Chuyện về người 'đưa đò' giúp học sinh khuyết tật tự tin hòa nhập cộng đồng

Thầy Tài luôn quan tâm, theo sát và động viên học sinh của mình

Gắn bó với học sinh khuyết tật được khoảng 4 năm, thầy Lương Đức Tài (SN 1996) ngụ xã Tân Khánh Đông, TP Sa Đéc rất yêu quý các em và đã có nhiều sáng kiến, tạo ra các phương pháp học tập giúp cho các em học sinh khiếm thính (HSKT) dễ dàng tiếp cận với các môn học, làm động lực để các em tự tin hòa nhập cuộc sống.

SÁNG TẠO TRONG GIẢNG DẠY

Câu chuyện trở thành giáo viên dạy HSKT như hiện tại của thầy Lương Đức Tài được khởi nguồn từ gia đình. Từ nhỏ, thầy Tài sống và tiếp xúc với người cô thứ năm của mình là người khiếm thính, nên hơn ai hết thầy Tài hiểu rõ những khó khăn của người khuyết tật. Khi còn là sinh viên, thầy Tài có dịp tham gia hoạt động tình nguyện tại Trường NDTKT, từ đó càng thêm yêu quý các em HSKT.

Năm 2018, thầy Tài tốt nghiệp Trường Đại học Đồng Tháp và có thể chọn cho mình một trường Tiểu học để giảng dạy cho những học sinh bình thường, phù hợp với chuyên môn của mình. Nhưng vì tình thương dành cho những HSKT, thầy Tài tình nguyện thi tuyển vào Trường NDTKT Đồng Tháp, với mong muốn giúp các em đỡ thiệt thòi, tự tin sống lạc quan như những trẻ em bình thường khác. Thầy Tài chia sẻ: “Những ngày đầu đứng lớp dạy HSKT, tôi cũng rất bỡ ngỡ vì mình không hiểu được hết ý của các em. HSKT thường tiếp thu chậm, không được như trẻ bình thường, vì vậy, ngoài dạy học trên lớp, tôi tranh thủ thời gian rảnh học thêm ngôn ngữ ký hiệu, nghiên cứu các phương pháp giảng dạy phù hợp, ứng dụng khoa học công nghệ vào giảng dạy HSKT”.

Qua thực tế dạy từ ngữ cho HSKT lớp 5, thầy Tài nhận thấy đa số các em có ít vốn từ, rất nghèo nàn khái niệm, khả năng nói kém nên việc hiểu nghĩa của từ và khả năng sử dụng rất hạn chế. Từ đó, thầy đã nghiên cứu và đề xuất một số biện pháp sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học đặc thù như: chữ cái ngón tay, đọc hình miệng, giao tiếp tổng hợp... để dạy từ ngữ qua các bài học tập đọc, chính tả, luyện từ và câu cho HSKT. Các phương pháp dạy học từ ngữ được chọn lọc và vận dụng phù hợp giúp HSKT củng cố, mở rộng và tái hiện lại kiến thức nhiều lần qua các bài học tập đọc, chính tả, luyện từ và câu.

Không dừng lại đó, thầy Lương Đức Tài đã áp dụng sáng kiến cho nhiều bài giảng khác như: Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp để dạy từ ngữ môn Tiếng Việt cho học sinh khiếm thính lớp 3.1. Các kiến thức về từ ngữ được chọn lọc theo chủ đề phù hợp với trình độ tiếp thu của các em, chúng được tái hiện nhiều lần từ việc lồng ghép các nội dung từ ngữ qua các bài học. Từ đó, các em có điều kiện thuận lợi cho quá trình ghi nhớ, hiểu từ, góp phần phát triển tư duy trừu tượng cho học sinh. Hai sáng kiến của thầy Tài đã được nhân rộng giảng dạy cho HSKT trong toàn trường và được giới thiệu trên Tạp chí Lí luận - Khoa học giáo dục - Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Các em học sinh khiếm thính hào hứng phát biểu trong giờ học của thầy Tài

TẠO SÂN CHƠI MỚI CHO HỌC SINH KHUYẾT TẬT

Xuất phát từ tình yêu đối với các em HSKT, thầy Tài luôn sát cánh cùng học sinh xây dựng các phong trào. Trong đó có Câu lạc bộ học tập và rèn luyện kỹ năng sống (sinh hoạt 2 lần/tháng), thu hút đông đảo học sinh tham gia văn nghệ, trò chơi, giáo dục giới tính, kỹ năng giao tiếp, xử lý tình huống khẩn cấp, tự bảo vệ mình... giúp trẻ khuyết tật dần xóa bỏ rào cản tâm lý khi tiếp cận với môi trường bên ngoài.

Để giúp HSKT có nhiều điều kiện hòa nhập xã hội, thầy Tài cùng các giáo viên của trường lập ra chương trình “Chuyến xe kết nối” nhằm thông qua các hoạt động múa văn nghệ, diễn hoạt cảnh, giao lưu trò chơi, giúp các em tương tác với các bạn ngoài trường. “Chuyến xe kết nối” đã giúp các em HSKT có điều kiện giao lưu, tiếp nhận thêm nhiều điều tốt đẹp trong học tập và cuộc sống. Qua mỗi chuyến đi, các em học sinh đã có sự tiến bộ rõ rệt, các em tự tin, mạnh dạn hơn khi tham gia các hoạt động do nhà trường tổ chức.

Thầy Tài cũng thường xuyên tổ chức các buổi dạy nấu ăn, trồng rau giúp các em tự tin hơn trong cuộc sống. Đặc biệt, thầy Tài xây dựng thành công kênh Youtube “Trường NDTKT Đồng Tháp” để cập nhật những video về tiết dạy, hướng dẫn ngôn ngữ ký hiệu, hướng dẫn giáo viên của tổ, trường thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn liên quan đến các thiết bị số nhằm góp phần nâng cao hiểu biết của xã hội đối với người khiếm thính nói riêng, người khuyết tật nói chung.

Nhận xét về thầy Lương Đức Tài, cô Lâm Thị Thu Hân - Hiệu trưởng Trường NDTKT Đồng Tháp chia sẻ: “Thầy Tài là một giáo viên yêu nghề, luôn sáng tạo trong giảng dạy, đặc biệt với tấm lòng yêu thương HSKT, thầy đã tìm đủ mọi cách truyền đạt kiến thức cho các em dễ hiểu, dễ tiếp thu. Với những đóng góp trong giảng dạy và xây dựng phong trào của trường, thầy Tài được Chi bộ bình xét là đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm 2022 và được UBND tỉnh Đồng Tháp tặng Bằng khen về thành tích tiêu biểu, xuất sắc trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh năm 2022”.

Chia sẻ về ước mơ của mình, thầy Tài nói: “Mong muốn lớn nhất của tôi là các em học sinh của mình ngày một tiến bộ trong học tập, vượt qua mặc cảm khuyết tật, tự tin hòa nhập vào cộng đồng và sống có ích. Để làm được điều đó, tôi sẽ cống hiến nhiều hơn nữa để sau này các em có cuộc sống tốt hơn”. Với những nỗ lực phấn đấu và cống hiến không ngừng cho các em HSKT nói riêng và ngành giáo dục nói chung, năm 2022, thầy Lương Đức Tài là một trong những cá nhân tiêu biểu toàn quốc trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh do Ban Tuyên giáo Trung ương tôn vinh tại Chương trình “Hồ Chí Minh - Hành trình khát vọng 2022” và vinh dự được Thủ Tướng Chính phủ tặng Bằng khen về thành tích tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

SÔNG NGÂN