Cơ quan thuế 'vạch trần' hành vi bán hóa đơn khống thu lợi bất chính
Thời gian qua vẫn còn tình trạng một số doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân thành lập doanh nghiệp không sản xuất kinh doanh, mà để thực hiện hành vi bán hóa đơn khống, thu lợi bất chính. Trong quá trình quản lý thuế, cơ quan thuế phân tích, nhận diện ra thủ đoạn các đối tượng sử dụng nhằm chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước, gây mất công bằng trong xã hội.
Tính đến ngày 17/5, hệ thống hóa đơn điện tử đã tiếp nhận và xử lý ước đạt 7,78 tỷ hóa đơn, trong đó, 2,16 tỷ hóa đơn có mã và hơn 5,62 tỷ hóa đơn không mã. Theo Tổng cục Thuế, việc triển khai hóa đơn điện tử đã làm thay đổi phương thức quản lý, sử dụng hóa đơn trong hoạt động sản xuất kinh doanh, thúc đẩy phát triển thương mại điện tử, giúp tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp, cho xã hội.
Mặc dù hóa đơn điện tử được ghi nhận và đánh giá mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp và xã hội, song thời gian qua, vẫn còn tình trạng một số doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đã lợi dụng sự thông thoáng của việc thành lập doanh nghiệp theo quy định để thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật, thành lập doanh nghiệp không để sản xuất kinh doanh, mà thực hiện hành vi bán hóa đơn khống, nhằm thu lợi bất chính. Một số vụ việc mua bán hóa đơn phức tạp, có phạm vi rộng, liên quan đến nhiều doanh nghiệp thuộc nhiều địa phương trên toàn quốc đã bị phát giác đưa ra xét xử.
Tại Hội thảo khoa học “Quản lý, phát hành, sử dụng hóa đơn điện tử - Những vấn đề đặt ra trong công tác phòng ngừa, điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu trong tình hình hiện nay”, bà Nguyễn Thị Lan Anh - Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh và cá nhân (Tổng cục Thuế) cho biết, trong quá trình quản lý thuế, cơ quan thuế phân tích, nhận diện ra thủ đoạn các đối tượng sử dụng nhằm chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước, gây mất công bằng trong xã hội.
Để các hành vi gian lận trong sử dụng hóa đơn diễn ra trong thời gian qua, không thể không kể tới nguyên nhân từ nhu cầu của các tổ chức, doanh nghiệp nhằm mục đích hợp thức hóa chi phí, trục lợi, chiếm đoạt tiền từ ngân sách nhà nước.
Các doanh nghiệp này thường mua hóa đơn khống, không có hàng hóa, dịch vụ để hạch toán khống chi phí, khấu trừ thuế giá trị gia tăng, ký hợp đồng mua bán giả và thực hiện thanh toán qua ngân hàng, đồng thời rút tiền ngay, hoặc hạch toán theo dõi số dư công nợ phải trả, nhằm gian lận trốn thuế, giảm nghĩa vụ phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng.
Đại diện Vụ Quản lý thuế cũng chỉ ra các thủ đoạn gian lận. Cụ thể, trong quá trình quản lý thuế, cơ quan thuế nhận diện các doanh nghiệp thành lập với mục đích gian lận về hóa đơn thường chỉ hoạt động trong một thời gian ngắn, khoảng hơn 1 năm đến 2 năm, sau đó tạm ngừng hoặc dừng hoạt động, nhưng không làm thủ tục với cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế để tránh thanh tra, kiểm tra của các cơ quan chức năng.
Doanh nghiệp sử dụng hóa đơn số lượng lớn, trên hóa đơn xuất bán nhiều mặt hàng đa dạng ngành nghề, doanh thu bán hàng lớn, doanh thu tăng đột biến so với kỳ trước, nhưng không có kho hàng, tài sản cố định, kê khai không phát sinh, hoặc phát sinh số thuế phải nộp rất thấp.
Về giải pháp ngăn chặn vi phạm trong sử dụng hóa đơn, bà Nguyễn Thị Lan Anh cho biết, cơ quan thuế đã xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá rủi ro về hóa đơn điện tử, phát triển các ứng dụng công nghệ thông tin để xử lý các dữ liệu về hóa đơn điện tử. Xác định người nộp thuế có yếu tố rủi ro, gian lận trong sử dụng hóa đơn để đưa vào kiểm tra, thanh tra.
Hành vi mua, bán hóa đơn bất hợp pháp và các hành vi gian lận khác về hóa đơn gây ra nhiều hậu quả xấu cho cả Nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp và cơ quan quản lý thuế. Theo đánh giá của Tổng cục Thuế, các vụ việc mua, bán hóa đơn gần đây diễn biến phức tạp, có phạm vi rộng, liên quan đến nhiều doanh nghiệp thuộc nhiều địa phương.