Chuyên gia VPBankS: Ngành dầu khí vẫn chịu sức ép lớn từ tình trạng cung vượt cầu

Bức tranh nửa đầu năm

Tại tọa đàm trực tuyến “Ngành dầu khí: Kiểm soát biến động – Ổn định phát triển” do Trung tâm Phân tích, CTCP Chứng khoán VPBank (VPBankS Research) tổ chức ngày 15/8 trên kênh Youtube VPBankS, ông Chu Thế Huynh, Chuyên gia VPBankS Research, nhấn mạnh rằng bức tranh nổi bật nhất của ngành dầu khí Việt Nam trong nửa đầu năm 2025 là khả năng kiểm soát biến động để giữ ổn định phát triển.

Ông Huynh phân tích rằng mặc dù giá dầu thế giới giảm khoảng 15% so với cùng kỳ năm 2024, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, nay là Tập đoàn Công nghiệp và Năng lượng Quốc gia Việt Nam (PVN), vẫn đạt doanh thu 510.000 tỷ đồng, tăng 5,7%. Bên cạnh đó, giá trị đầu tư đạt 21.000 tỷ đồng, tăng 31%, trong khi khoản nộp ngân sách nhà nước giảm 6,5% xuống còn 66.500 tỷ đồng. Theo ông, những con số này thể hiện rõ nỗ lực giữ ổn định tài chính của tập đoàn trong bối cảnh biến động mạnh từ thị trường quốc tế.

Trong 7 tháng đầu năm, ngành đã ký mới ba hợp đồng dầu khí và đưa vào khai thác các mỏ Đại Hùng pha 3, Kình Ngư Trắng và Kình Ngư Trắng Nam, đồng thời trao thầu dự án Sư Tử Trắng 2B để bổ sung thêm nguồn lực khai thác trong thời gian tới. Tuy nhiên, sản lượng khai thác ghi nhận sự sụt giảm khi chỉ đạt 4,82 triệu tấn dầu, giảm 4,3%, và 3 tỷ m³ khí, giảm 14,4%. Trong khi đó, nhập khẩu dầu thô đạt 7,6 triệu tấn, tăng 4%, còn xuất khẩu giảm mạnh 32%, chỉ còn 1,1 triệu tấn.

Liên doanh Vietsovpetro đã khai thác được 1,45 triệu tấn dầu, hoàn thành 50,5% kế hoạch năm, mang lại doanh thu 957 triệu USD và nộp ngân sách 453 triệu USD. Tổng công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP) đạt sản lượng 1,6 triệu tấn, vượt 14% kế hoạch, ghi nhận doanh thu 16.100 tỷ đồng và nộp ngân sách 4.280 tỷ đồng, đồng thời giá trị đầu tư tăng gấp 2,2 lần so với cùng kỳ. Ông Huynh nhận định đây chính là minh chứng cho định hướng gia tăng vốn đầu tư nhằm bù đắp sự sụt giảm sản lượng trong bối cảnh khó khăn.

Trung nguồn và hạ nguồn: Áp lực đa chiều trong nửa đầu năm

Theo phân tích của chuyên gia VPBankS Research, khu vực trung nguồn trong nửa đầu năm 2025 chịu sức ép lớn từ thị trường vận tải và khí đốt.

Đối với Tổng công ty Vận tải Dầu khí (PVTrans - Mã: PVT), nhu cầu vận tải chỉ tăng 0,5%, trong khi nguồn cung tàu lại tăng tới 3,5%, dẫn đến tình trạng dư thừa công suất. Sự mất cân đối này đã đẩy giá cước vận tải dầu khí hàng lỏng giảm, khiến hiệu quả hoạt động của PVTrans chưa tương xứng với quy mô, đồng thời làm gia tăng áp lực lên khả năng duy trì biên lợi nhuận của doanh nghiệp.

Đối với Tổng công ty Khí Việt Nam (PV Gas - Mã: GAS), sản lượng khí khai thác trong kỳ giảm 14%, tạo áp lực đáng kể lên nguồn cung trong nước. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn duy trì được tăng trưởng nhờ mở rộng mạnh mẽ hoạt động kinh doanh khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) và khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) trên thị trường quốc tế. Ông Chu Thế Huynh cho rằng chính sự mở rộng ra thị trường quốc tế này đã bù đắp phần nào sự sụt giảm sản lượng nội địa, đồng thời tạo nền tảng quan trọng cho các dự án chiến lược dài hạn như Lô B và hai nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và 4.

