Còn nhiều dư địa phát triển hơn nữa quan hệ Việt Nam - Vương quốc Anh

Ngày 21/3, hội thảo quốc tế “50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Vương quốc Anh: Thành tựu và triển vọng” đã được tổ chức tại Hà Nội. Hội thảo do Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO), Hội hữu nghị Việt - Anh, Đại sứ quán Anh tại Hà Nội, Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội phối hợp tổ chức. Đây là một trong những sự kiện khởi đầu cho chuỗi các sự kiện kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Vương quốc Anh.

Phó Đại sứ Anh tại Việt Nam phát biểu tại hội thảo. Ảnh: LV

Trao đổi thương mại song phương đạt khoảng 5,9 tỷ bảng Anh

Phát biểu tại hội thảo, TS. Phan Anh Sơn - Phó Chủ tịch, Tổng thư ký VUFO cho biết, Việt Nam và Vương quốc Anh chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 11/9/1973. Trong suốt 50 năm qua, quan hệ đó không ngừng được củng cố và phát triển. Đặc biệt, sau khi hai nước nâng tầm quan hệ lên mức Đối tác chiến lược vào tháng 9/2010 đã mở ra nhiều khuôn khổ, cơ chế hợp tác giữa hai nước như đối thoại chiến lược, ủy ban hỗn hợp về kinh tế và thương mại, nhóm công tác về quốc phòng...

Hai nước không ngừng thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực quan trọng như an ninh - quốc phòng, hợp tác phát triển, giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ, phát triển bền vững, giao lưu nhân dân, tạo nền tảng vững chắc cho việc phát triển quan hệ song phương.

Hai bên triển khai có hiệu quả Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Vương quốc Anh (UKVFTA), quan hệ kinh tế song phương tiến triển ngày càng mạnh mẽ, với tổng thương mại hàng hóa và dịch vụ giữa hai nước tính đến cuối năm 2022 đạt khoảng 5,9 tỷ bảng Anh (GBP), tăng 12,4% so với cùng kỳ năm 2021.

Về lĩnh vực giáo dục, Anh hiện là đối tác hàng đầu của Việt Nam với 74 chương trình giáo dục xuyên quốc gia của 23 trường đại học Anh quốc. Hợp tác trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng cũng ghi nhận những bước phát triển mới, trong bối cảnh Anh đang tăng cường sự hiện diện tại Biển Đông và khu vực Đông Nam Á và coi Việt Nam là một đối tác chính tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Việt Nam và Vương quốc Anh cũng không ngừng củng cố quan hệ hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề toàn cầu, đặc biệt là ứng phó với biến đổi khí hậu. Hai nước cũng đang hợp tác để hướng tới Chương trình Chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP). Bên cạnh đó, hai bên cũng có sự hợp tác chặt chẽ và hiệu quả trên các diễn đàn quốc tế và khu vực.

Theo ông Bùi Thế Giang, quan hệ Việt Nam và Vương quốc Anh chưa bao giờ tốt đẹp và thuận lợi như hiện nay. Hai nước có cách tiếp cận nhiều vấn đề tương đối gần nhau và có những thế mạnh bổ trợ cho nhau. Trong 7 trụ cột của quan hệ đối tác chiến lược Việt - Anh, quan hệ trong lĩnh vực chính trị ngoại giao ngày càng thắt chặt, thực sự trở thành trụ cột của trụ cột, giữ vai trò chủ đạo. Hợp tác về an ninh quốc phòng cũng chứng kiến sự phát triển nhanh về tốc độ, đáng kể về chất lượng.

Theo ông Marcus Winsley - Phó Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam, quan hệ giữa hai nước đang ở thời kỳ phát triển rất tốt đẹp. Hai bên có nhiều quan điểm tương đồng như tin tưởng mạnh mẽ vào hệ thống kinh tế mở, cùng cởi mở, sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm. Bên cạnh đó, hai nước cũng có nhiều thế mạnh mang tính bổ trợ cho nhau chứ không cạnh tranh, loại trừ lẫn nhau

Phó Đại sứ Marcus Winsley nhấn mạnh: “Trong COP26, Việt Nam đã đưa ra một cam kết mạnh mẽ nhưng khả thi, đó là phấn đấu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Trong tương lai, chúng tôi hy vọng có thể hợp tác cùng Việt Nam trong lĩnh vực chuyển đổi năng lượng và năng lượng tái tạo”.

