Cơ hội 'thanh lọc' sẽ giúp chứng khoán minh bạch hơn

Nhà đầu tư cần bình tĩnh, không nên hoảng loạn trước tin đồn, tin xấu của một số vụ việc đơn lẻ. Chứng khoán Việt Nam vẫn được đánh giá tích cực từ các yếu tố nền tảng kinh tế vĩ mô.

Tâm lý nhà đầu tư đã vững hơn, tiếp tục củng cố niềm tin

Việc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) ra thông báo chiều tối 4/4 về việc hủy bỏ 9 đợt chào bán trái phiếu từ tháng 7/2021 đến tháng 3/2022 của Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Ngôi Sao Việt; CTCP Cung điện Mùa Đông và CTCP Đầu tư và Dịch vụ Khách sạn Soleil thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh, đã khiến một số nhà đầu tư “nhấp nhổm” khi đặt lệnh. Mặc dù nhóm doanh nghiệp trên và Tân Hoàng Minh không niêm yết cổ phiếu trên TTCK, nhưng dư âm vụ việc bỏ cọc đấu giá đất Thủ Thiêm từng gây “bão” đối với nhóm cổ phiếu bất động sản trên sàn chứng khoán.

Tuy nhiên, thông tin không vui đối với Tân Hoàng Minh dường như không hoặc chưa tạo tác động đáng kể nào đến thị trường. TTCK đã vượt qua ngưỡng cản quan trọng 1.525 của VN-Index. Nếu lực cầu tích lũy tốt sẽ tạo đà cho chu kỳ tăng mạnh trong thời gian tới với mức cao hơn 1.530 điểm của VN-Index. Đơn cử, kết thúc phiên sáng 5/4, sàn HoSE có 204 mã tăng và 212 mã giảm, VN-Index tăng 2,56 điểm (+0,17%), lên 1.527,26 điểm.

Theo ông Nguyễn Hồng Điệp - Giám đốc CTCP Tư vấn đầu tư S-Talk, thời gian gần đây, TTCK đã xảy ra rất nhiều vụ việc. “Nếu trước đây khi xảy ra những sự kiện tương tự, TTCK hay bị giảm sốc. Lần này lại khác, dù có một vài rung lắc trong phiên nhất định, nhưng rất mau chóng gần như toàn bộ các nhóm ngành đã lấy lại sắc xanh. Điều này chứng tỏ sự trưởng thành của lớp nhà đầu tư mới. TTCK không chỉ tăng về lượng, nhà đầu tư bây giờ còn trang bị cho mình kiến thức tốt, tâm lý cũng được vững vàng hơn”, ông Nguyễn Hồng Điệp cho biết.

Trao đổi với phóng viên báo Tin tức chiều 5/4, ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc tư vấn đầu tư của Maybank Investment cho biết: “Các vụ việc được phanh phui vừa qua sẽ giúp TTCK có cơ hội lọc được những doanh nghiệp yếu kém hay doanh nghiệp không tốt, từ đó giúp thị trường minh bạch hơn. Mặc dù liên tiếp có những tin xấu nhưng thị trường vẫn tăng điểm mạnh, đơn cử phiên ngày 5/4 vẫn không có sự biến động nào rõ rệt, nhà đầu tư vẫn mua nhiều”.

Đồng tình quan điểm này, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cho rằng: Việc khởi tố bắt giam chủ doanh nghiệp trong việc “bán chui” số lượng cổ phiếu “khủng” sẽ góp phần khẳng định tính nghiêm minh của pháp luật. Từ đó, giúp cho TTCK Việt Nam gần hơn với quy định thông lệ của quốc tế. Pháp luật quy định: Các hành vi được làm, mọi người dân, doanh nghiệp, cá nhân phải tuân thủ thực thi. Bất cứ người nào vi phạm đều phải bị xử lý. Có như vậy, nhà đầu tư mới tin tưởng vào TTCK nói riêng và môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam nói chung.

Tăng giám sát độc lập

Để lấy lại niềm tin cho nhà đầu tư, một số ý kiến cho rằng, cần phải thay đổi cơ chế điều hành của UBCK. Theo đó, thay vì tập trung quyền lực cho Chủ tịch UBCK, cơ quan này cần thêm Tổng Thư ký, Ủy viên thường trực chịu trách nhiệm giám sát, thanh tra TTCK... với chức năng độc lập với nhau. Để ngăn chặn hành vi bán "chui" cổ phiếu, UBCK có thể áp dụng biện pháp phong tỏa tài khoản của những trường hợp phải đăng ký và công bố thông tin trước khi giao dịch.

Nhiều ý kiến cho rằng, hoạt động giám sát TTCK vẫn đang lỏng lẻo, tạo ra nhiều khoảng trống. Do vậy, UBCK cần giám sát chặt chẽ hơn là điều mong mỏi của nhà đầu tư. Điều này làm tốt khiến lượng cổ phiếu được kiểm soát, dòng tiền ở lại doanh nghiệp, tránh tình trạng lũng đoạn thị trường. Như vậy, nhà đầu tư sẽ tin tưởng mạnh mẽ hơn và đổ phần tài sản lớn vào TTCK, biến đây thành thị trường vốn lớn cho doanh nghiệp một cách bền vững.

“Công tác quản lý giám sát thị trường còn nhiều điểm yếu, vẫn có nhiều loại cổ phiếu rác, cổ phiếu lừa đảo (cổ phiếu kém chất lượng không đủ tiêu chuẩn niêm yết tại sàn HoSE) không chỉ tồn tại mà còn công khai làm giá, thổi giá để giá trị cổ phiếu cao gấp hàng trăm lần giá trị thực. Những kẻ thao túng giá mua công ty chứng khoán nhỏ để làm công cụ, làm giá bằng nhiều thủ đoạn như tạo lập hàng nghìn tài khoản để tạo cung cầu giả tạo, làm giả tài khoản nước ngoài, làm giả báo cáo tài chính, thành lập nhiều công ty ma và thực hiện các hành vi giao dịch giả tạo để đẩy giá chứng khoán”, đại diện VAFI nêu.

Theo ông Nguyễn Hoàng Hải, mấu chốt vấn đề là ở khâu thanh tra, giám sát thị trường hiện nay của Sở giao dịch chứng khoán cũng như UBCK còn chưa đạt hiệu quả. Mô hình UBCK của Việt Nam hiện nay là mô hình một thủ trưởng, nên các quyết định về nhân sự, thanh tra kiểm tra, giám sát, cấp phép do một người quyết định nên khó khách quan. Không như mô hình ở thế giới, việc cấp phép và hậu kiểm là hai người khác nhau.

Không chỉ vậy, TTCK Việt Nam gần đây còn có hiện tượng các đội, nhóm trên mạng xã hội với hàng chục ngàn thành viên được lập ra để hô hào cổ phiếu cụ thể, kêu gọi nhà đầu tư mua bán. Giới luật sư cho rằng: Nếu như ở nước ngoài, hành vi này cũng bị xem là vi phạm và sẽ bị chế tài nghiêm. Trong khi những chế tài trong nước với các hành vi trên còn ít và chưa đủ sức răn đe. Do đó, Luật Chứng khoán cần được sửa đổi, bổ sung quy định chế tài với các hành vi can thiệp, hô hào làm giá công khai lộ liễu. Với đội ngũ môi giới ở các công ty chứng khoán cũng cần chấn chỉnh để tư vấn cho nhà đầu tư chuẩn mực.

Bài, ảnh: M.Phương - H.Yên/Báo Tin tức