Cơ sở đăng kiểm và chủ phương tiện 'loay hoay' với Thông tư 47
Ngày 15/11/2024, Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) ban hành Thông tư 47/2024/TT-BGTVT. Thông tư có quy định, việc kiểm định xe cơ giới ngoài cơ sở đăng kiểm phải có dụng cụ, thiết bị và đường kiểm tra hiệu quả phanh, trượt ngang đáp ứng quy chuẩn. Sau hơn 2 tháng từ khi thông tư có hiệu lực, nhiều cơ sở đăng kiểm và chủ phương tiện vẫn 'loay hoay' chưa thể đáp ứng yêu cầu quy định.

Theo Thông tư 47, các cơ sở đăng kiểm phải trang bị máy đo tốc độ có tích hợp GPS (hệ thống định vị toàn cầu) được cơ quan đo lường có thẩm quyền kiểm chuẩn, kiểm định và cấp giấy chứng nhận.
Lúng túng lựa chọn thiết bị phù hợp quy chuẩn
Theo Thông tư 47, để có thể kiểm định ngoài cơ sở đăng kiểm, các đơn vị phải trang bị đủ dụng cụ, thiết bị kiểm tra theo quy định của Quy chuẩn về cơ sở đăng kiểm. Tuy nhiên, theo phản ánh của Hiệp hội Vận tải Việt Nam, thời điểm thông tư có hiệu lực (ngày 1/1/2025), hầu hết các cơ sở đăng kiểm chưa có thiết bị.
Thậm chí, các đơn vị cũng chưa biết lựa chọn thiết bị như thế nào để đáp ứng quy định. Do đó, trong quá trình tập huấn cho các trung tâm đăng kiểm, Cục Đăng kiểm Việt Nam có tư vấn, giới thiệu dụng cụ cho các đơn vị tham khảo lựa chọn. Tuy nhiên, các cơ sở vẫn gặp khó trong việc tìm các nhà cung cấp đạt chuẩn.
Trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân, ông Phạm Văn Hoan, Quyền Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đăng kiểm xe cơ giới đường bộ Quảng Ninh chia sẻ: “Chúng tôi mua thiết bị của một công ty trong Thành phố Hồ Chí Minh. Trong thời gian đó, chúng tôi cũng đã có tìm hiểu một đơn vị ở Hà Nội. Tuy nhiên, thiết bị của đơn vị này không được kiểm định và hiệu chỉnh. Do đó, mặc dù đã gửi tiền rồi nhưng đơn vị cung cấp đó phải trả lại vì không cấp được giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định”.

Cơ sở đăng kiểm đánh giá điều kiện địa điểm doanh nghiệp, chủ phương tiện đề nghị tiến hành kiểm định.
Qua tìm hiểu, thiết bị mới theo quy định là máy đo tốc độ có tích hợp GPS (hệ thống định vị toàn cầu) và có giá chỉ khoảng 5 đến 6 triệu đồng, không phải là khó khăn cho các cơ sở.
Tuy nhiên, sau một thời gian, nhiều trung tâm đăng kiểm mặc dù đã tìm mua được thiết bị nhưng lại đang phải gửi đi, chờ cơ quan đo lường có thẩm quyền kiểm chuẩn, kiểm định và cấp giấy chứng nhận theo đúng thủ tục pháp lý. Vì vậy, hiện nay có tình trạng các đơn vị phải mượn thiết bị của nhau để hoạt động.
Thậm chí, như Trung tâm đăng kiểm 2908D ở Hà Nội còn được Cục Đăng kiểm Việt Nam cho mượn thiết bị để phục vụ công tác kiểm tra. “Thời gian qua, do thiếu về thiết bị nên một số phương tiện chưa được đánh giá. Do đó, chúng tôi rất mong Cục Đăng kiểm hỗ trợ để sắp tới trạm chúng tôi có thể tiến hành kiểm định cho các phương tiện quá khổ, quá tải”, ông Trịnh Quốc Xô, Phó Giám đốc Trung tâm đăng kiểm 2908D cho biết.
Loay hoay, khó tìm đường thử

