Cơn sốt xe điện tại Trung Quốc bắt đầu hạ nhiệt?
Việc BYD cắt giảm sản xuất và hoãn mở rộng nhà máy cho thấy đà tăng trưởng nóng của thị trường xe điện Trung Quốc đang đối mặt với dấu hiệu hạ nhiệt đầu tiên.
BYD – nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới – đang điều chỉnh chiến lược sản xuất tại Trung Quốc khi đối mặt với tồn kho gia tăng và sự cạnh tranh khốc liệt về giá.
"Ông lớn" của ngành xe điện toàn cầu BYD đang đối mặt với các thách thức lớn, và đây cũng là dấu hiệu chung của ngành công nghiệp ôtô tại Trung Quốc khi đã bước qua giai đoạn "màu hồng".
Theo các nguồn tin thân cận tiết lộ với Reuters, hãng xe này đã hủy các ca làm đêm tại một số nhà máy, cắt giảm sản lượng xuống còn khoảng 66% công suất tại một số cơ sở, đồng thời tạm dừng kế hoạch mở thêm dây chuyền sản xuất mới.
Động thái này cho thấy đà tăng trưởng mạnh mẽ từng giúp BYD vượt Tesla để dẫn đầu toàn cầu đang có dấu hiệu chững lại. Dù đã triển khai các chương trình giảm giá sâu nhằm kích cầu, BYD vẫn đối mặt với sức mua suy yếu trong bối cảnh thị trường ôtô điện nội địa đang bão hòa.
Dây chuyền sản xuất của BYD sáng đèn cả ngày và đêm, vốn từng là niềm tự hào của thương hiệu này, giờ đây đã phải cắt giảm công suất chỉ còn 66% so với trước.
Theo nguồn tin giấu tên, biện pháp cắt giảm chưa từng được công bố trước đó đã được thực hiện tại ít nhất 4 nhà máy của BYD. Một trong hai nguồn cho biết, các quyết định này nhằm tiết kiệm chi phí trong bối cảnh doanh số không đạt kỳ vọng. Hiện BYD có ít nhất 7 nhà máy sản xuất ôtô tại Trung Quốc và đặt mục tiêu tăng trưởng gần 30% trong năm 2025, với kế hoạch bán 5,5 triệu xe – so với 4,27 triệu xe bán ra năm ngoái, phần lớn là tại thị trường trong nước.
Reuters không thể xác định quy mô chính xác của việc cắt giảm sản xuất và trì hoãn mở rộng, cũng như thời gian áp dụng các biện pháp này. BYD hiện chưa đưa ra bình luận chính thức. Sau khi thông tin trên được hãng thông tấn này công bố, cổ phiếu BYD niêm yết tại Hong Kong đã quay đầu giảm gần 1% vào chiều muộn ngày thứ Tư, dù trước đó có lúc tăng tới 2,6%.
BYD đang khơi mào cuộc chiến về giá tại thị trường Trung Quốc khi giảm giá nhiều mẫu xe từ 10% đến 30%. Thậm chí, mẫu Ocean Seagull có giá chỉ còn 55.800 NDT (khoảng 7.800 USD) so với giá ban đầu là 69.800 NDT (khoảng 9.700 USD).
Dữ liệu từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc cho thấy tốc độ tăng trưởng sản lượng của BYD đã giảm mạnh, chỉ còn 13% trong tháng 4 và 0,2% trong tháng 5 – mức thấp nhất kể từ tháng 2/2024 khi hoạt động nhà máy bị gián đoạn vì Tết Nguyên đán. Sản lượng trung bình trong tháng 4 và 5 năm nay cũng thấp hơn 29% so với quý IV/2024.
Chiến lược tăng sản lượng nhanh chóng cùng việc tung ra các mẫu xe giá rẻ, vốn có giá thấp nhất chỉ 55.800 NDT (khoảng 7.800 USD) đã khiến hàng loạt hãng khác phải giảm giá theo. Tuy nhiên, số lượng xe tồn kho lại tiếp tục gia tăng. Theo khảo sát tháng 5 của Hiệp hội Đại lý ôtô Trung Quốc, các đại lý BYD có lượng hàng tồn kho trung bình lên tới 3,21 tháng, cao nhất trong tất cả các thương hiệu, trong khi mức trung bình toàn ngành chỉ là 1,38 tháng.
Thách thức từ việc sức mua trong nước ngày càng giảm khiến BYD chuyển hướng đến các thị trường quốc tế, trong đó châu Âu là một trong những nơi ghi nhận sự tăng trưởng vượt bậc của thương hiệu này.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin một đại lý lớn của BYD tại tỉnh Sơn Đông đã phá sản, với ít nhất 20 cửa hàng bị bỏ trống hoặc đóng cửa. Trước thực trạng tồn kho tăng cao và cạnh tranh giá khốc liệt, Phòng Thương mại Các đại lý ôtô Trung Quốc đã kêu gọi các hãng xe điều chỉnh sản xuất theo đúng thực tế tiêu thụ và không nên ép đại lý nhận quá nhiều xe. Đồng thời, các đại lý cũng đề nghị các nhà sản xuất hoàn trả các khoản hỗ trợ tài chính trong vòng 30 ngày để giảm bớt áp lực dòng tiền.
Cơ quan quản lý Trung Quốc hiện cũng đang tăng cường giám sát ngành công nghiệp ôtô khi cuộc chiến giá kéo dài đang làm suy yếu lợi nhuận và dòng tiền của cả nhà cung ứng, nhà sản xuất lẫn đại lý. Trước thị trường nội địa đang dần bão hòa, các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc, trong đó có BYD, đang tăng cường tìm kiếm cơ hội ở nước ngoài. Trong 5 tháng đầu năm nay, BYD đã bán được 1,76 triệu xe, trong đó khoảng 20% là xuất khẩu.
Triệu chứng "xe cũ odo 0 km" là một trong những dấu hiệu đầu tiên cho nền công nghiệp ôtô Trung Quốc đang đi vào giai đoạn thoái trào khi sức mua không tăng tương xứng với cầu.
Việc BYD phải cắt giảm sản lượng và hoãn kế hoạch mở rộng là một dấu hiệu đáng chú ý về sự thay đổi trong cục diện ngành xe điện tại Trung Quốc – nơi từng là động lực chính cho sự phát triển toàn cầu của phương tiện không phát thải. BYD chính thức trở lại thị trường Việt Nam kể từ tháng 7/2024. Sau gần một năm, hãng xe này đã sở hữu dải sản phẩm phong phú với các kiểu xe như sedan, crossover, MPV... với các tùy chọn động cơ thuần điện hoặc động cơ hybrid PHEV.
