Có dự án nhà ở xã hội được xây ở khu vực trung tâm thành phố

Tăng trưởng kinh tế và quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng làm gia tăng nhu cầu về nhà ở. Trong khi đó, nguồn cung khan hiếm, cơ cấu nguồn cung ngày càng nghiêng về các sản phẩm cao cấp khiến nhà giá ở liên tục bị đẩy lên cao, vượt xa khả năng chi trả của đại đa số người dân.

Thời gian tới, mức giá sơ cấp của các dự án nhà ở thương mại được dự báo sẽ tiếp tục tăng do chi phí đầu vào đều tăng cao. Các chủ đầu tư vẫn sẽ ưu tiên lựa chọn phát triển phân khúc cao cấp nhằm tối đa hóa lợi nhuận.

Do đó, để tăng nguồn cung nhà ở thì việc thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) là nhiệm vụ trọng tâm của tất cả các địa phương, nhất là các đô thị lớn.

Khan hiếm trầm trọng nguồn cung căn hộ bình dân

Vào giữa quý I-2024, tại Hội nghị triển khai đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất một triệu căn hộ NOXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030", Bộ trưởng Xây dựng chỉ ra rằng năm 2024, Hà Nội chỉ đăng ký khoảng 1.181 căn, TP.HCM hơn 3.700 căn.

Trong khi đó, theo tính toán của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) thì trung bình mỗi năm Hà Nội và TP.HCM thiếu trên 50.000 đơn vị nhà ở. Điều đó có nghĩa là dù ngay cả khi kế hoạch phát triển NOXH của 2 thành phố này hoàn thành mục tiêu như đã nói ở trên thì nguồn cung vẫn không thể đáp ứng được nhu cầu thực tế.

VARS cho rằng để phát triển NOXH tại Hà Nội và TP.HCM, ngoài việc thúc đẩy giải ngân gói tín dụng 120.000 tỉ đồng (nay đã tăng lên 140.000 tỉ đồng nhờ có thêm 4 ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân khác cũng đăng ký tham gia với 5.000 tỉ đồng/ngân hàng), cơ quan quản lý Nhà nước cần tiếp tục thúc đẩy mạnh hoàn thiện các dự án NOXH khởi công.

Đồng thời, để tránh lợi dụng chính sách, các cơ quan chức năng cần công khai minh bạch việc mua bán NOXH, kết hợp với việc giám sát chặt chẽ, đảm bảo đúng đối tượng mua, thuê, thuê mua NOXH.

Hiện Ngân hàng Chính sách xã hội đang cạn nguồn lực cho vay mua nhà ở xã hội. Ảnh: T.L

Điểm sáng về xây dựng nhà ở xã hội

Một điểm sáng trong mục tiêu xây dựng NOXH tại các đô thị lớn hiện nay là TP Hải Phòng đã và đang triển khai hàng loạt dự án NOXH đáp ứng đủ ba tiêu chí gồm vị trí tốt - chất lượng tốt - giá cả tốt.

Từ năm 2022 đến nay, Hải Phòng đã khởi công và đang xây dựng 9 dự án NOXH với tổng số trên 15.000 căn. Dự kiến trong năm 2025 sẽ hoàn thành xong phần thô, hướng đến hoàn thành chỉ tiêu giai đoạn 2021 – 2025 là 15.400 căn.

Hiện nay, Hải Phòng đang có 21 dự án đã có chủ trương đầu tư hoặc nhà đầu tư đang chuẩn bị khởi công xây dựng với quy mô 20.400 căn, dự kiến hoàn thành hoặc có sản phẩm đưa ra thị trường từ nay đến năm 2030. Mục tiêu là hoàn thành chỉ tiêu giai đoạn 2026 - 2030 là 18.100 căn. Được biết, địa phương này đã quy hoạch, bố trí nhiều khu đất với tổng diện tích gần 500 ha để thực hiện các dự án NOXH.

“Điều đáng mừng là các dự án NOXH tại Hải Phòng có chất lượng xây dựng tốt, thiết kế đẹp và nằm ngay giữa khu công nghiệp, thậm chí sở hữu vị trí đắc địa ở trung tâm thành phố. Các dự án có đầy đủ hệ thống hạ tầng xã hội, phù hợp với khả năng chi trả của đa số người dân.

Bên cạnh đó, để tránh tình trạng vừa thiếu, vừa ế đã xảy ra tại nhiều địa phương, khi xây dựng dự án NOXH, thành phố này đã bố trí quỹ đất phát triển NOXH thông qua các kết quả thống kê nhu cầu, khả năng chi trả của người dân, tránh tình trạng phát triển ồ ạt, không tiêu thụ được” - VARS đánh giá.

Đánh giá thêm về khó khăn của mục tiêu tăng nguồn cung NOXH, ông Tô Hùng - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Hải Phòng cho rằng: “Một khó khăn khác là dù trong quy định hiện hành Ngân hàng chính sách xã hội sẽ tiếp nhận hồ sơ vay mua, thuê mua NOXH khi người mua có hợp đồng mua bán. Tuy nhiên, khi hoàn tất thủ tục liên quan đến hợp đồng mua bán, khách hàng đến ngân hàng vay thì nhận được câu trả lời là “chưa có vốn, do chưa được cấp từ nguồn”. Những khó khăn này cũng là tình trạng chung đang xảy ra tại nhiều địa phương có dự án NOXH đang mở bán.”

THÙY LINH