Cô Trưng Trắc của Bác Hồ đã qua đời

NSND Đàm Liên, người con của phố núi La Hai, huyện Đồng Xuân đã qua đời vào sáng 25/4, hưởng thọ 77 tuổi sau một thời gian dài mắc bệnh nan y và tuổi cao sức yếu - NSND Lê Tiến Thọ, nguyên Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam cho biết.

NSND Đàm Liên, tên thật là Đàm Thị Liên, sinh ngày 1/10/1945 tại xã Xuân Long (nay là thị trấn La Hai), huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên. Ông ngoại bà nguyên là chủ gánh hát Bầu Leo, còn mẹ bà cũng là nghệ sĩ tuồng với nghệ danh đào Cúc. Bà theo nghề từ năm 14 tuổi, đầu tiên là Đoàn tuồng dân ca Khu 5. Đến năm 1970, bà gia nhập Nhà hát tuồng Việt Nam. Vinh dự lớn nhất trong cuộc đời hoạt động nghệ thuật của bà là được đóng vai Trưng Trắc (vở Trưng Nữ Vương) và lần đầu tiên được biểu diễn cho Bác Hồ xem vào năm 1960. Cũng kể từ đó bà có biệt hiệu “cô Trưng Trắc của Bác Hồ”.

Ngoài ra, nhiều vai diễn để đời của NSND Đàm Liên, ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả, có giá trị như “kim chỉ nam” của nghệ thuật tuồng như: Phương Cơ (vở Ngọn lửa Hồng Sơn), Công chúa Quỳnh Nga (vở Thạch Sanh), Liễu Nguyệt Tiêm (vở Đào Phi Phụng), Hồ Nguyệt Cô (vở Hồ Nguyệt Cô hóa cáo)... Đặc biệt, với vai diễn kinh điển Ông già cõng vợ đi xem hội (bà thể hiện cả hai vai: ông già 70 tuổi và cô vợ 17 tuổi) được công chúng yêu mến, giới chuyên môn đánh giá cao và đã mang lại cho bà nhiều giải thưởng danh giá cả trong và ngoài nước. Bà cũng đã thực hiện công trình nghiên cứu độc đáo về tiếng cười trong nghệ thuật tuồng.

Với tài năng, thái độ làm việc nghiêm túc và sự cống hiến không biết mệt mỏi, Đàm Liên là một trong những tên tuổi lớn của nghệ thuật tuồng Việt Nam được lớp hậu bối tôn vinh là “Bà chúa sân khấu tuồng”, “Vua tuồng” hay “Nữ hoàng sân khấu tuồng”. Nhiều học trò của bà đều thành danh như nghệ sĩ Hương Thơm, Minh Gái, Xuân Quý, Kiều Oanh... Năm 1993, bà được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Sau khi nghỉ hưu, NSND Đàm Liên nhiều lần về thăm quê Phú Yên và biểu diễn phục vụ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân tỉnh nhà cùng các nghệ sĩ của Hà Nội. Những năm cuối đời, NSND Đàm Liên sống cùng con gái duy nhất của bà với cố nhạc sĩ Vĩnh An tên là Yên Lan (An Liên) và hai cháu trai ở phố Chùa Hà, quận Cầu Giấy, Hà Nội.

Lễ viếng NSND Đàm Liên bắt đầu từ 9 giờ ngày 28/4; linh cữu được hỏa táng tại Đài hóa thân Hoàn Vũ (nghĩa trang Văn Điển).

LÊ VĂN HIẾU

(Chi hội trưởng Chi hội NSSK Việt Nam tỉnh Phú Yên)