Con trai nhà báo Hungary bùi ngùi khi tìm được nơi lưu giữ ảnh quý về Việt Nam
Hàng trăm bức ảnh đen trắng do một nhà báo Hungary chụp lại về Việt Nam cách đây hơn 50 năm được con trai ông cất công gửi tặng Trung tâm Lưu trữ quốc gia.
Ngày 24/2, Trung tâm lưu trữ quốc gia III đã tổ chức tiếp nhận tài liệu ảnh của nhà báo László ROZSA - nguyên thành viên Phái đoàn Hungary tại Ủy ban Kiểm soát và Giám sát quốc tế (ICCS).
Năm 1973, Hiệp định Paris về lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết, Hungary tiếp tục ủng hộ Việt Nam bằng những hành động thiết thực, bày tỏ quan điểm chống chiến tranh, kêu gọi hòa bình cho Việt Nam...
Nhiều cán bộ, chiến sĩ của Hungary đã tham gia phái đoàn Hungary tại ICCS nhằm giám sát thực thi hiệp định. Trong số đó có ông László ROZSA - là phóng viên của tờ Népszabadság. Ông đến Việt Nam từ năm 1969 đến năm 1971 và ở tại Hà Nội. Năm 1974, ông László ROZSA là thành viên của phái đoàn Hungary tại ICCS tại Sài Gòn.

Con trai nhà báo László ROZSA trao tặng bộ ảnh cho Trung tâm Lưu trữ quốc gia III.
Thời gian ở Việt Nam, ông László ROZSA đã có mặt trên nhiều chiến trường, nhiều địa phương như: Hà Nội, Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Lộc Ninh (Bình Phước), chụp hàng trăm bức ảnh về đoàn ủy ban quốc tế ở Việt Nam, về đất nước, con người Việt Nam. Ông cũng từng gặp Đại tướng Võ Nguyễn Giáp, cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng.
Với sự tâm huyết và tình cảm của gia đình, ông Rozsa Gabor (con trai ông László ROZSA) đã mong muốn gửi những tấm ảnh của cha mình cho các cơ quan Việt Nam.
Đến nay, nhờ sự giúp đỡ của các cơ quan và cá nhân, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III được tiếp nhận hơn 400 bức ảnh quý này. Trong đó có những bức ảnh ghi lại sinh động về Việt Nam lần đầu được công bố.

Nhà báo László ROZSA (ngồi từ phải sang trái - người thứ 4) chụp ảnh cùng bộ đội Việt Nam.
Ông Rozsa Gabor sinh năm 1965 từng sang Việt Nam theo bố những năm 1970-1971, ở phố Quán Thánh (Hà Nội). Sau hơn 50 năm, Rozsa Gabor mới có cơ hội quay trở lại Việt Nam tìm đến đúng căn nhà nơi ông từng sống, tuy nhiên mục đích quan trọng nhất là trao tặng hơn 400 bức ảnh bố ông từng chụp cho nhà nước Việt Nam nhưng ông không biết liên hệ hay gặp ai để trao lại những bức ảnh này.
May mắn cho ông Rozsa Gabor khi chủ khu homestay nơi ông thuê biết được nguyện vọng này đã liên hệ với gia đình nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Phú Bình, nhà sử học Dương Trung Quốc nhờ giúp đỡ, kết nối với Trung tâm Lưu trữ quốc gia III.
Vừa nói ông Rozsa Gabor vừa rơm rớm lau nước mắt: "Tôi vô cùng cảm động, không thể tưởng tượng được Việt Nam lại trân trọng những bức ảnh của bố tôi đến thế khi tổ chức lễ tiếp nhận ý nghĩa này. Bố tôi mất cách đây 8 năm, nếu ông còn sống nhìn thấy cảnh này chắc sẽ rất cảm động. Tôi luôn nghĩ rằng bố ở trên thiên đàng đang chỉ đường cho tôi đến Việt Nam như thế nào, chỉ đường cho tôi đến đúng homestay đó, chỉ đường đến Trung tâm Lưu trữ quốc gia III...".
Ông cũng xúc động khi nhận quà cảm ơn từ trung tâm là mẫu các chữ ký của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ông chia sẻ căn nhà ông ở Budapest có rất nhiều hình ảnh, đồ vật về Việt Nam, tuy chỉ sinh sống ở Hà Nội hơn 1 năm nhưng ông vẫn luôn ghi nhớ những kỷ niệm đó.




Một số hình ảnh người dân Việt Nam được nhà báo László ROZSA chụp.
Giám đốc Trung tâm Lưu trữ quốc gia III Trần Việt Hoa cho biết, đây là những bức ảnh rất giá trị phản ánh về mặt trận ngoại giao và hình ảnh chiến đấu, sinh hoạt đời thường của người dân Việt Nam. Sau khi tiếp nhận trung tâm sẽ nỗ lực bảo quản, xác minh để khai thác hiệu quả khối tài liệu hình ảnh này.
Bà Hoa chia sẻ, đây là hoạt động ý nghĩa, thêm một lần nữa minh chứng về những tình cảm tốt đẹp của những thế hệ người Hungary dành cho đất nước và nhân dân Việt Nam. Sự kiện có ý nghĩa sâu sắc hơn khi những hình ảnh về Việt Nam được trở về Việt Nam do chính những người bạn Hungary trân quý giữ gìn, trao tặng đúng dịp hai nước kỷ niệm 75 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao.
75 năm trước, Hungary là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam (3/2/1950). Từ đó đến nay, quan hệ hai nước Việt - Hung không ngừng phát triển, đạt nhiều thành tựu quan trọng.