Có một 'điệp viên 007' chưa bao giờ bị lãng quên
'James Bond đầu tiên' Sean Connery - người vừa qua đời ở tuổi 90 vào ngày 31-10-2020 - đã có thể sống sung sướng và giàu sang suốt đời mà không bao giờ phải đóng thêm một bộ phim nào nữa nhờ vào danh tiếng vai diễn James Bond mang lại. Tuy nhiên, tài tử gốc Scotland chưa bao giờ ngưng làm mới mình qua những vai diễn đa dạng, và có lẽ đó chính là lý do tại sao Hollywood chưa bao giờ lãng quên ông.
1. Tuy ông có cố gắng đến mấy để bước ra khỏi cái bóng quá lớn của James Bond thì Connery sẽ mãi mãi được nhớ đến như chàng điệp viên 007 bằng xương bằng thịt bước ra khỏi những trang tiểu thuyết của nhà văn Ian Flemming, và ông sẽ luôn là "chuẩn" của mọi James Bond sau này. Để khắc họa tầm ảnh hưởng của nam diễn viên, nhà phê bình Roger Ebert đã khẳng định: "Chúng ta có Connery, và những người còn lại".
Diễn viên Connery lại nhận xét về bản thân một cách khiêm tốn hơn rất nhiều: "Làm diễn viên cũng không có gì đặc biệt. Tôi thấy công việc của chúng tôi cũng giống như đi làm thợ xây, và tôi không bao giờ hiểu tại sao mọi người lại thần thánh hóa nghiệp diễn như thế".
Theo như phóng viên Pauline Kael của tờ New Yorker, lối diễn của Connery cũng chân chất như con người ông và chính nét chân chất đó đã làm nên danh tiếng của diễn viên: "Sự mạnh mẽ của Connery đã khiến ông trở thành một trong những diễn viên nam tính nhất; còn giọng Scotland của ông đã biến đổi tiếng Anh".
Sean Connery thường xuyên bị chê bai vì không bao giờ chịu bỏ đi giọng Scotland trầm lắng và hơi có phần "quê mùa" của mình, kể cả khi nhân vật của ông có quốc tịch Anh, Nga hay Ảrập đi chăng nữa. Sau này, ông có sử dụng giọng Mỹ Ai-len, nhưng với Sean Connery, giọng Scotland giống như một chiếc phù hiệu danh dự, hệt như hình xăm "Scotland muôn năm" trên cánh tay ông.
Ông Terrence Young, đạo diễn 3 phần đầu của series 007, đã mô tả Sean Connery như sau: "Ông ấy không bao giờ màng đến những thứ danh lợi của việc làm người nổi tiếng". Có lẽ xuất thân lao động của Sean Connery luôn giúp ông tỉnh táo và giữ vững được lối sống giản dị.
"007" sinh ra và lớn lên tại quận Fountainbridge, thủ đô Edinburgh, Scotland. Cha của diễn viên là ông Joseph Connery, một công nhân còn mẹ của Sean là bà Effie Connery, một lao công. Sau khi tốt nghiệp trường cấp 3 Darroch, Sean nhập ngũ ở tuổi 16.
Trong vài năm tiếp theo, ngôi sao tương lai đã kinh qua đủ thứ ngành nghề, nhưng hầu hết là lao động chân tay: cứu hộ, thợ hồ, thợ đánh bóng quan tài, làm mẫu cho sinh viên mỹ thuật. Trong thời gian rảnh, cậu thanh niên Sean dành phần lớn thời gian tập thể hình và nhờ thế, giành được một hợp đồng làm người mẫu đồ tắm. Ngoài ra, Connery suýt trở thành ngôi sao bóng đá sau khi được Matt Busby mời kí hợp đồng với đội bóng Manchester United, nhưng "007" đã từ chối. Anh bắt đầu bén duyên với nghiệp diễn sau khi tham gia vào dàn đồng ca cho vở nhạc kịch South Pacific năm 1953.
Trước James Bond, Sean xuất hiện trong khá nhiều bộ phim, trong đó có "Hell Drivers" được sản xuất năm 1957 nói về một cuộc hành trình bạo lực của một nhóm tài xế, "Action of the Tiger" được sản xuất cùng năm, và bộ phim lãng mạn kể về đôi tình nhân bị chia cắt trong chiến tranh "Another Time, Another Place" ra mắt năm 1958. Sau đó, diễn viên được Walt Disney chọn vào vai nam chính trong bộ phim "Darby O'Gill and the Little People" và tham gia vào phim "An Age of Kings" của đài BBC.
