Cồn y tế giả khiến nhiều người ngộ độc, tổn thương não
Công an TP Hà Nội vừa bắt giữ Phạm Đình Tuấn, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Chúc Sơn, huyện Chương Mỹ, Hà Nội để điều tra về hành vi sản xuất hàng giả là cồn y tế đang gây xôn xao dư luận.
Theo điều tra ban đầu, Tuấn và em trai cùng nhau thành lập Công ty Ngân Hà để sản xuất cồn y tế 70 độ. Tuy nhiên, vì lợi nhuận, Tuấn đã chỉ đạo nhân viên sản xuất cồn bằng methanol chứ không phải bằng ethanol (theo tỷ lệ 30% nước, 70% cồn). Điều này được cho là gây nguy hiểm đến sức khỏe người sử dụng.
Lâu nay, cồn y tế giả đã được bán và tiêu thụ nhiều trên thị trường, thậm chí cồn y tế giả còn vào được nhà thuốc. Tại Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai ghi nhận nhiều trường hợp nhập viện cấp cứu do sử dụng cồn y tế giả, rượu chứa methanol.
Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, trường hợp gần nhất được đưa đến cấp cứu là người đàn ông 55 tuổi (Hoàng Mai, Hà Nội) trong tình trạng hôn mê, suy hô hấp, nhiễm toan chuyển hóa nặng. Xét nghiệm trong máu có chứa nồng độ cồn công nghiệp methanol cao 116,63 mg/dL và kết quả chụp MRI não có xuất hiện tổn thương hoại tử nhân bèo và biến chứng chảy máu não.

Cồn y tế rởm bệnh nhân sử dụng bị ngộ độc được mang đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.
Theo người nhà, bệnh nhân không có tiền sử nghiện rượu, cơ thể khỏe mạnh và thường chỉ có thói quen dùng cồn y tế để xúc miệng, ngậm chữa đau răng. Bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc methanol. Kết quả xét nghiệm mẫu cồn bệnh nhân sử dụng, mặc dù mác ghi “ethanol cồn 70 độ”, nhưng không hề có ethanol, mà chỉ có cồn công nghiệp methanol chiếm đến 77,5%.
Theo người thân, bệnh nhân dùng “cồn” để ngậm thời gian dài, miệng có vết thương hở do viêm tủy chân răng, “cồn” thẩm thấu qua niêm mạc và cũng không ngoại trừ quá trình ngậm bệnh nhân có nuốt phải. Đây là nguyên nhân khiến bệnh nhân bị ngộ độc và dẫn đến tình trạng nguy kịch. BS Nguyên cho hay, đây không phải trường hợp điển hình, trước đó Trung tâm chống độc từng tiếp nhận nhiều trường hợp cấu cứu do ngộ độc methanol khi sử dụng cồn y tế giả.
Vào tháng 2/2023, Trung tâm tiếp nhận bệnh nhân nam 46 tuổi ở Vĩnh Phúc có tiền sử nghiện rượu, đã mua phải cồn y tế rởm (methanol) về uống, sau đó bị ngộ độc. Khi đưa đến Bệnh viện Bạch Mai thì đã hôn mê, nguy kịch, dù được điều trị tích cực, song do quá nặng, bệnh nhân đã tử vong.
Sau đó 1 tháng, vụ việc gây xôn xao dư luận khi hàng loạt công nhân phải nhập viện cấp cứu, nguy kịch đến tính mạng do ngộ độc cồn methanol qua đường hô hấp. Vụ việc này có tới 108 công nhân được khám, xét nghiệm, cấp cứu tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh, trong đó 37 người bị nhiễm methanol; có 7 người mức độ nặng hoặc nguy kịch, trong đó tử vong 1 người, 4 người tiên lượng di chứng giảm nặng hoặc mất khả năng nhìn, 1 người di chứng nặng với não.
Các công nhân này làm việc cho một nhà máy chuyênsản xuất linh kiện điện tử, trong đó có một loại linh kiện bằng kim loại được sản xuất từ công đoạn cắt bằng dao. Trong công đoạn này, máy có phun cồn ethanol để làm mát dao cắt. Đồng thời, một số linh kiện sau đó không sạch sẽ được các công nhân chấm lau sạch bằng cồn ethanol. Khoảng một tuần cuối tháng 2, công ty chuyển sử dụng sang lô cồn ethanol mới. Sau khi sử dụng, các công nhân bắt đầu thầy mệt, đau đầu nên xin về nghỉ.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên cho biết, loại cồn công ty sử dụng được một người nhà bệnh nhân gửi tới xét nghiệm, kết quả cho thấy nồng độ methanol là 77,83%, không có ethanol. Các công nhân ở đây đã nhiễm độc methanol qua đường hô hấp do hít phải không khí có nhiễm methanol và có thể một phần qua da khi da tiếp xúc trực tiếp với cồn.
Vụ việc Phó Chủ tịch UBND thị trấn Chúc Sơn sản xuất cồn y tế giả gióng lên hồi chuông cảnh báo vì lòng tham, lợi nhuận mà bất chấp đạo đức để sản xuất hàng giả trong lĩnh vực y tế. Theo lời khai ban đầu của Phạm Đình Tuấn, cồn làm từ methanol được bán với giá 11.000 đồng/chai loại 500ml, trong khi cồn sản xuất từ ethanol có giá chỉ 12.000-13.000 đồng/chai cùng loại.
Để quản lý và siết chặt mặt hàng này, các chuyên gia kiến nghị cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ hóa chất methanol bị tuồn ra ngoài, bán trôi nổi trên thị trường để các đối tượng làm ăn phi pháp mua về pha thành rượu rởm, cồn y tế rởm. Người dân hết sức cảnh giác khi chỉ mua rượu, cồn y tế ở nhà thuốc có uy tín, chai cồn có nhãn mác, thông số, tên tuổi, hóa đơn rõ ràng.