Địa điểm thực hiện kiểm định phải có đường kiểm tra hiệu quả phanh đáp ứng quy định tại Quy chuẩn về kiểm định xe cơ giới.
Một điểm mới trong Thông tư 47 so với các quy định trước đây là địa điểm thực hiện kiểm định phải có đường kiểm tra hiệu quả phanh đáp ứng quy định tại Quy chuẩn về kiểm định xe cơ giới. Cụ thể, đối với các phương tiện quá khổ, quá tải như xe rơ-moóc, sơ-mi rơ-moóc phải tiến hành kiểm định ngoài cơ sở đăng kiểm thì đơn vị đăng kiểm hoặc chủ phương tiện phải chuẩn bị đường kiểm tra phanh đạt quy chuẩn. Tuy nhiên, điều này đặt ra nhiều vấn đề.
Theo một số trung tâm đăng kiểm, từ thời điểm Thông tư 47 ban hành (ngày 15/11/2024) đến khi có hiệu lực (ngày 1/1/2025) quá gấp nên đơn vị chưa thể tìm được địa điểm bên ngoài phù hợp, còn quỹ đất tại trung tâm thì đa số không còn đủ.
Giải pháp được đưa ra là các cá nhân, tổ chức có phương tiện có thể tự bố trí đường thử rồi làm đơn đề nghị cơ sở đăng kiểm cử đăng kiểm viên đến tiến hành kiểm tra. Tuy nhiên, việc để cơ sở tự thiết kế đường thử phanh sẽ rất khó đáp ứng được yêu cầu quy định.
Ngày 13/3, phóng viên có mặt tại một điểm kiểm định ngoài cơ sở đăng kiểm do Công ty Cổ phần tập đoàn xây dựng Thăng Long lựa chọn tại huyện Hoài Đức, Hà Nội. Doanh nghiệp này có hai xe quá khổ, quá tải đến hạn đăng kiểm nên có làm đơn đề nghị Trung tâm đăng kiểm 2908D tiến hành kiểm định. Sau khi đánh giá thực địa, trung tâm đăng kiểm đã từ chối kiểm định vì đường thử không đáp ứng quy định.
“Qua kiểm tra giấy tờ và đánh giá yêu cầu về đường thử thì hiện tại thấy không đạt yêu cầu vì đường thử quá ngắn. Đây cũng là tình trạng chung của nhiều doanh nghiệp. Chúng tôi rất hy vọng các chủ doanh nghiệp có thể bố trí được đường thử phù hợp. Chúng tôi sẽ cử đăng kiểm viên tới kiểm tra vừa thuận lợi cho cả chúng tôi và cơ sở”, ông Trịnh Quốc Xô, Phó Giám đốc Trung tâm đăng kiểm 2908D chia sẻ.
Nhiều doanh nghiệp có xe quá khổ, quá tải cho biết, những yêu cầu mới tại Thông tư 47 là rất cần thiết, bảo đảm việc tham gia giao thông an toàn, đúng quy định nhưng cả chủ phương tiện lẫn cơ sở đăng kiểm đều cần thêm thời gian.
Bên cạnh đó, một vấn đề hiện nay rất khó giải quyết là việc nhiều phương tiện đã quá hạn đăng kiểm, không thể lưu thông nên chỉ còn cách mời trung tâm đăng kiểm về kiểm định. Tuy nhiên, diện tích nội bộ của đơn vị không thể bố trí đường thử hiệu quả phanh. Do đó, cả doanh nghiệp lẫn các cơ sở đăng kiểm đều đang rất cần các cơ quan chức năng gỡ vướng về vấn đề này.

Các phương tiện quá khổ, quá tải phải tiến hành kiểm định bên ngoài cơ sở đăng kiểm.
Liên quan những nội dung vừa nêu, ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết: “Khi bắt đầu triển khai các quy định mới không tránh khỏi một số lúng túng, vướng mắc ở các cơ sở đăng kiểm cũng như đối với các doanh nghiệp vận tải đối với trường hợp phải đề nghị kiểm tra ở ngoài cơ sở đăng kiểm. Vì thứ nhất là quy định yêu cầu một cách tường minh, rõ ràng và chặt chẽ, do đó các cơ sở đăng kiểm bắt buộc phải tuân thủ theo, thực hiện đúng theo quy định. Tiếp đến là việc mua sắm các dụng cụ, thiết bị để kiểm tra tốc độ thì chưa kịp để trang bị ngay, cộng với việc đường kiểm tra bên ngoài cơ sở đăng kiểm phải đáp ứng được theo quy chuẩn”.
Để khắc phục các vướng mắc, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn cho các cơ sở đăng kiểm, đăng kiểm viên để có thể thực hiện theo các quy định mới; đồng thời gửi văn bản đôn đốc để các cơ sở đăng kiểm trang bị một cách đồng bộ để các đơn vị này đáp ứng tốt nhất việc kiểm tra cho các doanh nghiệp.
Được biết, hiện đã có hơn 60 cơ sở đăng kiểm đạt đủ các điều kiện thực hiện theo Thông tư 47 để phục vụ kiểm định cho các phương tiện siêu trường, siêu trọng, có mặt tại hầu hết các tỉnh, thành phố trên cả nước như Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai… Theo ông Nguyễn Tô An, danh sách các đơn vị này đã được gửi cho các hiệp hội vận tải và sẽ đăng tải trên cổng thông tin của Cục Đăng kiểm Việt Nam.