Chuyển từ thuế khoán sang kê khai: Thuế Cơ sở 3 lấy niềm tin hộ kinh doanh làm điểm tựa

Đặt mình vào vị trí người nộp thuế

Trong bối cảnh ngành Thuế triển khai chủ trương chuyển toàn bộ hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán sang phương pháp kê khai, Thuế Cơ sở 3 Hà Nội đưa ra cách làm linh hoạt, phù hợp thực tiễn. Với gần 12.000 hộ, cá nhân kinh doanh trên địa bàn, áp lực tuyên truyền, hướng dẫn rất lớn, thành công lớn nhất không chỉ đến từ giải pháp kỹ thuật mà còn nằm ở cách tiếp cận “đồng hành – thấu hiểu – sẻ chia” cùng người nộp thuế.

Chia sẻ với PV, ông Dương Minh Đạo – Trưởng Thuế Cơ sở 3 Hà Nội khẳng định: muốn tuyên truyền hiệu quả, cán bộ thuế trước hết phải hiểu khó khăn, tâm lý của hộ kinh doanh. “Nếu chỉ nói lý thuyết hoặc chỉ yêu cầu họ thực hiện theo quy định thì khó tạo sự đồng thuận. Cán bộ thuế phải đặt mình vào vị trí người nộp thuế, cùng họ tháo gỡ từng vướng mắc. Thái độ cầu thị, tận tâm của cán bộ thuế giúp xây dựng niềm tin – điều then chốt để hộ kinh doanh sẵn sàng thay đổi từ thói quen cũ sang phương pháp kê khai minh bạch hơn”, ông Đạo nói.

Cán bộ thuế đặt vào vị trí của hộ kinh doanh để hỗ trợ, tuyên truyền chuyển đổi

Là người trực tiếp phụ trách triển khai chuyển đổi, ông Võ Chung Đông – Phó Trưởng Thuế Cơ sở 3 vẫn nhớ rõ những ngày đầu đi tuyên truyền ở khu vực chợ Hôm (quận Hai Bà Trưng). “Khi chúng tôi bắt đầu tuyên truyền, đa số hộ kinh doanh lưỡng lự và lo lắng. Vướng mắc lớn nhất không phải kỹ thuật, mà là tâm lý. Họ sợ thủ tục rườm rà, sợ tăng chi phí, thậm chí sợ bị kiểm tra, xử lý”, ông Đông kể.

Trong giai đoạn này, cán bộ thuế xác định “đả thông tư tưởng” là khâu quan trọng nhất. Cơ quan thuế không chỉ mời hộ kinh doanh lên hội trường mà còn trực tiếp “đến từng ngõ, gõ từng nhà”, nhất là với những hộ lớn tuổi, khó tiếp cận công nghệ. Khi triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, cán bộ thuế còn đi cùng nhà cung cấp giải pháp để cài đặt, hướng dẫn sử dụng.

Ông Đông nhấn mạnh: “Khi người nộp thuế hiểu đúng – họ sẽ làm đúng. Và khi có một hộ thực hiện thành công, cả cộng đồng hộ kinh doanh cùng tuyến phố, cùng ngành nghề sẽ lan tỏa theo”.

Lãnh đạo Thuế Cơ sở 3 Hà Nội cho biết, để công tác chuyển đổi diễn ra suôn sẻ, cơ quan thuế đã triển khai nhiều biện pháp đồng bộ như: Chuẩn hóa dữ liệu người nộp thuế (tài khoản ngân hàng, liên lạc…); Gửi tin nhắn, tài liệu hướng dẫn trước khi tiếp xúc trực tiếp; Phối hợp ngân hàng, nhà cung cấp giải pháp, đại lý thuế và chính quyền địa phương; Giám sát chặt chẽ quá trình hỗ trợ của các đơn vị cung cấp giải pháp.

