Con đường phát triển của sách tinh gọn không thể thiếu công nghệ

Ứng dụng sách tinh gọn. Ảnh: Thanh Trần.

Mười đơn vị làm sách tinh gọn, phát hành 973 đầu sách (cả sách in lẫn sách điện tử); gần 400.000 bản in sách giấy và hơn 100 triệu lượt đọc/nghe sách điện tử được thống kê. Đó là những số liệu được công bố trong Hội nghị Sơ kết đánh giá một năm triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường sách tinh gọn diễn ra chiều 14/4 tại Hà Nội.

Ông Nguyễn Nguyên, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, Bộ Thông tin và Truyền thông, Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, khẳng định sách tinh gọn sẽ phát triển trong tương lai của ngành xuất bản. Ông cho rằng thị trường sách tóm tắt tồn tại cho đối tượng độc giả ít thời gian, muốn tiếp cận tri thức một cách nhanh gọn. Thực tế, đây là đối tượng độc giả của xã hội hiện đại, do vậy, sách tinh gọn là một thị trường đáp ứng nhu cầu của độc giả, là một thị trường tiềm năng.

Ông Nguyễn Ngọc Bảo, Phó cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, cũng cho rằng thị trường sách tinh gọn không mâu thuẫn với thị trường sách in. Báo cáo tại Hội nghị, ông cho biết sau một năm triển khai phát triển, thị trường này đã thu nhận được những chuyển biến tích cực trong nhận thức của nhiều nhà xuất bản và doanh nghiệp phát hành sách.

Ngành xuất bản nhiệt tình tham gia mảng sách mới

Trong năm qua, một số nhà xuất bản đã chú trọng phát triển mảng sách tinh gọn, sách tóm tắt với nội dung cô đọng, súc tích, bảo đảm tính khoa học.

Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật với bộ sách thường thức chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh được tinh gọn từ những bộ sách kinh điển được đông đảo bạn đọc đón nhận, đạt hiệu quả cao trong công tác tuyên truyền, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nền tảng tư tưởng của Đảng.

Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông là một trong các nhà xuất bản đi tiên phong việc tham xuất bản sách tinh gọn, với gần 20 đầu sách; đặc biệt bộ sách Vang vọng lời nước non, tuyển chọn những câu trích mang giá trị giáo dục và ý nghĩa nhân văn sâu sắc, tuyển chọn trong bộ sách Hồ Chí Minh toàn tập lần thứ ba.

Sách Giản yếu về chuyển đổi số. Ảnh: BTC.

Ngoài ra, nhà xuất bản còn mảng tinh gọn về khoa học kỹ thuật như: Giản yếu về chuyển đổi số, An toàn thông tin khi sử dụng mạng xã hội, Một số giải pháp đảm bảo an toàn cho học sinh khi sử dụng Internet, Sổ tay phòng chống mã độc và tấn công mạng cho người… cũng được nhà xuất bản dành nhiều tâm huyết tổ chức phát hành theo cả hai phiên bản sách giấy và sách điện tử, được đông đảo bạn đọc đón nhận.

Theo bà Nguyễn Hoài Anh, Phó giám đốc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, sách tinh gọn đem lại nhiều tiện ích cho độc giả, tiết kiệm thời gian mà vẫn cho độc giả biết về những nội dung, ý nghĩa cuốn sách truyền tải.

Bà cho biết trên thế giới, sách tinh gọn là một xu hướng và đã đem lại nguồn thu khả quan cho ngành. Bà tin rằng thị trường xuất bản Việt Nam cũng sẽ theo hướng tương tự.

Trước xu thế này, Phó giám đốc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho rằng các sản phẩm sách chính trị dạng cẩm nang, tinh gọn của đơn vị đã nhận được những phản hồi tích cực.

Như bộ sách Thường thức chính trị ra mắt đầu tháng 2, bà đánh giá đây là một bộ sách mang tính phổ thông, truyền tải được nội dung chính trị rộng rãi và nhanh gọn hơn. Nhận thấy tiềm năng của loại sách này, bà cho biết thời gian tới, đơn vị bà sẽ xuất bản thêm sách tinh gọn cho tác phẩm của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, tóm lược cuốn sách hơn 600 trang xuống còn độ 50 trang.

