Công bằng, hiệu quả và đúng đối tượng

Ưu tiên người còn ít thời gian công tác

BHXH Việt Nam vừa ban hành Công văn 444/BHXH-TCCB hướng dẫn thực hiện Nghị định 178/2024 về chính sách nghỉ hưu trước tuổi và nghỉ thôi việc đối với công chức, viên chức, người lao động thuộc BHXH Việt Nam. Theo đó, đối tượng áp dụng là công chức, viên chức, người lao động làm việc theo chế độ hợp đồng trước ngày 15.1.2019 tại các đơn vị thuộc BHXH Việt Nam. Nguyên tắc giải quyết chính sách ưu tiên những người có thời gian công tác còn lại ngắn hơn.

Ngành bảo hiểm xã hội giảm mạnh đầu mối khi tinh giản, sắp xếp bộ máy. Ảnh: BH

Tuy nhiên, chưa xem xét giải quyết chính sách, chế độ đối với các đối tượng thuộc một trong các trường hợp sau: Nữ đang trong thời gian mang thai, nghỉ thai sản, đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, trừ trường hợp cá nhân tự nguyện nghỉ việc; những người đang trong thời gian xem xét kỷ luật, hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, hoặc bị thanh tra, kiểm tra do có dấu hiệu vi phạm. Bên cạnh đó, không giải quyết chính sách, chế độ đối với công chức, người lao động có 2 năm liên tiếp, liền kề được xếp loại chất lượng ở mức không hoàn thành nhiệm vụ.

Theo các chuyên gia, việc loại trừ những người không hoàn thành nhiệm vụ trong 2 năm liên tiếp ra khỏi diện được hưởng chính sách là một biện pháp nhằm bảo đảm tính công bằng. Điều này giúp tránh tình trạng một số cá nhân có thành tích kém nhưng vẫn được hưởng chế độ ưu đãi khi nghỉ việc.

Quy trình xét duyệt chặt chẽ

BHXH Việt Nam đưa ra quy trình xét duyệt gồm 6 bước nhằm bảo đảm việc thực hiện chính sách này diễn ra minh bạch, đúng đối tượng. Trước tiên, thủ trưởng đơn vị sẽ lấy ý kiến tập thể lãnh đạo và cấp ủy về việc nghỉ hưu trước tuổi hoặc nghỉ thôi việc. Nếu người nghỉ là thủ trưởng đơn vị, thì cấp trên trực tiếp sẽ cho ý kiến.

Sau đó, các đơn vị lập danh sách đối tượng và dự toán kinh phí, gửi hồ sơ về Vụ Tổ chức cán bộ và Vụ Tài chính - Kế toán để thẩm định. Tiếp theo, Vụ Tổ chức cán bộ sẽ kiểm tra hồ sơ, đánh giá từng trường hợp dựa trên đề xuất từ đơn vị quản lý trực tiếp, trong khi Vụ Tài chính - Kế toán sẽ thẩm định kinh phí.

Sau khi hai vụ này hoàn tất quá trình thẩm định, Vụ Tổ chức cán bộ sẽ tổng hợp kết quả và trình lên lãnh đạo BHXH Việt Nam xem xét, phê duyệt. Cuối cùng, BHXH Việt Nam sẽ báo cáo Bộ Tài chính để theo dõi và kiểm tra việc thực hiện chính sách.

Có ý kiến cho rằng, việc phân cấp xét duyệt theo mô hình này giúp kiểm soát chặt chẽ danh sách những người nghỉ việc. Việc xét duyệt cần được thực hiện kỹ lưỡng vì liên quan đến ngân sách và chế độ an sinh xã hội. Nếu không kiểm soát tốt, có thể xảy ra tình trạng lạm dụng chính sách, gây thất thoát ngân sách nhà nước.

Giảm mạnh đầu mối khi thay đổi mô hình tổ chức

Song song với việc hướng dẫn chính sách nghỉ việc, BHXH Việt Nam cũng tiến hành sắp xếp về mô hình tổ chức. Theo quyết định của Bộ Tài chính, hệ thống BHXH Việt Nam được sắp xếp lại theo mô hình 3 cấp. Theo đó, số đơn vị ở cấp Trung ương giảm từ 21 xuống 14 (giảm 7 đơn vị); 63 BHXH tỉnh, thành phố gộp thành 35 BHXH khu vực; 640 BHXH cấp huyện giảm xuống còn 350 liên huyện. Tổng cộng, số đầu mối giảm 44,4%.

Việc tinh giản bộ máy giúp nâng cao hiệu quả hoạt động, giảm bớt sự chồng chéo trong quản lý. Tuy nhiên, cần bảo đảm rằng người lao động bị ảnh hưởng bởi việc tái cơ cấu này được hỗ trợ đúng mức. Nhiều chuyên gia kỳ vọng, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục cải cách theo hướng hiện đại hóa, cải thiện dịch vụ, nâng cao chất lượng quản lý và bảo đảm chính sách an sinh xã hội công bằng, minh bạch.

Nghị định 178/2024 cùng hướng dẫn của BHXH Việt Nam đánh dấu một bước quan trọng trong việc tinh giản bộ máy và nâng cao chất lượng quản lý nhân sự trong ngành bảo hiểm xã hội, góp phần vào việc bảo đảm công bằng, tránh thất thoát ngân sách và hỗ trợ đúng đối tượng.

Dương Cầm