Hợp tác Việt - Anh còn nhiều dư địa để phát triển hơn nữa

Nhìn lại tiến trình thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Vương quốc Anh, ông Bùi Thế Giang - nguyên Vụ trưởng Vụ Tây Âu - Bắc Mỹ (Ban Đối ngoại Trung ương), nguyên phó Trưởng phái đoàn Việt Nam tại Liên hợp quốc cho rằng, còn khá nhiều nội hàm còn “vắng mặt” trong quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước. Hợp tác Việt - Anh còn nhiều dư địa để phát triển hơn nữa.

Các diễn giả chia sẻ tại hội thảo. Ảnh: LV

Đơn cử như về kinh tế, hàng xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Vương quốc Anh hiện nay chỉ chiếm chưa tới 1% nhu cầu nhập khẩu của thị trường Anh. Hàng nhập khẩu của Việt Nam chỉ chiếm khoảng 0,2% giá trị xuất khẩu của Anh ra thế giới. Vương quốc Anh hiện đứng thứ 16 trong gần 140 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư vào Việt Nam, mặc dù Vương quốc Anh là 1 trong 5 nước có đầu tư ra nước ngoài nhiều nhất thế giới.

Bên cạnh đó, nhu cầu tiếp cận hệ thống giáo dục của Vương quốc Anh và nhu cầu học tiếng Anh của Việt Nam ở mức rất cao, trong khi học bổng của Chính phủ Anh trao cho Việt Nam khá hạn chế.... Có tới hơn 95% số người Việt Nam sang Anh học là tự túc tài chính…

Chia sẻ tại hội thảo, ông Ben Bland - Giám đốc Chương trình châu Á - Thái Bình Dương và quan hệ song phương Anh - Việt (Viện nghiên cứu Chatham House), nhấn mạnh vai trò của Việt Nam trong việc kết nối quan hệ giữa Vương quốc Anh và ASEAN.

Ông cũng gợi ý các nội dung hợp tác nhằm tăng cường hiệu quả trong quan hệ song phương Việt Nam - Vương quốc Anh. Theo đó, hai nước cần thẳng thắn trung thực trong quan hệ song phương, bởi có những điểm tương đồng nhưng cũng có khác biệt. Thẳng thắn chia sẻ những điểm khác biệt sẽ góp phần tăng cường sự hiểu biết là cơ sở cho những hợp tác hiệu quả.

Bên cạnh đó, quan hệ Việt - Anh cũng cần có những mục tiêu và tầm nhìn dài hạn; từ đó, xây dựng các chiến lược, các kế hoạch hành động phù hợp; đồng thời tìm được những giá trị chung, những điểm chung để bổ trợ cho mối quan hệ song phương, phát huy tối đa hiệu quả hợp tác.

Cũng theo ông Ben Bland, quan hệ giữa hai nước không nên chỉ bó hẹp trong phạm vi chính phủ, mà cần mở rộng hơn, có sự tham gia của các tổ chức xã hội, doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường học... để sự hợp tác trở nên thiết thực, sâu rộng hơn nữa.

“Hiệp định CPTPP sẽ là một mốc son rất quan trọng trong thời gian tới đây. Khi Vương quốc Anh tham gia CPTPP sẽ là cơ hội cho Việt Nam và Vương quốc Anh sẽ cùng hợp tác với nhau. Vương quốc Anh là đối tác đối thoại của ASEAN nên chúng tôi mong muốn sự hỗ trợ của Việt Nam để sao cho hợp tác một cách đúng đắn và hiệu quả nhất với ASEAN” - ông Ben Bland nhấn mạnh.

Hà My