Công bố Quyết định đặc xá năm 2025 của Chủ tịch nước

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà chủ trì họp báo. Ảnh: Hồng Thái

Từ năm 2009 đến nay, đặc xá cho gần 100.000 phạm nhân

Phát biểu tại họp báo, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà nhấn mạnh, đặc xá là một trong những chế định pháp lý quy định tại Điều 88 Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam, được thể chế hóa bằng Luật Đặc xá năm 2018 (trước đây là Luật Đặc xá năm 2007).

Từ năm 2009 đến nay, Việt Nam đã tiến hành 10 đợt đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước, đặc xá cho gần 100.000 phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt trở về với cộng đồng, xã hội. Kết quả các đợt đặc xá đã bảo đảm các yêu cầu chính trị, pháp luật, đối ngoại được Nhân dân trong nước đồng tình và dư luận quốc tế đánh giá cao; tiếp tục khăng định chủ trương, chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước trong việc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người một cách công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi công dân, kể cả những người đang chấp hành án phạt tù.

Theo Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước, Bằng các Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước, hàng chục nghìn người đã hưởng niềm vui được khoan hồng, trở về đoàn tụ với gia đình, sẵn sàng làm lại cuộc đời. Phần lớn người được đặc xá đã trở về nơi cư trú, ổn định cuộc sống, làm ăn lương thiện, tỷ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp. Đó chính là dấu ấn nhân văn lớn nhất của chủ trương đặc xá, phản ánh rõ nhất ưu tiên bảo đảm và thúc đẩy quyền con người trong mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước CHXHCN Việt Nam.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà phát biểu tại họp báo. Ảnh: Hồng Thái

Đặc xá cho các phạm nhân cải tạo tốt

Tại buổi họp báo, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước đã công bố Quyết định đặc xá số 266/2025/QĐ-CTN do Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam Lương Cường ký, ban hành ngày 3/3/2025, nhân dịp 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (ngày 30/4/2025).

Theo đó, Chủ tịch nước quyết định thực hiện đặc xá tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân dịp 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/2025). Thời gian đã chấp hành án phạt tù để xét đặc xá tính đến ngày 30/4/2025.

Đối tượng đặc xá bao gồm: người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.

Thứ trưởng Bộ Công An Lê Văn Tuyến cho hay, tính đến ngày 31/1/2025, có tổng số hơn 197.000 phạm nhân đang chấp hành án tại các trại tạm giam, nhà tạm giữ của Bộ Công an. Ảnh: Hồng Thái

Điều kiện được đề nghị đặc xá:

Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn;

Người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự;

Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là một phần ba thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù;

Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 14 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù;

Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí;

Đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng;

Đã thi hành xong hoặc thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự đối với người bị kết án phạt tù về tội phạm không phải là tội phạm tham nhũng…

Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, Chủ tịch và các thành viên Hội đồng tư vấn đặc xá, Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch Nước chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này.

Trả lời các cơ quan báo chí, Thứ trưởng Bộ Công An Lê Văn Tuyến cho hay, tính đến ngày 31/1/2025, có tổng số hơn 197.000 phạm nhân đang chấp hành án tại các trại tạm giam, nhà tạm giữ của Bộ Công an. Căn cứ vào điều kiện trong quyết định của Chủ tịch nước, Hội đồng Tư vấn Đặc xá Trung ương sẽ giao các cơ quan chức năng rà soát số phạm nhân đủ điều kiện được hưởng đặc xá...

Về các điểm mới trong quyết định đặc xá năm 2025, Thứ trưởng Bộ Công An Lê Văn Tuyến cho biết, đã có thay đổi về thời gian chấp hành án. Theo đó, điều kiện để được đề nghị đặc xá là đã chấp hành án phạt tù ít nhất 1/3 thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn (quy định năm 2024 là 1/2 thời gian); đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 14 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn (quy định năm 2024 là 15 năm).

Liên quan điều kiện đặc xá cho phạm nhân là người nước ngoài, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt cho biết, điều kiện xét đặc xá đối với phạm nhân là người Việt Nam và phạm nhân là người nước ngoài là như nhau. Nguyên tắc căn bản là không có sự phân biệt đối xử giữa phạm nhân quốc tịch Việt Nam và phạm nhân quốc tịch nước ngoài.

Hồng Thái