Chuyện về học sinh đầu tiên của Quảng Trị đạt giải Nhất quốc gia

Học sinh Trần Ngọc Tâm Phúc trong một lần đạt giải tại kỳ thi quốc gia.

Thầy Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn Nguyễn Hoài Nam cho biết, trường có rất nhiều học sinh tài năng, nhưng người có vinh dự trở thành học sinh đầu tiên của tỉnh Quảng Trị đạt giải Nhất học sinh giỏi quốc gia là học sinh Nguyễn Thị Xuân Nhàn, vào năm học 1994-1995.

Trong báo cáo thành tích của trường chuẩn bị kỷ niệm 30 năm thành lập trường (1994-2024) và 35 năm hệ chuyên (1989-2024), tên tuổi học sinh Nguyễn Thị Xuân Nhàn ở vị trí trang trọng.

Ba mươi năm sau ngày đạt giải Nhất quốc gia, cảm xúc của chị Nguyễn Thị Xuân Nhàn, nay Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Quảng Trị, vẫn còn nguyên vẹn khi nhớ về thời khắc vinh quang của tuổi học sinh. Chị kể, những tháng ngày đó mình đang ở ký túc xá của trường chuyên vừa học, vừa ôn tập chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp và đại học sắp đến.

Chị Nguyễn Thị Xuân Nhàn hiện là Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Quảng Trị.

Bất ngờ, thầy giáo Nguyễn Từ, chuyên viên môn Sinh học của Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Trị đến thông báo: “Thầy vừa nhận thông tin từ Bộ Giáo dục và Đào tạo gửi về, Xuân Nhàn đạt giải Nhất môn Sinh học tại kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia”. Cả nhóm bạn ôm nhau chúc mừng, ký túc xá của trường hôm đó vui vẻ, rộn ràng hơn mọi ngày.

“Thực sự khi nghe thầy báo tin vui, mình rất hạnh phúc nhưng lại có phần bất ngờ. Bởi vì, tại kỳ thi quốc gia năm đó, sau hai vòng làm bài thi với 8 câu hỏi khó, ra về mình tự kiểm tra lại kết quả làm bài cũng như thầy, cô trong đội tuyển đều dự đoán mình sẽ có giải cao, thế thôi, chứ không dám nghĩ là giải Nhất. Mình cảm thấy tự hào vì đạt giải Nhất quốc gia ngay trong năm học đầu tiên (1994 -1995) Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn mới thành lập và trở thành học sinh đầu tiên của tỉnh Quảng Trị có vinh dự này”, chị Xuân Nhàn chia sẻ.

Chị Xuân Nhàn vốn là học sinh chuyên môn Toán từ nhỏ, tham gia nhiều kỳ thi học sinh giỏi Toán, đạt nhiều giải cao. Từ cấp tiểu học chị học chuyên Toán ở Trường chuyên huyện Triệu Hải. Lên trung học cơ sở, học chuyên Toán của Trường chuyên cấp Tiểu học và Trung học cơ sở tỉnh Quảng Trị. Năm lớp 9, chị đạt giải cao ở kỳ thi chọn học sinh giỏi môn Toán cấp tỉnh nên được chuyển thẳng vào lớp 10 chuyên Toán.

Chị Xuân Nhàn học giỏi và đều các môn. Ngoài môn Toán, có hai môn khác chị rất thích học và đam mê là môn Sinh học và môn Hóa học. Năm học lớp 12, trong kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh, chị dự thi cả 2 môn Toán và Sinh học, rồi đạt thủ khoa môn Sinh học nên “bị bắt” vào đội tuyển môn Sinh.

Năm đó là lần đầu tiên đội tuyển Sinh học tỉnh Quảng Trị thành lập để tham gia kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia. Học sinh của đội chủ yếu học các môn chuyên khác và các bạn của các trường trung học phổ thông trong tỉnh đạt giải cao tại kỳ thi chọn học sinh giỏi tỉnh trước đó.

Chị Nguyễn Thị Xuân Nhàn và con gái Trần Ngọc Tâm Phúc.

Thầy cô giáo cũng lần đầu tiên dạy đội tuyển quốc gia môn Sinh học, song nhiều tâm huyết, kinh nghiệm vì đang dạy tại nhiều trường có chất lượng trong tỉnh. Thầy cô giáo giúp chị cũng như các bạn trong đội tuyển tiếp cận, học, đọc được rất nhiều sách, tài liệu quý. Nhờ vậy, chị đạt kết quả cao trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia và đạt nguyện vọng thi đỗ vào Đại học Y khoa Huế như mong muốn ban đầu được làm bác sĩ góp công sức nhỏ bé bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.

