Công dân không phải nộp lệ phí khi làm thẻ căn cước lần đầu

Theo Đại tá Vũ Văn Tấn - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an (CA), từ ngày 01/7 khi LCC chính thức có hiệu lực, bộ sẽ triển khai cấp TCC theo quy định của LCC năm 2023 và những văn bản hướng dẫn thi hành luật này.

Luật Căn cước quy định: Thẻ CCCD đã được cấp trước ngày luật này có hiệu lực thi hành với giá trị sử dụng (SD) đến hết thời hạn in trên thẻ. Công dân khi có nhu cầu thì được cấp đổi sang TCC (khoản 1 điều 46). Như vậy, TCC có giá trị tương đương thẻ CCCD. Tuy nhiên đối với các trường hợp CD đang sử dụng thẻ CCCD còn thời hạn SD thì vẫn tiếp tục được SD đến khi hết hạn mới phải đổi sang TCC, trừ trường hợp CD có nhu cầu đổi từ thẻ CCCD sang TCC.

Đại tá Vũ Văn Tấn cũng thông tin, trường hợp phải làm thủ tục cấp, đổi TCC gồm: CD đủ 14 tuổi chưa từng được cấp TCC, thẻ CCCD; CD đã có thẻ CCCD nhưng hết thời hạn SD. Trường hợp CD dưới 14 tuổi, CD có thẻ CCCD còn thời hạn SD được cấp TCC khi CD đó có nhu cầu. Thẻ CCCD được cấp trước ngày 01/7/2024 có giá trị SD đến hết thời hạn theo quy định.

Dự tính sau khi LCC chính thức có hiệu lực, trung bình hàng năm Bộ CA sẽ cấp TCC cho khoảng 10 triệu trường hợp, với gồm 3 triệu thẻ cấp mới cho CD đến độ tuổi và các trường hợp trẻ em có nhu cầu, 4 triệu thẻ cho những trường hợp đổi thẻ và 3 triệu thẻ cho các trường hợp cấp lại.

Công an làm thủ tục cấp căn cước phục vụ người dân

Tuy nhiên, Bộ CA dự báo trong năm đầu tiên, từ ngày 01/7/2024 đến 01/7/2025, số TCC được cấp sẽ cao hơn (khoảng 15 triệu thẻ) do đây là thời điểm bắt đầu thực hiện quy định mới, nhận được nhiều sự quan tâm của người dân. Thẻ căn cước theo luật mới cũng có nhiều ưu điểm và hình thức đẹp, hiện đại hơn...

Cũng theo Đại tá Vũ Văn Tấn, hiện Bộ CA đang xây dựng Thông tư về mẫu TCC, mẫu giấy chứng nhận căn cước (CC) theo hướng sẽ có 2 mẫu TCC bao gồm 1 mẫu thẻ dùng cho các trường hợp từ 6 tuổi trở lên và 1 mẫu thẻ cho các trường hợp từ 0 đến 6 tuổi (không có thông tin sinh trắc ảnh mặt, vân tay).

Việc cấp TCC cho các trường hợp trẻ em từ 0 - 6 tuổi sẽ thông qua người đại diện hợp pháp thực hiện thủ tục cấp thẻ này qua Cổng dịch vụ công hoặc ứng dụng định danh quốc gia (VNeID). Trường hợp người dưới 6 tuổi chưa đăng ký khai sinh thì người đại diện hợp pháp thực hiện thủ tục cấp TCC thông qua các thủ tục liên thông với đăng ký khai sinh trên Cổng dịch vụ công, ứng dụng định danh quốc gia hoặc trực tiếp tại cơ quan quản lý căn cước. Cơ quan quản lý căn cước không thu nhận thông tin nhân dạng và thông tin sinh trắc học đối với người dưới 6 tuổi.

Đại tá Vũ Văn Tấn cho biết: Khoản 2 Điều 38 LCC quy định "Công dân không phải nộp lệ phí khi được cấp TCC lần đầu". Được cấp TCC lần này chủ yếu là các trường hợp CD đến độ tuổi đủ 14, những trường hợp đổi từ thẻ CCCD sang TCC do hết hạn SD, thay đổi thông tin; các trường hợp cấp lại TCC do bị mất và những trường hợp CD thực hiện việc cấp, cấp đổi, cấp lại TCC theo nhu cầu CD.

Để thực hiện hiệu quả việc cấp TCC, ngoài việc phải bảo đảm các điều kiện cần thiết về nhân lực, thiết bị, Bộ CA sẽ thực hiện tốt công tác tuyên truyền, có kế hoạch triển khai cụ thể, hoàn thiện các phần mềm, hệ thống, tổ chức tập huấn cho cán bộ trực tiếp thực hiện, phối hợp nhịp nhàng với các đơn vị và chính quyền địa phương.

Theo Đại tá Vũ Văn Tấn, LCC quy định khi CD làm thủ tục đề nghị cấp TCC thì cơ quan quản lý CC thu nhận thông tin về mống mắt của CD. Việc này giúp cung cấp thông tin nhanh chóng để xác thực cá nhân với độ chính xác cao qua các thiết bị không yêu cầu tiếp xúc vật lý. Nhận dạng mống mắt được SD như 1 trong những phương pháp thu thập dữ liệu sinh trắc học (DLSTH) cần thiết để cấp số định danh cá nhân là duy nhất, có thể xác thực chính xác và nhanh chóng ngay cả khi không có CC. Việc SD kết hợp với DLSTH bổ sung lẫn nhau, chẳng hạn như vân tay, ảnh khuôn mặt, cho phép xác thực cá nhân một cách chính xác, chống lại hành vi mạo danh. Do đó, việc thu nhận thông tin về mống mắt giúp việc xác thực cá nhân bảo đảm tính chính xác cao, dễ dàng trong việc thực hiện, triển khai các ứng dụng để phục vụ công tác quản lý, phòng chống tội phạm và phát triển kinh tế số, công dân số.

Việc thu thập cả ADN và giọng nói vào cơ sở dữ liệu CC do cơ quan có thẩm quyền chuyển cho cơ quan quản lý CC hoặc do CD tự nguyện cung cấp. Khi có thêm thông tin về DLSTH này sẽ phục vụ tốt hơn cho công tác quản lý, truy nguyên, nhận dạng, góp phần hỗ trợ đắc lực công tác quản lý nhà nước, quản lý dân cư, phòng, chống tội phạm và phát triển kinh tế số, xã hội số, CD số.

Nguyên Ngọc