'Con người và biểu tượng': Di sản cuối cùng của nhà tâm lý học hàng đầu Carl Gustav Jung

Carl Gustav Jung là nhà tâm lý học người Thụy Sỹ, một trong những "người khổng lồ" đã làm thay đổi tư duy của tâm lý học hiện đại.

Khi viết Con người và biểu tượng (tên tiếng Anh là Man and his symbols), ông và cộng sự cho rằng đời sống hiện tại của chúng ta bị nữ thần lý trí chi phối. Chính bởi vậy, ta phải duyệt xét lại tầm quan trọng của các giấc mơ - những phóng tưởng mỏng manh, hay lẩn tránh, khó tin cậy, mơ hồ và không chắc chắn.

Để phân tích được ý nghĩa của các biểu tượng trong giấc mơ, Jung nhấn mạnh: “Hãy học càng nhiều càng tốt về hình ảnh biểu tượng; rồi sau đó hãy quên tất cả đi khi phân tích một giấc mơ”.

"Con người và biểu tượng" của Carl Jung đang là một trong những cuốn sách phi hư cấu bán chạy nhất của Nhã Nam.

Cuốn sách này của ông không chỉ hữu ích với những bạn đọc muốn tìm hiểu tâm lý học, mà còn với những người nghiên cứu văn chương điện ảnh và nghệ thuật nói chung.

Bởi trong sách, tác giả và đồng sự không chỉ phân tích, diễn giải giấc mơ mà còn đưa ra những kiến giải đáng chú ý về các biểu tượng được sử dụng trong nghệ thuật.

Sự minh giải các giấc mơ và các biểu tượng đòi hỏi trí tuệ. Không thể biến sự minh giải ấy thành một hệ thống máy móc và sau đó nhồi nhét nó vào những bộ óc thiếu tưởng tượng.

Nó đòi hỏi cả kiến thức ngày càng nhiều về cá tính của người nằm mơ lẫn sự tự nhận thức ngày càng cao từ phía người minh giải.

Ở Jung, người ta thấy được sự uy quyền đi kèm với nét dí dỏm và quyến rũ. Người ta cũng tìm kiếm ở nhân sinh quan và tính cách của ông một cái gì đó có thể hữu ích cho họ.

Con người và biểu tượng chính là câu trả lời cho những kỳ vọng đó. Bởi qua tác phẩm này, ta có thể thấy mục tiêu của tác giả chính là lan rộng những kiến giải về tâm thần học đến với mọi đối tượng, giúp người ta hiểu biết về chính mình, từ đó sống một cuộc sống trọn vẹn, phong phú.

Nhà tâm lý học Carl Gustav Jung (1875-1961). (Nguồn: danhngon.net)

Cùng với gần 500 hình minh họa, cuốn sách còn cung cấp một diễn giải độc đáo về tư tưởng của Carl Jung. Chúng cho thấy bản chất và chức năng của những giấc mơ, đào sâu ý nghĩa tượng trưng của nghệ thuật hiện đại, hé lộ những ý nghĩa tâm lý của những kinh nghiệm đời thường.

Theo tác giả, con người chỉ trở nên toàn vẹn, bình thản và hạnh phúc khi ý thức và vô thức đã biết cách sống hòa hợp và bổ trợ cho nhau. Cho đến nay, những quan điểm này của ông và các cộng sự chưa bao giờ cũ.

Carl Jung là người đã làm thay đổi cả thế giới tâm lý học hiện đại và tạo ra những đóng góp rất khác biệt khi tập trung vào quan niệm về vô thức.

Con người và biểu tượng ra đời vào đầu thập niên 1960. Thời điểm đó, những tư tưởng của Sigmund Freud hầu như đã được độc giả khắp thế giới Tây phương biết đến, trong khi các quan điểm của Carl Jung luôn bị xem là quá khó hiểu đối với người đọc phổ thông.

Đây là tác phẩm đầu tiên và duy nhất trong đó Jung giải thích với độc giả phổ thông về mối tương quan giữa con người và cõi vô thức, chỉ ra tầm quan trọng của ý nghĩa biểu tượng - đặc biệt khi chúng được tiết lộ trong những giấc mơ.

Khi chấp nhận viết một cuốn sách dành cho đại chúng ở tuổi hơn 80, Jung đã vạch ra một kế hoạch chu toàn và đích thân chọn lựa các cộng sự để thực hiện công trình này.

Trách nhiệm cá nhân của ông là xây dựng cấu trúc cho toàn bộ cuốn sách, giám sát và chỉ dẫn công việc của các cộng sự và đích thân viết chương chủ đạo “Đi vào cõi vô thức”.

Năm cuối cùng của đời ông được dành gần như hoàn toàn cho cuốn sách này. Ông viết xong phần của mình chỉ khoảng 10 ngày trước khi qua đời (tháng 6/1961).

Lê An