Chính nhờ vai diễn trong bộ phim của đài BBC mà Connery đã lọt vào mắt xanh của hai nhà sản xuất phim 007 là Harry Saltzman và Albert Broccoli. Ông Broccoli đã giải thích lựa chọn của mình như sau: "Lúc đó, tôi muốn tìm kiếm một người đàn ông thật cứng cỏi. Chỉ cần gọt bớt nét Scotland của cậu ấy đi là chúng tôi đã có được một James Bond y như lời kể của nhà văn Flemming".
Lúc đầu, cha đẻ của loạt tiểu thuyết “James Bond” có chút nghi hoặc Connery và ông nhận xét: "Tôi muốn nhìn thấy Bond chứ không phải là một diễn viên đóng thế quá khổ" và nói thêm rằng diễn viên người Scotland vẫn còn hơi thô kệch.
Ian Flemming cho rằng diễn viên David Niven mới hợp đóng vai James Bond, một quý ông điệp viên, vừa có thể thoải mái ngồi trong nhà hàng 5 sao, lại vừa có thể đánh đấm trên chiến trường. Connery không có được sự tao nhã mà nhà văn Ian Flemming hướng đến, nhưng khiếu hài hước của diễn viên lại thu hút khán giả và giúp giảm bớt sự bạo lực của nhân vật. Sau khi bạn gái của nhà văn nói với ông rằng Sean Connery có thừa sức hấp dẫn đối với phái nữ, ông đã chấp nhận cho diễn viên vào vai 007.
Thành công của Connery trong việc khắc họa hình tượng nhân vật 007 còn nhờ vào sự chỉ bảo của đạo diễn Terrence Young - người đã hướng dẫn Connery cách đi lại, nói chuyện, và thậm chí là cả cách ăn uống.
Phần phim đầu tiên của series 007 "Dr. No" là một thành công lớn, và bộ phim đã tạo ra một "công thức" mà các nhà làm phim sẽ áp dụng cho series này đến hàng thập kỉ sau: đó là yếu tố hài hước cần có trong những tình huống kịch căng thẳng, sử dụng những danh lam thắng cảnh trên thế giới làm địa điểm quay, xây dựng những hình mẫu nhân vật "Bond girl" xinh đẹp nhưng nguy hiểm.
Các nhà sản xuất đã tự tin vào 'Dr. No" đến mức ở họ cho chạy dòng chữ "James Bond sẽ trở lại trong phần phim tiếp theo mang tên "From Russia With Love" " và đúng vậy, Sean Connery đóng thêm tới 4 phần James Bond nữa từ năm 1963 đến năm 1967. Cả 5 phần phim đều có doanh thu cao ngất ngưởng.
2. Không muốn bản thân bị đóng khung vào một típ nhân vật nhất định, Sean Connery liên tục nhận những vai diễn rất khác lạ trong thời kì đóng 007. Trong phim "Woman of Straw", ngôi sao đóng vai một người chú giàu có nhưng tật nguyền sau khi ngã cầu thang, còn trong phim "Marnie", Connery là người chồng lạnh lùng của nhân vật nữ chính bị suy sụp thần kinh. Tuy ông đóng khá tròn vai, nhiều người cho rằng vai diễn của ông trong "Marnie" được "đo ni đóng giày" cho ngôi sao Cary Grant.
Để tiếp tục làm mới bản thân, vào năm 1965, Connery đóng vai một tù nhân nổi loạn trong bộ phim khắc họa những câu chuyện bên trong trại tù binh quân sự ở Bắc Phi "The Hill" - bộ phim đầu tiên trong chuỗi 5 bộ phim mà ông hợp tác với nhà sản xuất phim Sidney Lumet. Ngoài ra, ông còn có màn hóa thân xuất sắc trong vai nhà thơ du mục lập dị trong "A Fine Madness" vào năm 1966 và một thợ mỏ trong bộ phim lấy bối cảnh những hầm mỏ tại bang Pennsylvania thế kỉ 19 "The Molly Maguires" (1970).