Gần ba mươi năm sau, câu chuyện thú vị học sinh chuyên Toán thi học sinh giỏi quốc gia môn Sinh học đạt giải tình cờ lặp lại với con gái của chị Xuân Nhàn. Học sinh Trần Ngọc Tâm Phúc, sinh năm 2005, học lớp chuyên Toán khóa 2020 -2023 của Trường trung học phổ thông chuyên Lê Quý Đôn, trong 3 năm học đạt 3 giải quốc gia; trong đó năm học 2022 -2023, Tâm Phúc đạt giải Nhì môn Sinh học, hiện đang học tại Trường Đại học Y Hà Nội.

Chị Nguyễn Thị Xuân Nhàn (thứ 2 phải qua) trở lại tri ân ngôi trường trung học phổ thông của mình.

Chị Xuân Nhàn chia sẻ, chị khá bất ngờ vì sự trùng hợp ở nhiều điểm của hai mẹ, con. Bố mẹ là cựu học sinh của trường chuyên, hiểu khá rõ về vinh dự cũng như áp lực của học sinh chuyên nên định hướng cho con lựa chọn môn chuyên phù hợp với năng lực, sở trường, thế mạnh của mình. Vì vậy con gái chị chọn môn chuyên Toán để học. Ngày tựu trường vào lớp 10, có người còn trêu sẽ có giải quốc gia Sinh học từ cô học sinh chuyên Toán này, không ngờ câu nói vui lại trở thành sự thật.

Việc học chuyên môn này thi học sinh giỏi môn chuyên khác không phải đơn giản vì đòi hỏi học sinh phải có một quá trình ôn luyện dài, kiến thức các môn chuyên khá sâu, rộng. Có lẽ ngoài quyết tâm của bản thân, sự hỗ trợ, hướng dẫn của thầy, cô giáo thì nguồn cảm hứng từ người mẹ đã thôi thúc Tâm Phúc góp phần kể về câu chuyện cựu học sinh trường chuyên Lê Quý Đôn thêm ý vị.

Trường trung học phổ thông chuyên Lê Quý Đôn.

Chị Xuân Nhàn khiêm tốn cho biết, là cựu học sinh Trường trung học phổ thông chuyên Lê Quý Đôn, chắc hẳn ai cũng mang trong mình niềm tự hào vì ngôi trường đã có hàng nghìn học sinh ưu tú, tài năng, thành công trong nhiều lĩnh vực, ngành, nghề…

Trong những học sinh đã đạt giải ở các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, mẹ con chị vinh dự được đóng góp một phần vào thành tích chung của nhà trường, của tỉnh Quảng Trị. Hai mẹ con chị có nhiều sự trùng hợp nên cũng khá đặc biệt so với các trường hợp khác. Nhiều thầy, cô, các thế hệ học học sinh luôn nhắc và biết đến câu chuyện này làm chị xúc động và trân quý.

Từ ngày tốt nghiệp ngành Y khoa của Đại học Y Khoa Huế, chị về công tác tại Trường Cao đẳng Y tế Quảng Trị, nay giữ chức vụ Phó Hiệu trưởng. Hai mươi năm qua, chị góp phần cùng nhà trường đào tạo ra hàng nghìn sinh viên, tốt nghiệp ra trường, vào làm việc hầu hết trong các cơ sở y tế các cấp. Chưa kể, chị còn góp phần đào tạo hơn 300 sinh viên y tế cho nước bạn Lào. Các sinh viên này về nước trở thành những cán bộ cốt cán trong ngành y tế tại Lào.

Trong mỗi tiết dạy, mỗi câu chuyện truyền cảm hứng cho sinh viên chị thường nhắc đến hai yếu tố quan trọng của mỗi con người, đó là tri thức và lòng trắc ẩn để góp phần giúp xã hội phát triển ngày càng ý nghĩa hơn. Chị luôn chú trọng và vun đắp lòng trắc ẩn cho từng sinh viên, mong các thế hệ sinh viên của mình mang văn hóa ấy và tri thức trở lại giúp ích cho đời.

Sinh viên người Lào được chào đón tại Trường Cao đẳng y tế Quảng Trị, nơi chị Xuân Nhàn công tác.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị Hoàng Nam đánh giá, 30 năm xây dựng và phát triển, Trường trung học phổ thông chuyên Lê Quý Đôn xứng đáng là nơi góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho quê hương, đất nước.

Thành quả nổi bật nhà trường đạt được là đã có 554 giải trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi văn hóa cấp quốc gia với nhiều giải cao. Nhiều em đã vươn tầm ra sân chơi trí tuệ của khu vực và quốc tế với những thành tích đáng tự hào như: Huy chương Bạc môn Tin học châu Á-Thái Bình Dương của em Thái Xuân Đăng (chuyên Tin khóa 2018-2021), Huy chương Bạc tại kỳ thi Olympic Toán học Singapore và châu Á - SASMO 2017 của em Võ Thục Khánh Huyền (chuyên Toán khóa 2017-2020).

LÂM QUANG HUY