Công nghệ plasma lạnh với nhiều tiềm năng trong y học

Plasma lạnh, về nguyên tắc đó là việc dùng khí ion hóa một phần được tạo ra bởi các thiết bị điện tương tác với tế bào và mô để kích hoạt các quá trình sinh học. Nhờ vậy, plasma lạnh có thể ảnh hưởng đến những thay đổi quan trọng trong các mục tiêu sinh học có thể là mẫu số chung để điều trị các bệnh khác nhau, mang lại nhiều lợi ích. Trong công nghệ plasma lạnh, plasma ở trạng thái không cân bằng năng lượng và đủ mát để an toàn trên bề mặt da. Plasma lạnh được tạo ra trong điều kiện áp suất khí quyển là lý tưởng cho các ứng dụng y tế. Bản chất của plasma lạnh cho phép điều chỉnh để nó có thể được truyền đến các cơ quan bị tổn thương bằng cách sử dụng các thiết bị khác nhau, theo những cách khác nhau tùy tình trạng cụ thể, với sự kiểm soát về lượng được truyền. Công nghệ plasma lạnh hiện đang được sử dụng trong lâm sàng và trong các thử nghiệm lâm sàng.

Lĩnh vực sử dụng lâm sàng

Plasma lạnh có nhiều ứng dụng trong da liễu, chẳng hạn như chữa lành vết thương và tái tạo mô. Một công dụng lâu nay của plasma lạnh là ức chế vi khuẩn, đây là ưu điểm trong điều trị lở loét. Cơ chế bệnh da liễu gây lở loét liên quan đến vi khuẩn, vì vậy việc giảm lượng vi khuẩn có thể thúc đẩy quá trình lành bệnh. Thật vậy, một thử nghiệm lâm sàng sử dụng dòng plasma argon cho thấy tác dụng hiệu quả. Ngoài ra, plasma phóng điện rào cản điện môi (còn gọi là plasma trực tiếp), cũng làm giảm số lượng vi khuẩn và kích thước vết loét. Plasma lạnh cũng có lợi cho việc chữa lành các vị trí hiến tặng da, điều này có thể liên quan đến tác dụng của plasma đối với sự biệt hóa tế bào gốc.

Ngoài ra, các ứng dụng khác của plasma lạnh trong da liễu khá nhiều. Plasma lạnh có tác dụng chống ung thư và có thể gây chết tế bào một cách chọn lọc trong các dòng tế bào ác tính. Hiệu quả của nó đã được chứng minh trong các tế bào khối u ác tính, các dòng tế bào ung thư biểu mô tế bào vảy và chứng dày sừng quang hóa. Plasma lạnh có thể được sử dụng như một lựa chọn điều trị trong các bệnh do động vật chân đốt gây ra như chấy. Trị rụng tóc cũng có thể là một ưu điểm khác của plasma lạnh. Chưa hết, plasma lạnh đã được chứng minh là có ảnh hưởng đến tế bào gốc bằng cách thúc đẩy sự phát triển và biệt hóa trong các mô khác nhau, đặc biệt là tế bào gốc nang lông.

Plasma lạnh có thể được sử dụng để điều trị mụn cóc, mụn trứng cá và bệnh nấm móng. Plasma lạnh làm mất ổn định adenovirus, loại vi rút gây ra mụn cóc. Adenovirus là những vi rút DNA sợi kép không có vỏ bọc, giống như vi rút gây u nhú ở người, vì vậy plasma lạnh có thể có khả năng tác động lên các vi rút bổ sung. Như đã được giới khoa học thảo luận trước đây, plasma lạnh có liên quan đến việc giảm lượng vi khuẩn. Cơ chế sinh mụn trứng cá liên quan đến vi khuẩn, khiến nó trở thành mục tiêu lý tưởng của plasma lạnh. Bệnh nấm móng hoặc nhiễm nấm móng tay cũng có thể được điều trị bằng plasma lạnh. Dòng plasma argon đã được chứng minh là có tác dụng ức chế một số loài nấm, gồm Trichophyton interdigitale, Trichophyton rubrum, Microsporum canis và Candida albicans.

Nghiên cứu sử dụng công nghệ plasma lạnh

Mặc dù có nhiều nghiên cứu cho thấy sự an toàn của plasma lạnh, nhưng cần có một cách tiếp cận toàn diện để nó được sử dụng một cách đáng tin cậy. Tổ chức Quốc tế về Tiêu chuẩn hóa Thiết bị Y tế Plasma (IOPMS) điều phối các nỗ lực để phát triển các tiêu chuẩn an toàn plasma. IOPMS xem xét mức độ an toàn của thiết bị theo mức độ an toàn y sinh; an toàn vật lý, công nghệ và điện; thiết bị và phác đồ điều trị; độ nhạy với định vị thiết bị; phép đo liều lượng; và các khía cạnh an toàn về điều kiện môi trường. Mục tiêu của IOPMS là giải quyết các mối lo ngại đối với tất cả các ứng dụng công nghệ plasma y tế và phát triển các tiêu chuẩn an toàn mà các cơ quan quản lý sẽ áp dụng trên toàn thế giới.

