Cơ quan Kiểm toán tối cao tích cực, chủ động trong phòng, chống tham nhũng
Ngày 9/7, tại Hà Nội, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đã tổ chức Hội thảo quốc tế 'Vai trò của các cơ quan Kiểm toán tối cao (SAI) trong phòng, chống tham nhũng, góp phần tăng cường tính minh bạch, liêm chính công và quản trị tốt'. Hội thảo nằm trong chuỗi các hoạt động nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành lập KTNN (11/7/1994-11/7/2024).
Hội thảo có sự tham dự của hơn 100 khách mời, gồm các đại biểu quốc tế (đại diện các SAI, các tổ chức quốc tế tại Việt Nam, các đại sứ quán tại Việt Nam) và đại biểu trong nước (đại biểu thuộc khối các cơ quan của Quốc hội, các bộ, ngành, địa phương, các trường, học viện, viện nghiên cứu và các đơn vị trực thuộc KTNN…).
Hội thảo được tổ chức nhằm nhìn nhận, đánh giá vai trò của các SAI trong phòng, chống tham nhũng, nhất là trong bối cảnh nạn tham nhũng đã trở thành một hiện tượng xã hội tồn tại ở tất cả các quốc gia, mang tính toàn cầu. Tham nhũng được xác định là một trở ngại đối với tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững, làm giảm hiệu lực của nền hành chính công và làm cho việc sử dụng tài chính, tài sản công kém hiệu quả.
Phát biểu chào mừng hội thảo, ông Nguyễn Đức Hải, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, 30 năm qua, KTNN đã phát huy được các giá trị truyền thống trong việc đảm bảo sự minh bạch và trách nhiệm giải trình; phát hiện và ngăn ngừa tham nhũng; thúc đẩy nền tài chính, quản trị lành mạnh và nâng cao chất lượng hệ thống kiểm soát nội bộ; kiến nghị, cảnh báo nhằm ngăn ngừa, phát hiện tham nhũng, gian lận và hỗ trợ các cơ quan tư pháp trong điều tra, xét xử.
Năm 2024 đánh dấu 30 năm trưởng thành và phát triển của KTNN Việt Nam. Trong đó, hội nhập và hợp tác quốc tế sâu rộng là yêu cầu tất yếu giúp KTNN Việt Nam nhanh chóng tiếp cận, trao đổi kiến thức, kinh nghiệm tiên tiến và thông lệ tốt về lĩnh vực kiểm toán công, những lĩnh vực kiểm toán mới của thế giới để nâng cao năng lực hoạt động chuyên môn; đồng thời tạo cơ hội để KTNN Việt Nam tham gia, đóng góp một cách tích cực, hiệu quả cho cộng đồng các cơ quan kiểm toán tối cao trong khu vực và trên thế giới.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải tin tưởng rằng, hội thảo quốc tế này sẽ thu được nhiều ý kiến đóng góp hữu ích cho KTNN Việt Nam, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến “Vai trò của KTNN trong phòng, chống tham nhũng, góp phần tăng cường tính minh bạch, liêm chính công và quản trị tốt”.
Phát biểu tại Hội thảo, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn chia sẻ, trong bối cảnh toàn cầu hóa, cách mạng công nghiệp 4.0, cùng nhiều vấn đề mới nổi trong thời đại ngày nay, việc hợp tác quốc tế vì hòa bình, phát triển nói chung và trong chống tham nhũng nói riêng là một yêu cầu thiết thực. Nhận thức rõ điều đó, từ năm 2009, Việt Nam đã tham gia Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng. Cũng theo Tổng KTNN, vai trò truyền thống của SAI được cho là nhằm thúc đẩy sự minh bạch và trách nhiệm giải trình ở khu vực công vì một môi trường quản trị nhà nước tốt.
Bởi vậy, nhiều ý kiến cho rằng, vai trò của SAI trong phòng, chống tham nhũng trước hết là vai trò gián tiếp, tập trung vào ngăn chặn, răn đe và phòng ngừa. Tuy nhiên, xuất phát từ yêu cầu chống tham nhũng của các quốc gia, yêu cầu bảo vệ công quỹ - đối tượng kiểm toán của SAI, đặc biệt là do hiệu quả, hiệu lực hoạt động và uy tín của SAI ngày càng tăng, tại một số quốc gia, SAI có vai trò chủ động hơn trong chống tham nhũng, gồm cả phát hiện và công bố những lĩnh vực có rủi ro tham nhũng, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan khác trong chống tham nhũng và công khai kết luận, kiến nghị kiểm toán rộng rãi hơn.
“Để có thêm kinh nghiệm quý báu về vai trò, vị trí và thực tế triển khai nhiệm vụ của các SAI trong phòng, chống tham nhũng làm cơ sở định hướng cho hoạt động của KTNN trong những năm tới, hội thảo được tổ chức nhằm tạo diễn đàn để các nước trao đổi, học hỏi kinh nghiệm về vai trò của các SAI trong công tác phòng, chống tham nhũng”, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn nhấn mạnh.
Tại hội thảo, các đại biểu đã trao đổi, thảo luận, làm rõ về chức năng, nhiệm vụ của SAI trong chống tham nhũng; vị trí, sự phối hợp của SAI với các cơ quan khác trong thực thi nhiệm vụ chống tham nhũng; những điều kiện, cơ sở pháp lý, nhân lực và phương tiện, kỹ thuật cần thiết để SAI thực hiện nhiệm vụ chống tham nhũng; kinh nghiệm của SAI trong việc phát hiện gian lận và tham nhũng; chuyển thông tin, hồ sơ vụ việc tham nhũng cho các cơ quan chức năng điều tra, xử lý; kiểm toán điều tra và các phương pháp, kỹ thuật kiểm toán phát hiện gian lận và tham nhũng.