Chuyên gia Nga đánh giá về khả năng Mỹ tiến hành chiến dịch trên bộ ở Venezuela
Căng thẳng vùng Caribe leo thang, Tổng thống Trump úp mở kịch bản can thiệp trên bộ vào Venezuela. Các chuyên gia cảnh báo rủi ro địa chính trị và nguy cơ khủng hoảng khu vực nếu Mỹ hành động.
Mỹ đã triển khai tàu sân bay, tàu khu trục và máy bay chiến đấu áp sát vùng biển Venezuela. Ảnh: Yonhap/TTXVN
Theo báo Vedomosti (Nga) ngày 27/10, trong bối cảnh căng thẳng leo thang chưa từng có tại khu vực Caribe kể từ Chiến tranh Lạnh, khả năng về một hoạt động quân sự trên bộ của Mỹ nhằm vào Venezuela đang trở thành tâm điểm chú ý. Tổng thống Mỹ Donald Trump trước đó đã tuyên bố sẵn sàng cho một kịch bản can thiệp trên bộ, diễn ra sau chiến dịch chống ma túy do Hải quân Mỹ tiến hành ngoài khơi Venezuela. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng động thái này mang theo những rủi ro địa chính trị và quân sự khổng lồ.
Sự hiện diện quân sự quy mô lớn
Sự hiện diện quân sự của Mỹ tại vùng Caribe đã được tăng cường đáng kể kể từ cuối tháng 8 năm nay. Hơn 10.000 binh sĩ và hàng chục máy bay chiến đấu đã được triển khai, với nhiều quân nhân trên 8 tàu chiến, số còn lại đóng quân tại Puerto Rico.
Sự leo thang này được đánh dấu bằng sự xuất hiện của các tàu chiến chủ lực gần vùng biển Venezuela. Tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Gravely, một tàu chiến lớp Arleigh Burke trọng tải 9.000 tấn, được trang bị tên lửa hành trình Tomahawk, máy bay trực thăng và lính thủy đánh bộ, đã cập cảng Tây Ban Nha để tham gia cuộc tập trận chung với lực lượng phòng thủ Trinidad và Tobago vào hôm 23/10.
Cùng với USS Gravely, tàu sân bay USS Gerald R. Ford và nhóm tàu tác chiến – bao gồm tàu tuần dương, tàu khu trục, máy bay giám sát và tác chiến điện tử – cũng đã tiến gần hơn đến vùng biển Venezuela. Đây là sự hiện diện quân sự lớn nhất của Mỹ tại khu vực này trong nhiều thập kỷ.
Lầu Năm Góc cho biết đợt triển khai này nhằm mục tiêu "phát hiện, giám sát và ngăn chặn các hoạt động bất hợp pháp đe dọa đến an ninh và sự thịnh vượng của Mỹ", như một phần trong chiến dịch chống buôn lậu ma túy. Lực lượng Mỹ đã tăng cường các cuộc tấn công, nhắm vào ít nhất 10 chiếc thuyền buôn người bị tình nghi ở vùng Caribe và Thái Bình Dương và được cho là đã khiến 43 người thiệt mạng kể từ tháng 9.
Đánh giá về khả năng Mỹ can thiệp vào Venezuela, Prokhor Tebin, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quân sự và Kinh tế thuộc Trường Kinh tế Cao cấp ở Moskva, cho rằng việc triển khai các nhóm tác chiến tàu sân bay tấn công có thể giúp Mỹ thực hiện một cuộc phong tỏa toàn diện Venezuela và tiến hành một chiến dịch ném bom. Các cuộc tấn công từ tàu chiến, máy bay, cùng với các cuộc tấn công của lực lượng đặc nhiệm (như ở Yemen và Iraq) là "hoàn toàn có thể" xảy ra trong một chiến dịch trên bộ giả định.
Tuy nhiên, ông Tebin tin rằng việc tham gia vào các hoạt động trên bộ quy mô lớn mà không có đồng minh sẽ là một rủi ro chính trị đáng kể đối với Mỹ. Ông cảnh báo "không nên ảo tưởng" rằng chiến dịch ném bom của Mỹ có thể phá hủy nhà nước Venezuela. Mục tiêu thực tế có thể là làm xáo trộn tình hình trong nước, và gián tiếp gây áp lực lên Nga và Trung Quốc.
Chuyên gia Tebin khẳng định rằng kịch bản can thiệp quân sự có thể phản tác dụng đối với mối quan hệ của Washington với các nước Nam Mỹ. "Điều này sẽ khiến Mỹ phải trả giá đắt, gây bất ổn khu vực, kích động làn sóng người tị nạn và nhường [Venezuela] cho các băng đảng ma túy", ông Tebin nhấn mạnh. Ông cảnh báo các băng đảng ma túy, không giống như phe đối lập, được tổ chức bài bản và trang bị vũ khí, sẽ biến đất nước này thành một "Libya kiểu Mỹ Latinh".
Phản ứng của Venezuela
Caracas ngay lập tức lên án sự hiện diện quân sự của Mỹ, gọi đây là mối đe dọa đối với sự ổn định khu vực và "một hành động khiêu khích quân sự".
Phó Tổng thống Delcy Rodríguez cáo buộc Mỹ và đồng minh vùng Caribe của họ, Trinidad và Tobago, đang dàn dựng một hành động khiêu khích gần vùng biển của Venezuela, cảnh báo nguy cơ châm ngòi cho một cuộc xung đột rộng lớn hơn. Bà Rodríguez đã lên án Trinidad và Tobago vì hành động như một "thuộc địa quân sự" phục vụ lợi ích của Mỹ ở Mỹ Latinh, đồng thời tuyên bố Venezuela lên án hành động khiêu khích quân sự này, phối hợp với CIA, nhằm mục đích kích động một cuộc chiến tranh.
Caracas cũng tuyên bố đã bắt giữ "một nhóm lính đánh thuê" có liên hệ với CIA, vài ngày sau khi Tổng thống Trump cho biết ông đã cho phép CIA tiến hành các hoạt động bí mật chống lại Venezuela.
Sự đối đầu này làm nổi bật căng thẳng leo thang giữa hai quốc gia và mang theo những hệ lụy toàn cầu, do trữ lượng dầu mỏ khổng lồ của Venezuela và các liên minh với Nga, Trung Quốc và Iran.
Về khả năng chiến đấu của Venezuela, tổng biên tập tạp chí Latin America, Viktor Kheifets, lưu ý rằng quân đội nước này không có kinh nghiệm chiến đấu thực tế, và ngay cả tình trạng trang thiết bị mới của họ cũng đáng ngờ, đòi hỏi cần đánh giá một cách cực kỳ thận trọng.
Trong khi căng thẳng leo thang, Tổng thống Brazil Lula da Silva đã đề nghị người đồng cấp Mỹ Donald Trump làm trung gian hòa giải cuộc khủng hoảng xung quanh Venezuela trong một cuộc gặp trực tiếp tại Malaysia vào ngày 26/10, như Reuters đưa tin, trích dẫn lời nhà ngoại giao hàng đầu của Brazil, Mauro Vieira. Nhà lãnh đạo Brazil khẳng định rằng Mỹ Latinh là một "khu vực hòa bình", đưa ra một lựa chọn ngoại giao đối lập với nguy cơ leo thang quân sự.