Khu vực hạ nguồn cũng có sự phân hóa kết quả kinh doanh giữa các doanh nghiệp. Trường hợp của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex - Mã: PLX) cho thấy trong quý II, doanh thu đạt 77.054 tỷ đồng, tăng 4,8% so với cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế đạt 1.368 tỷ đồng, tăng 6,3%. Tuy nhiên, xét lũy kế 6 tháng, doanh thu giảm 2,5% xuống còn 144.915 tỷ đồng, trong khi lợi nhuận giảm mạnh 35% xuống còn 1.579 tỷ đồng. Ông Huynh nêu nguyên nhân xuất phát từ tác động của giá dầu giảm, khiến hiệu quả kinh doanh chung của Petrolimex chưa đạt kỳ vọng.

CTCP Lọc hóa Dầu Bình Sơn (Mã: BSR) cũng phản ánh tình trạng tương tự. Doanh thu quý II đạt 36.772 tỷ đồng, tăng 51% so với cùng kỳ năm trước, lợi nhuận sau thuế đạt 847 tỷ đồng, tăng 10%. Tuy nhiên, lũy kế 6 tháng, lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 1.246 tỷ đồng, giảm 34% so với cùng kỳ 2024, bất chấp doanh thu 68.667 tỷ đồng tăng 24,6%. Chuyên gia cho rằng điều này cho thấy thách thức của các doanh nghiệp hạ nguồn vẫn ở mức cao, khi áp lực tồn kho và biên lợi nhuận chưa có dấu hiệu cải thiện rõ rệt trong nửa đầu năm.

Triển vọng nửa cuối năm 2025

Theo phân tích của ông Chu Thế Huynh, thị trường dầu khí trong sáu tháng cuối năm 2025 sẽ tiếp tục đối diện với sức ép lớn từ tình trạng cung vượt cầu. OPEC+ dự kiến bơm thêm khoảng 2,47 triệu thùng dầu mỗi ngày cho đến tháng 9, trong khi nhu cầu toàn cầu chỉ tăng khoảng 0,68 triệu thùng mỗi ngày. Sự mất cân đối này sẽ gây áp lực trực tiếp khiến giá dầu tiếp tục xu hướng giảm.

Vị này dẫn dự báo của Cơ quan Năng lượng Mỹ (EIA) cho rằng giá dầu Brent trung bình năm 2025 có thể ở mức 67,3 USD/thùng, thấp hơn 16% so với năm 2024, và xa hơn có thể giảm xuống còn 51,4 USD/thùng vào năm 2026. Đây là yếu tố bất lợi rõ rệt khi triển vọng hồi phục trong ngắn hạn chưa rõ rệt, đồng thời tạo ra thách thức lớn đối với khả năng duy trì lợi nhuận cũng như cân đối tài chính của các doanh nghiệp dầu khí.

Đối với Tổng công ty Khoan và Dịch vụ Khoan Dầu khí (Mã: PVD), ông Huynh nhấn mạnh triển vọng trong nửa cuối năm chủ yếu đến từ các hợp đồng giàn khoan dài hạn và ổn định. Chính sự ổn định này là cơ sở để kỳ vọng PVD duy trì hiệu quả khai thác dịch vụ, qua đó có thể mang lại lợi nhuận trước thuế ước khoảng 926 tỷ đồng trong cả năm 2025, bất chấp những biến động tiêu cực của giá dầu thế giới.

Với Tổng công ty Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (Mã: PVS), chuyên gia cho rằng kết quả tích cực dự kiến đến từ việc triển khai một loạt dự án dầu khí lớn trong giai đoạn cuối năm. Các dự án này tạo điều kiện cho PVS gia tăng khối lượng công việc và mở rộng nguồn thu từ dịch vụ kỹ thuật. Nhờ đó, PVS được dự báo có thể đạt mức lợi nhuận khoảng 1.800 tỷ đồng trong năm 2025, tăng 13% so với năm trước, cho thấy lợi thế của doanh nghiệp này trong việc tham gia sâu vào những dự án trọng điểm của ngành.

Đối với Tổng công ty Khí Việt Nam (PV Gas - Mã: GAS), ông Huynh nhận định triển vọng tăng trưởng giai đoạn tới gắn liền với tiến độ triển khai các dự án khí hóa lỏng (LNG) cùng với việc xây dựng và vận hành hai nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và 4. Ông đánh giá đây là những dự án chiến lược, có khả năng giúp PV Gas bù đắp phần suy giảm từ sản lượng khí nội địa, đồng thời hình thành các trụ cột phát triển mới cho doanh nghiệp trong trung và dài hạn, đóng góp tích cực vào việc bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Cao Phong