Alpha Books là đơn vị đã triển khai làm sách tinh gọn từ 10 năm trước. Đến nay, đơn vị này có 700 đầu sách tinh gọn tất cả, trong đó, phần lớn nội dung là các bản sách điện tử và sách nói với công ty liên kết.

Ông Nguyễn Ngọc Bảo cho rằng sách nói, sách số phát triển, đáp ứng nhu cầu nghe/đọc nhanh của giới trẻ thời đại số. Điều này đã truyền cảm hứng cho nhiều công ty, bạn trẻ có ý tưởng xây dựng nền tảng công nghệ, app để tiếp tục phát triển sách tinh gọn ở Việt Nam.

Hình ảnh tại hội nghị chiều 14/4. Ảnh: BTC.

Ứng dụng công nghệ tân tiến

Ông Nguyễn Nguyên cho biết có 6 tiêu chí chính tạo nên sự thành công của sách tinh gọn: dung lượng ngắn, cô đọng, đa dạng hình thức, nhanh tiếp cận và rẻ. Để làm được điều này, ông khẳng định con đường phát triển của sách tinh gọn không thể thiếu công nghệ. Hiện nay, nhiều nền tảng công nghệ đang mạnh dạn đầu tư vào sách tóm tắt, đạt được những thành công nhất định.

Đơn cử, Voiz FM hiện có 50 tựa sách tinh gọn ở thể loại Kinh doanh và Kỹ năng. Những bản sách này được đăng tải miễn phí nhằm quảng bá cho nội dung gốc, tóm lược những bản sách nói 6-10 tiếng xuống còn 20-45 phút.

Ông Hoàng Thạch, Giám đốc Voiz FM cho biết có hơn 60% người dùng nghe sách tóm tắt miễn phí rồi chuyển sang nghe sách đầy đủ trả phí. Điều này cho thấy bản thân sách tinh gọn có thể thúc đẩy văn hóa đọc, khuyến khích độc giả tìm đến sách.

Fonos là công ty công nghệ đã liên kết với hơn 20 đơn vị xuất bản sách giấy và hiện giữ bản quyền làm sách tinh gọn hơn 400 đầu sách. Đơn vị này làm sách tinh gọn đa dạng thể loại: Kỹ năng, Tôn giáo, Kinh tế, Lịch sử, Văn học… Trên ứng dụng của mình, đơn vị này cung cấp 71 sách nói tóm tắt.

Nắm bắt nhu cầu thị trường và bắt nhịp xu hướng chuyển đổi số của đất nước, REAVOL đã ra đời, trở thành thư viện sách tóm tắt trực tuyến. Tính đến tháng 2/2023, REAVOL đã có gần 7.000 sách tóm tắt trên nền tảng, thu hút hơn 1 triệu người dùng.

Waka bắt đầu phát triển sách tinh gọn từ tháng 6/2022, cung cấp 600 tựa sách điện tử tóm tắt và hơn 1.000 sách nói tóm tắt. Ông Đinh Quang Hoàng, giám đốc Waka, cho biết trung bình, mỗi tựa sách tinh gọn của đơn vị có hơn 492 người nghe. Một số tác phẩm sách tinh gọn thu hút nhất có thể kể đến Đừng bao giờ đi ăn một mình, Kinh tế học hài hước, Lược sử tôn giáo... đều vượt 1.000 lượt nghe.

Giám đốc Waka cho biết ở định dạng sách điện tử, độc giả thích đọc sách kỹ năng, quản trị, lãnh đạo nhất; ở định dạng sách nói, độc giả thích nghe sách tâm lý, sách self-help hơn cả.

Ông Đinh Quang Hoàng cho biết sau gần một năm triển khai, thị trường sách tinh gọn nói chung và số lượng người sử dụng sách tinh gọn trên nền tảng Waka nói riêng có sự phát triển rõ rệt, cho thấy nhu cầu đọc và nghe sách tinh gọn của người dùng là hoàn toàn có.

Dù vậy, ông Hoàng nhận định giờ vẫn là giai đoạn đầu tư phát triển thị trường, “đối với đơn vị phân phối điện tử như Waka, phát triển kho sách tóm tắt, tinh gọn số lượng lớn, doanh thu sẽ chưa thể bù được chi phí đầu tư. Đây sẽ còn là một bài toán đầu tư dài hạn”.

Anh Vũ