Một số nghiên cứu nhỏ đã được công bố cho thấy việc sử dụng thành công plasma lạnh. Ví dụ, để đánh giá khả năng tiêu diệt ve demodex của plasma lạnh, một nghiên cứu tách khuôn mặt từ 3 bệnh nhân và so sánh việc sử dụng plasma lạnh hai lần một tuần với việc dùng ivermectin (loại thuốc được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng do một số ký sinh trùng gây ra) hằng ngày. Nghiên cứu cho thấy rằng điều trị bằng plasma lạnh có thể làm giảm số lượng ve demodex trên da và phương pháp điều trị này có thể so sánh với ivermectin mà không có tác dụng phụ tiêu cực.

Trong một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng, 16 bệnh nhân bị rụng tóc nội tiết tố nam đã được theo dõi. Bốn bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp plasma lạnh gián tiếp trong 3 tháng và 10 bệnh nhân điều trị trong 6 tháng. Các phát hiện chỉ ra rằng phương pháp điều trị bằng plasma lạnh gián tiếp được dung nạp tốt và hầu hết bệnh nhân đều báo cáo sự cải thiện trong quá trình mọc tóc.

Nghiên cứu lâm sàng chứng minh khái niệm đầu tiên về điều trị mụn cóc bằng plasma lạnh đã chứng minh hiệu quả của nó ở những bệnh nhân trưởng thành sử dụng cùng một thiết bị plasma phóng điện rào cản điện môi được sử dụng để điều trị chứng dày sừng quang hóa. Trong một nghiên cứu tiếp theo, hiệu quả và khả năng dung nạp đặc biệt của lạnh plasma để điều trị mụn cóc ở trẻ em đã được chứng minh. Năm bệnh nhân với tổng số 28 mụn cóc trên bàn tay và bàn chân đã được điều trị. Các đợt điều trị được lên kế hoạch cách nhau 4 tuần. Tất cả các tổn thương đã được xóa sạch chỉ sau trung bình 2 lần điều trị. Không có tái phát trong thời gian theo dõi, kéo dài từ 6 đến 10 tháng sau khi điều trị.

Một báo cáo trường hợp nhỏ gồm 2 bệnh nhân được điều trị bằng thiết bị đèn chiếu plasma argon mỗi tuần một lần trong vài tuần cho thấy plasma lạnh là phương pháp điều trị mụn trứng cá hiệu quả và dung nạp tốt dựa trên đánh giá lâm sàng và các chỉ số liên quan.

Kết luận và định hướng tương lai

Khả năng thích ứng của plasma lạnh khiến nó trở nên lý tưởng cho các nghiên cứu trong tương lai về tiềm năng sử dụng trong nhiều lĩnh vực lâm sàng. Một ví dụ về lĩnh vực ứng dụng trong tương lai là hệ vi sinh vật. Rối loạn hệ vi sinh vật đường ruột được chỉ định trong một số tình trạng sức khỏe và đóng một vai trò trong các bệnh về da, chẳng hạn như mụn trứng cá, bệnh vẩy nến, rối loạn viêm nang lông và u ác tính ở đầu. Giảm số lượng vi khuẩn và nấm trên da bằng cách sử dụng plasma lạnh có thể giúp khôi phục hệ vi sinh vật. Các bệnh nhân rối loạn về da do động vật chân đốt gây ra, chẳng hạn như bệnh ghẻ và bệnh trứng cá đỏ, cũng có thể được hưởng lợi từ việc điều trị bằng plasma lạnh gián tiếp vì nó có thể tạo ra một lựa chọn chống ký sinh trùng mới.

Ngoài ra, việc tinh chỉnh điều trị bằng plasma lạnh gián tiếp có thể cho phép nó được sử dụng cho bệnh ung thư da trong cơ thể sống. Cả khối ung thư da và vùng da tổn thương xung quanh đều có thể được điều trị. Plasma lạnh được ghi nhận có hiệu quả trong thúc đẩy quá trình biệt hóa tế bào gốc và tái tạo mô. Do đó, sử dụng plasma lạnh như một công cụ để đảo ngược quá trình lão hóa thông qua tác dụng của nó đối với các tế bào gốc ở da có thể là một hướng đi trong tương lai cho công nghệ này. Điều này không chỉ có lợi trong thẩm mỹ da liễu mà còn trong điều trị các bệnh thoái hóa da.

Các ứng dụng plasma lạnh có rất nhiều tiềm năng cho tương lai trong ngành da liễu. Khi các thiết bị tiếp tục phát triển và được tiêu chuẩn hóa, nhiều bệnh ngoài da có thể được xử lý. Lợi ích lớn nhất của công nghệ plasma lạnh là khả năng điều chỉnh, cho phép các nhà nghiên cứu phát triển phương pháp điều trị phù hợp cho từng tình trạng cụ thể.

Anh Tú