Cơ quan nào kiểm soát việc nhập chất tạo 'bóng cười'?

Ngày 12/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Hóa chất sửa đổi, trong đó có một số quy định liên quan đến việc quản lý hóa chất kiểm soát đặc biệt và hóa chất cấm.

Hàm lượng này là chất cấm, hàm lượng khác lại là thuốc thì kiểm soát thế nào?

Dự thảo luật quy định hóa chất cần kiểm soát đặc biệt sẽ có danh mục do Chính phủ ban hành, gồm: hóa chất thuộc đối tượng kiểm soát để thực thi điều ước quốc tế về hóa chất mà Việt Nam là thành viên và hóa chất có khả năng gây hại đến quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, sức khỏe con người, sinh vật, tài sản và môi trường.

Việc mua bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, dự thảo luật quy định phải có phiếu kiểm soát, có xác nhận của bên mua, bên bán.

Phiếu kiểm soát mua, bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, bao gồm các thông tin về tên hóa chất, số lượng hóa chất, mục đích sử dụng; tên tổ chức, mã số doanh nghiệp, địa chỉ, đại diện bên mua và bên bán; giấy phép kinh doanh hóa chất cần kiểm soát đặc biệt của bên bán; địa điểm và thời điểm giao hàng.

Dự thảo luật cũng quy định, việc lập và xác nhận phiếu kiểm soát mua, bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt được thực hiện qua cơ sở dữ liệu hóa chất trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ thời điểm giao hàng.

Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải. Ảnh: QH

Bày tỏ băn khoăn việc quản lý hóa chất nguy hiểm, chất độc được quy định tại dự thảo luật, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải cho biết, thời gian bà làm Trưởng Ban Dân nguyện, có vấn đề nổi lên là chất tạo nạc Salbutamol trong chăn nuôi.

Bà Hải phân tích, Salbutamol dùng với hàm lượng lớn trong chăn nuôi là chất cấm, nếu chất này tồn dư trong cơ thể có thể gây ung thư. Người mua cũng không phân biệt được bằng mắt thường, chỉ có thể quản lý trong quá trình chăn nuôi, kinh doanh. Ngược lại, trong y học Salbutamol là chất chữa bệnh hen suyễn, dùng liều lượng thấp, nhỏ.

Ngoài ra, bà Hải cũng cho hay, Dinitơ oxit (N2O) là chất có tác dụng an thần, giảm đau trong y tế và nhiều ngành công nghiệp, chế biến thực phẩm. Nếu lạm dụng Dinitơ monoxide sử dụng trong vui chơi thì ảnh hưởng tới tinh thần, thể chất, gây ảo giác mà người ta vẫn gọi là “bóng cười”.

“Nghĩa hàm lượng này là chất cấm, hàm lượng khác lại là thuốc. Trong trường hợp chất Salbutamol hay Dinitơ được nhập thì cơ quan nào kiểm soát việc này? Với y tế là thuốc chữa bệnh, nhưng với nông nghiệp là chất cấm, vậy khi nhập thì quản lý thế nào, trách nhiệm của bộ nào? Dự thảo luật có giải quyết vấn đề này không?”, Trưởng Ban Công tác đại biểu đặt câu hỏi.

Theo bà, tình trạng vi phạm kinh doanh hóa chất đang diễn ra phổ biến, đặc biệt là sử dụng sai mục đích, sản xuất chế biến thực phẩm gây nguy hại cho sức khỏe người tiêu dùng.

Cần có quy định quản lý các hóa chất đặc biệt nguy hiểm như xyanua

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh Lê Tấn Tới nêu thực tế thời gian qua cho thấy việc quản lý các hóa chất cần kiểm soát đặc biệt chưa chặt chẽ.

“Vừa qua chúng ta xảy ra 2 vụ án rất nghiêm trọng liên quan chất xyanua ở Đồng Nai và vụ án người Việt tại Thái Lan. Dù lượng rất nhỏ thôi nhưng vụ án rất nghiêm trọng, ảnh hưởng quốc phòng - an ninh”, ông Tới dẫn chứng.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh Lê Tấn Tới.

Dẫn quy định dự thảo luật tại Điều 33 về kiểm soát mua bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh cho biết, thực tế việc quản lý mua bán rất khó khăn.

Ông dẫn chứng, dự thảo luật quy định việc mua bán hóa chất này phải có phiếu kiểm soát, có xác nhận của bên mua, bên bán nhưng hiện nay, người mua, bán chỉ đặt hàng qua điện thoại, qua mạng và giao ở một địa điểm nào đó.

Cho rằng chúng ta để lọt việc quản lý này trong khi hiện nay tình hình mạng, công nghệ rất phát triển, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu thêm quản lý các hóa chất đặc biệt nguy hiểm, điển hình như xyanua, các hóa chất khác.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, khi thẩm tra dự thảo luật này, có ý kiến đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát, làm rõ giá trị pháp lý, mối quan hệ giữa “phiếu kiểm soát mua, bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt” đã được lập, xác nhận với việc công bố trên cơ sở dữ liệu hóa chất về loại hóa chất và mục đích sử dụng hóa chất trước khi sử dụng lần đầu hoặc khi thay đổi mục đích sử dụng.

Thường trực Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường đề nghị rà soát các quy định về sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu hóa chất cấm để bảo đảm sự phù hợp với Luật Quản lý ngoại thương.

Dự thảo Luật Hóa chất sửa đổi gồm 89 điều, 10 chương dự kiến sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp 8 vào tháng 10 tới đây.

Thu Hằng