Công nghệ 13/9: Thám tử Internet lạm dụng AI, công bố giải thưởng AI tệ nhất
AI đang là tâm điểm - từ việc bị lạm dụng trong điều tra hình sự, bị chế giễu qua giải thưởng AI Darwin cho đến cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa các ông lớn công nghệ.
Các thám tử Internet lạm dụng AI để điều tra vụ án
Mới đây FBI đã đăng tải hai bức ảnh mờ của một “người đáng quan tâm” liên quan đến vụ nổ súng nhằm vào nhà hoạt động cánh hữu Charlie Kirk. Những hình ảnh này được chia sẻ trên nền tảng X (trước đây là Twitter).
Ngay sau khi ảnh được công bố, nhiều người dùng mạng đã sử dụng công cụ AI để “nâng cấp” ảnh mờ thành ảnh rõ nét. Một số sử dụng bot Grok của X, số khác dùng ChatGPT hoặc các công cụ AI khác. Tuy nhiên, AI không thể tái tạo chính xác hình ảnh thật mà chỉ suy đoán dựa trên dữ liệu có sẵn.

Những bức ảnh được AI tạo ra có quá nhiều sự khác biệt so với ảnh gốc khiến FBI bối rối. (Nguồn: Thevegre)
Một số ảnh AI tạo ra có chi tiết sai lệch rõ ràng, như áo khác hẳn hoặc khuôn mặt với cằm “Gigachad” không thực tế. Việc này không chỉ gây hiểu lầm mà còn có thể ảnh hưởng đến quá trình điều tra.
Trước đây, AI từng “depixelate” ảnh của Tổng thống Barack Obama thành một người da trắng, hoặc thêm chi tiết không có thật vào ảnh của Tổng thống Donald Trump. Những ví dụ này cho thấy AI có thể tạo ra thông tin sai lệch nếu bị lạm dụng.
Dù có vẻ hữu ích, các ảnh nâng cấp bằng AI không nên được coi là bằng chứng xác thực trong điều tra. FBI vẫn khuyến nghị sử dụng ảnh gốc để tránh sai lệch.
Giải thưởng AI Darwin “vinh danh” những ứng dụng AI tệ hại nhất
Một giải thưởng mới có tên “AI Darwin Awards” vừa được công bố nhằm “vinh danh” những ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tồi tệ, nguy hiểm hoặc thiếu suy nghĩ. Mục tiêu là tạo ra sự cảnh tỉnh cho cộng đồng về cách con người đang sử dụng AI một cách bất cẩn.
Để được đề cử, cá nhân hoặc tổ chức phải thể hiện “sự sai lầm ngoạn mục” khi triển khai AI, bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo rõ ràng. Những trường hợp gây ra phản ứng khẩn cấp, lên báo hoặc tạo ra lĩnh vực nghiên cứu an toàn AI mới sẽ được cộng điểm.

Những ứng dụng AI sẽ được người dùng đánh giá thậm chí "vinh danh" nếu chất lượng kém. (Nguồn: AP)
Một điểm thú vị: Ban tổ chức sử dụng chính AI để xác minh các đề cử. Họ hỏi các mô hình ngôn ngữ lớn như ChatGPT, Claude và Gemini để chấm điểm độ xác thực của câu chuyện. Nếu điểm trung bình vượt quá 5/10, đề cử được coi là hợp lệ.
McDonald’s là cái tên tiềm năng đầu tiên nhận giải vì chatbot tuyển dụng “Olivia” có mật khẩu mặc định là 123456, khiến dữ liệu của 64 triệu người bị lộ. OpenAI cũng bị đề cử vì GPT-5 có thể thực hiện các yêu cầu nguy hiểm mà không nhận ra bản chất độc hại của chúng.
Người thắng cuộc sẽ được công bố vào tháng 2 sau khi bình chọn công khai trong tháng 1. Phần thưởng duy nhất là “danh tiếng bất tử trên Internet” như một ví dụ điển hình về cách không nên dùng AI.
Alibaba ra mắt mô hình AI thế hệ mới
Vào ngày 12/9/2025, Alibaba chính thức công bố và mở mã nguồn mô hình trí tuệ nhân tạo mới mang tên Qwen3-Next, được xây dựng trên kiến trúc Qwen3-Next hiện đại. Mô hình này mạnh hơn gấp 10 lần nhưng chi phí huấn luyện chỉ bằng 1/10 so với phiên bản trước đó.
Theo nhóm phát triển Qwen, mô hình mới sử dụng nhiều cải tiến kiến trúc nhằm tối ưu hóa hiệu suất và giảm chi phí tính toán. Trên nền tảng Hugging Face, phiên bản Qwen3-Next-80B-A3B với 80 tỷ tham số đã được công bố, đạt tốc độ xử lý nhanh gấp 10 lần so với Qwen3-32B ra mắt hồi tháng 4.

Qwen - mô hình AI mới của Alibaba. (Nguồn: SCMP)
Alibaba Cloud cho biết mô hình mới có thể triển khai hiệu quả trên phần cứng tiêu dùng, đồng thời đạt hiệu suất tương đương với mô hình cao cấp Qwen3-235B-A22B của hãng.
Việc mở mã nguồn cho thấy Alibaba đang tiếp tục thu hẹp khoảng cách với các đối thủ Mỹ bằng cách xây dựng hệ sinh thái AI mở lớn nhất thế giới. Điều này cho phép các nhà phát triển bên thứ ba sử dụng, chỉnh sửa và phân phối mô hình một cách linh hoạt.