Sau khi quay xong "You Only Live Twice", Connery quyết định giã từ vai diễn James Bond. Mất đi Connery, các nhà sản xuất đành phải chọn diễn viên người Úc 30 tuổi George Lazenby vào vai điệp viên 007. Không còn Sean Connery - diễn viên thường xuyên được bầu chọn là James Bond được yêu thích nhất mọi thời đại - doanh thu của phần phim "On Her Majesty's s Secret Service" (1969) ngay lập tức xuống dốc.
Nhằm lôi kéo Connery trở lại trong phim "Diamonds Are Forever", các nhà sản xuất đã trả cho ông 1 triệu USD trước khi phim khởi quay, đồng ý trả cho ông mức lương 10,000 USD mỗi tuần và hứa sẽ tài trợ cho hai bộ phim bất kì mà ông muốn tham gia. Với sự trở lại của Sean Connery, một lần nữa bộ phim về điệp viên 007 lại đạt được thành công xuất sắc về mặt thương mại.
Tuy nhiên, Sean Connery từ chối tham gia phần tiếp theo và Roger Moore - một sự thay thế được khán giả đánh giá là tạm chấp nhận được - trở thành James Bond tiếp theo trong "Live and Let Die" (1973). Theo như thỏa thuận trước đó, hãng phim United Artists đã tài trợ cho phim "The Offence" mà Connery đóng vai chính, nhưng thất bại thảm hại của bộ phim này khiến cho việc sản xuất phần 2 bị ngưng vô thời hạn.
Bộ phim giúp Connery tìm thấy hình tượng mới: một người anh hùng tuy lạc lối nhưng vẫn giữ vững nguyên tắc đạo đức của bản thân, rất khác với một James Bond luôn chiến thắng, luôn tự tin và không bị ảnh hưởng bởi các quy chuẩn đạo đức thông thường.
Connery cũng bỏ luôn kiểu tóc huyền thoại của James Bond vì chứng rụng tóc, và nhờ vào hành động này, ông có thể chọn diễn bất cứ vai nào ông muốn: từ kẻ bắt cóc người Ảrập trong phim "The Wind and the Lion" (1975), Robin Hood trong phim "Robin and Marian" (1976), hiệp sĩ 2000 tuổi trong "Highlander" và William von Baskerville trong "The Name of the Rose"…Những nỗ lực của Connery đã được đền đáp khi ông đoạt giải Oscar cho vai phụ xuất sắc nhất khi vào vai sĩ quan cảnh sát chính trực trong bộ phim "The Untouchables" (1987).
Sự nghiệp của Sean Connery kết thúc với một nốt trầm khi ông tham gia đóng vai chính trong một trong những bộ phim tệ hại nhất thập niên đầu thế kỉ 21 "The League of Extraordinary Gentlemen". Bộ phim thất bại đến mức Connery phải nghỉ hưu vĩnh viễn.
Sau đó, ông có trở lại lồng tiếng cho phim hoạt hình lấy đề tài điệp viên Sir Billi - một trong những phim hoạt hình với thành tích phòng vé kém nhất năm 2013 vì cốt truyện trẻ con và đồ họa xấu xí.
Cuộc sống cá nhân của Sean Connery gặp khá nhiều điều tiếng. Sau khi ly dị người vợ đầu Diane Cilento năm 1973, ông kết hôn với bà Micheline Roquebrune năm 1979. Bà Cilento đã công khai tố chồng bạo hành mình trong cuốn tự truyện "My Nine Lives" và Connery, tuy phủ nhận những cáo buộc của vợ cũ, nhưng vẫn bị công chúng nghi ngờ do chính bản thân ông từng trả lời phỏng vấn trên truyền hình vào năm 1987 rằng đàn ông có thể đánh phụ nữ để khiến phụ nữ "nghe lời".
Sự liên quan của ông đến Đảng Dân tộc Scotland và việc ông được phong tước hiệp sĩ năm 2000 cũng bị công chúng lên án vì ông đã không còn sống ở Scotland trong vài thập kỉ vừa qua.
Nhưng, bất chấp những tai tiếng của mình, diễn viên quá cố vẫn luôn luôn là James Bond đầu tiên cũng như hoàn hảo nhất suốt lịch sử 58 năm của thương hiệu.