Có được nhận bảo hiểm xã hội 1 lần sau 1 năm nghỉ việc?
Hỏi: Người lao động đã đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) chưa đủ 20 năm, nghỉ việc từ 3-7-2024. Sau 1 năm nghỉ việc, người lao động có được nhận BHXH một lần không?
Trả lời: Theo quy định hiện hành tại điểm b khoản 1 Điều 8 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP ngày 11-11-2015 của Chính phủ, người lao động sau 1 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục đóng BHXH mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần.
Tại Luật BHXH sửa đổi đã được kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV thông qua, dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2025, quy định nêu trên vẫn được tiếp tục kế thừa đối với người lao động tham gia BHXH trước ngày Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực thi hành. Cụ thể, người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày luật này có hiệu lực thi hành, đã chấm dứt tham gia BHXH, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và cũng không tham gia BHXH tự nguyện, có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm, có đề nghị thì được hưởng BHXH một lần.
Như vậy, trường hợp người lao động tham gia BHXH trước ngày Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực thi hành, đã chấm dứt tham gia BHXH, nếu sau 1 năm nghỉ việc, không tiếp tục đóng BHXH mà có yêu cầu thì được cơ quan BHXH giải quyết hưởng BHXH một lần.
Tuy nhiên, việc nhận BHXH 1 lần là “lợi trước mắt, hại lâu dài”. Bởi lẽ, ngay khi hưởng BHXH 1 lần toàn bộ thời gian đã đóng BHXH trước đó của người lao động không được bảo lưu, đồng thời các quyền lợi của người lao động sẽ bị hạn chế hơn rất nhiều so với tham gia BHXH cho đến khi đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
Cụ thể, khi đủ điều kiện được hưởng lương hưu, người lao động được hưởng lương hưu hằng tháng, mức lương hưu này luôn được điều chỉnh tăng để đảm bảo giá trị; người lao động trong thời gian hưởng lương hưu được cấp thẻ BHYT miễn phí từ khi hưởng lương hưu đến khi qua đời với quyền lợi hưởng cao (mức hưởng BHYT của người nghỉ hưu là 95%, trong khi mức hưởng BHYT của người tham gia BHYT hộ gia đình là 80%).
Việc được chia sẻ phần lớn nguồn kinh phí khám chữa bệnh từ Quỹ BHYT sẽ giảm bớt áp lực kinh tế cho gia đình khi người lao động nghỉ hưu có nguy cơ đối mặt nhiều hơn với ốm đau, bệnh tật. Ngoài ra, trong thời gian hưởng lương hưu, không may người hưởng lương hưu qua đời thì thân nhân sẽ được hưởng chế độ tử tuất, bao gồm: Trợ cấp mai táng phí bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người hưởng lương hưu qua đời; trợ cấp tuất hằng tháng (mức trợ cấp bằng 50% hoặc 70% mức lương cơ sở/mức tham chiếu) hoặc trợ cấp tuất 1 lần.
Với lợi ích của việc bảo lưu thời gian đóng BHXH, tiếp tục tham gia BHXH để đủ điều kiện hưởng lương hưu, người lao động nghiên cứu, cân nhắc kỹ trước khi quyết định hưởng BHXH 1 lần.
