hà, tỉnh Quảng Trị) cho biết, theo kế hoạch, các con của chị sẽ bắt đầu nghỉ hè vào cuối tháng 5 này. Chị Thủy dự định, sau khi kết thúc năm học sẽ gửi các con về quê, nhờ ông bà ngoại chăm sóc. Còn gia đình chị Phan Thị Lan Ngọc (trú tại TP Đông Hà) thì ông bà nội, ngoại đều cao tuổi, nên chị đang tìm hiểu trung tâm kỹ năng sống, kết nối bạn bè để chăm sóc, giáo dục con dịp hè.

Theo ThS. Nguyễn Thị Trầm Ca - Ủy viên Ban Chấp hành Hội Khoa học Tâm lý - Giáo dục Quảng Trị, hiện nay, nhiều phụ huynh gặp khó khăn về việc chăm sóc, giáo dục con hiệu quả trong dịp nghỉ hè, nhất là ở các khu đô thị và những gia đình đến đây lập nghiệp, sinh sống không có ông bà nội ngoại ở gần.

Bà Ca phân tích thêm, mỗi độ tuổi có đặc điểm tâm sinh lý và sẽ nảy sinh những vấn đề khác nhau, đòi hỏi phụ huynh phải đồng hành cùng con vượt qua một cách an toàn, hiệu quả nhất, để mỗi kỳ nghỉ hè của con là một kỷ niệm đẹp trong lứa tuổi học sinh.

Đối với độ tuổi nhỏ (mầm non, tiểu học) có thể các em chưa nhận biết, phân biệt được những vị trí, hành động ẩn chứa nguy hiểm, kết hợp sự năng động khiến các em dễ tổn thương thể chất. Phụ huynh cần quan tâm để tránh rủi ro.

Còn các con lứa tuổi học sinh THCS, THPT thường hay sử dụng điện thoại nên rất dễ bị ảnh hưởng bởi những thông tin độc hại, thiếu kiểm chứng trôi nổi trên các nền tảng mạng xã hội. Do đó, dù ở bất kỳ độ tuổi nào thì phụ huynh cũng cần chú ý, sát sao với con để kịp nhận ra vấn đề phát sinh, cùng con giải quyết, vượt qua một cách hiệu quả.

“Trong dịp hè, nếu có thể gửi con cho ông bà thì tốt rồi. Nếu không, phụ huynh có thể lựa chọn cho con tham gia hoạt động tại các trung tâm kỹ năng sống hoặc thành lập nhóm nhỏ những gia đình có con cùng trang lứa, để các con cùng hoạt động, vui chơi với nhau” - bà Ca chia sẻ đồng thời lưu ý thêm, phụ huynh cần tìm hiểu nguyện vọng, sở thích của con trước khi đăng ký tại các trung tâm để đảm bảo phù hợp, hiệu quả. Khi thành lập nhóm bạn bè cho con, cần chú ý đến tiêu chí, bạn cùng trang lứa là những trẻ có thể chơi, hoạt động hòa hợp với nhau, cùng giúp nhau tiến bộ, tránh tình trạng gò bó, ép buộc trẻ vào nhóm chơi bản thân không mong muốn.

Đồng thời, sau khi thành lập nhóm nhỏ, phụ huynh cần bố trí không gian đảm bảo đủ rộng, thoáng đãng cho trẻ hoạt động; quan sát hoạt động của trẻ để có sự hướng dẫn, điều chỉnh khi cần thiết. “Thông thường mỗi trẻ sẽ có thế mạnh khác nhau, khi chơi được với nhau, các con sẽ sử dụng thế mạnh của mình để hướng dẫn, hỗ trợ các bạn khác phát triển và ngược lại, bản thân con sẽ học hỏi những điều mới lạ, bổ ích từ bạn của mình” - bà Ca phân tích.

Đối với các học sinh lớn hơn (THCS, THPT), bố mẹ có thể để con tự lập nhóm, tham gia hoạt động trong nhóm của mình. Tuy nhiên, cần dành thời gian quan sát, trò chuyện với con hằng ngày để kịp nhận ra những thay đổi, khác thường (nếu có) của con và có biện pháp hỗ trợ kịp thời.

Theo bà Ca, dù ở độ tuổi nào, sử dụng cách thức, biện pháp gì đi chăng nữa thì phụ huynh cũng cần dành thời gian quan sát, trò chuyện với con hằng ngày để nắm bắt tình hình kịp thời. Hãy là những “người bạn lớn” để con có thể sẵn sàng chia sẻ, trò chuyện với bố mẹ.

Ngoài nghỉ hè, hàng năm đều có các dịp nghỉ lễ, Tết, để tránh tình trạng “nước đến chân mới nhảy”, phụ huynh cần rèn luyện cho con các kỹ năng, thói quen ngay từ nhỏ, như: tự chăm sóc bản thân, nhận biết và tránh xa nguy hiểm, kỹ năng giao tiếp, tự học, đọc sách…

Việc trang bị này là cả một hành trình dài, đòi hỏi sự kiên nhẫn, hiểu biết của các bậc phụ huynh. Một khi đã hình thành được những kỹ năng, thói quen, hành vi tích cực bản thân các con sẽ chủ động trong cuộc sống của mình và hạn chế sự phụ thuộc, ỷ lại vào bố mẹ. Điều này đồng nghĩa, bố mẹ sẽ “nhàn” hơn trong việc chăm sóc, giáo dục con về sau.

Nghĩa Văn