Cán bộ thuế đặt vào vị trí của hộ kinh doanh để hỗ trợ, tuyên truyền chuyển đổi

Hiện nay, trung bình mỗi cán bộ Thuế Cơ sở 3 phải quản lý 300–400 hộ kinh doanh với khối lượng công việc rất lớn, đòi hỏi sự kiên trì và chuyên nghiệp.Trong quá trình triển khai, không phải hộ kinh doanh nào cũng đồng thuận ngay. Một số trường hợp cố tình chống đối hoặc né tránh. “Những trường hợp này đòi hỏi quá trình vận động lâu dài. Xây dựng niềm tin phải từng chút một, từ những tương tác nhỏ nhất”, ông Đạo chia sẻ.

Cũng theo ông Đạo, cán bộ thuế phải liên tục nâng cao trình độ, rèn luyện kỹ năng giao tiếp và văn hóa ứng xử, bởi chỉ khi người dân cảm thấy tôn trọng và được hỗ trợ, họ mới sẵn sàng hợp tác.

Minh bạch dữ liệu – lợi ích lớn nhất hộ kinh doanh

Khi chuyển sang kê khai, nhiều hộ kinh doanh lo lắng chi phí sẽ tăng. Tuy nhiên, cơ quan thuế khẳng định mục tiêu lớn nhất là thu đúng – thu đủ, tạo môi trường kinh doanh công bằng.

Chuyển đổi số và kết nối dữ liệu giúp minh bạch dòng tiền, giảm tình trạng thất thu. Nếu hộ kinh doanh kê khai không đầy đủ, dữ liệu sẽ thể hiện rõ và nguy cơ bị xử phạt, truy thu là rất cao. Thực tế thời gian qua, nhiều vụ án trốn thuế đã khiến người dân cảnh tỉnh.

Ông Đông kể trường hợp hộ kinh doanh siêu thị mini của chị N.T.B. Sau khi được vận động và hướng dẫn, gia đình chị đã chủ động kê khai và nộp bổ sung 1,7 tỷ đồng tiền thuế. “Sau khi nộp, chị B đã cảm ơn cơ quan thuế vì đã giúp gia đình tránh được nguy cơ vướng lao lý, đặc biệt trong bối cảnh gần đây có nhiều trường hợp bị khởi tố vì trốn thuế”, ông Đông nói.

Cán bộ thuế đặt vào vị trí của hộ kinh doanh để hỗ trợ, tuyên truyền chuyển đổi

Nhiều câu chuyện thực tế cho thấy khi một hộ kinh doanh “đầu tàu” thực hiện, những hộ xung quanh sẽ nhanh chóng làm theo. Tại chợ Hôm, các hộ kinh doanh vải cho biết chỉ cần hộ ông L.A.Đ thực hiện trước thì họ sẽ theo. Sau quá trình vận động kiên trì, gia đình ông Đ. đã chuyển đổi thành công, giúp hàng loạt hộ kinh doanh khác đồng loạt triển khai.

“Chúng tôi nhận thấy trong cộng đồng hộ kinh doanh, sức lan tỏa là rất mạnh. Một hộ làm được sẽ kéo theo cả dãy phố”, ông Đông cho biết.

Theo lãnh đạo Thuế Cơ sở 3, giai đoạn đầu tiên là vất vả nhất: tìm kiếm dữ liệu, xác minh thông tin, lần theo dòng tiền. Nhưng khi dữ liệu được chuẩn hóa, cơ quan thuế có thể nâng lên cấp độ quản lý mới hiệu quả và minh bạch hơn. Dù vậy, để hệ thống vận hành trơn tru, vẫn cần sự đồng hành của người nộp thuế và sự phối hợp của chính quyền địa phương.

“Cán bộ thuế luôn đặt mình vào vị trí của hộ kinh doanh. Khi hiểu họ, chia sẻ cùng họ, mọi khó khăn đều có thể tháo gỡ. Và khi hộ kinh doanh hiểu rõ lợi ích của việc kê khai, họ sẽ chủ động thực hiện”, ông Đạo chia sẻ.

Việc chuyển từ thuế khoán sang kê khai không chỉ là yêu cầu quản lý nhà nước mà còn là bước tiến lớn hướng đến môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, hiện đại – với sự vào cuộc trách nhiệm của cả cơ quan thuế, chính quyền và người nộp thuế.

P.V