Có xuất hiện siêu bão mạnh như Yagi đổ bộ vào Việt Nam năm 2025 hay không?

Ngày 14-5, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn (KTTV) Quốc gia, Cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã trao đổi với Báo Người Lao Động về dự báo tình hình mưa bão trong mùa mưa bão năm 2025.

Ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia

* Thưaông, từ nay đến hết tháng 5, trên cả nước liệu có xuất hiện các đợt mưa lớn hay cơn bão ảnh hưởng đến nước ta?

- Tháng 5 cần lưu ý mưa lớn ở khu vực Nam Bộ. Từ nay đến hết tháng 5, tổng lượng mưa tại khu vực vùng núi phía Bắc, Tây Nguyên và Nam Bộ có khả năng cao hơn từ 5%-25% so với trung bình nhiều năm, khu vực Trung và Nam Trung Bộ phổ biến thấp hơn từ 5%-20% so với trung bình nhiều năm, các khu vực khác phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Đây là thời điểm chuyển mùa nên các khu vực này tiếp tục đề phòng mưa dông có lượng lớn và có thể kèm theo các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Về bão, trong tháng 5-2025 vẫn có khả năng xuất hiện bão trên khu vực biển Đông nhưng khả năng này là không cao và rất ít khả năng ảnh hưởng đến đất liền nước ta.

* Vậy, mưa lớn có thể xảy ra ở khu vực nào, người dân cần phải chủ động ứng phó ra sao?

- Việc dự báo, định lượng các hiện tượng KTTV cực đoan nói chung, đặc biệt là mưa lớn là một thách thức lớn không chỉ ở Việt Nam mà các nước trên thế giới.

Cùng với việc khó khăn, vấn đề dự báo mưa thời hạn mùa, thời hạn tháng lại càng khó khăn. Do đó, các đợt mưa lớn sẽ được Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia theo dõi, giám sát thường xuyên và sẽ đưa ra dự báo cụ thể cho từng đợt khi có khả năng xảy ra để phục vụ công tác ứng phó.

* Dự báo năm nay bão/áp thấp nhiệt đới hoạt động trên biển Đông và ảnh hưởng đến đất liền nước ta thế nào?

- Tại thời điểm hiện tại, chúng tôi nhận định mùa bão trên khu vực biển Đông có khả năng xuất hiện tương đương so với trung bình nhiều năm (khoảng tháng 6), số lượng bão/áp thấp nhiệt đới trên khu vực biển Đông và ảnh hưởng đến đất liền có khả năng ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm (trung bình nhiều năm trên Biển Đông khoảng 11-13 cơn, ảnh hưởng đến đất liền khoảng 5-6 cơn).

Bão/áp thấp nhiệt đới có khả năng tập trung nhiều vào thời kỳ từ tháng 7-9 tại Bắc Bộ và tháng 10-11 ảnh hưởng nhiều đến Trung Bộ và các tỉnh phía Nam.

* Có nguy cơ mưa bão dồn dập nhiều ngày hoặc mưa lớn cục bộ gây ngập lụt diện rộng, sạt lở đất ở nhiều nơi?

- Năm nay, hiện tượng ENSO, tức để chỉ cả 2 hai hiện tượng El Nino và La Nina có khả năng sẽ duy trì ở trạng thái trạng thái trung tính và với diễn biến như vậy thì năm 2025 được nhận định là năm ít có khả năng gây mưa bão dồn dập.

Các đợt mưa lớn diện rộng có khả năng bắt đầu từ tháng 6 ở Bắc Bộ, sau đó chuyển dần về phía Nam và kết thúc vào khoảng tháng 12 ở các tỉnh Trung Bộ.

Tuy nhiên, vẫn có thể xuất hiện hiện tượng mưa lớn cục bộ gây ngập úng, sạt lở vẫn xảy ra trên toàn quốc, đặc biệt nguy cơ cao khả năng xảy ra lũ quét và sạt lở đất tại các nơi xung yếu ở các tỉnh vùng núi phía bắc hoặc những nơi có địa hình đồi núi và nguy cơ ngập úng ở những vùng trũng thấp.

* Có khả năng xuất hiện những cơn bão mạnh như Yagi 2024 đổ bộ vào đất liền Việt Nam trong năm 2025 này, thưa ông?

- Cơn bão Yagi (bão số 9, hồi tháng 9-2024) được đánh giá là mạnh nhất trong vòng 30 năm trên Biển Đông, đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến Quảng Ninh, Hải Phòng, gây ra gió mạnh cấp 10-12, giật cấp 13-15, riêng trạm Bãi Cháy mạnh cấp 14, giật cấp 17. Các tỉnh phía Đông Bắc Bộ có gió mạnh cấp 8-10, giật 12-14.

Các dự báo hiện nay chưa cho thấy dấu hiệu xuất hiện các siêu bão như cơn bão Yagi, tuy nhiên chúng ta vẫn phải hết sức lưu ý đề phòng những cơn bão có cường độ mạnh và hướng di chuyển phức tạp trong mùa mưa bão năm nay, đặc biệt trong bối cảnh nhiệt độ toàn ngày càng tăng, vẫn cần phải có phương án để chủ động ứng phó.

Dự báo chính xác cường độ bão chỉ nói trước được 3-5 ngày.

Lê Thúy. Đồ họa: Ngọc Trinh