Công nghiệp văn hóa là yếu tố then chốt trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội

Nhà văn Nguyễn Ngọc Chấn - Nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Yên Bái (trước hợp nhất)

Nhà văn Nguyễn Ngọc Chấn - Nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Yên Bái (trước hợp nhất)

Văn học, nghệ thuật không chỉ góp phần xây dựng nền tảng tinh thần, nuôi dưỡng tâm hồn con người mà còn khẳng định bản sắc văn hóa, tạo nên sức mạnh mềm để thúc đẩy phát triển. Tôi cho rằng, để có được những tác phẩm văn học thực sự xứng tầm, Lào Cai cần sớm xây dựng các chính sách dài hơi, ổn định trong việc khuyến khích và bồi dưỡng lực lượng sáng tác, đặc biệt là thế hệ trẻ, những người sẽ tạo nên diện mạo mới cho văn học tỉnh nhà.

Song song với việc chăm lo cho đội ngũ, tỉnh cần quan tâm hơn nữa đến công tác hỗ trợ xuất bản, quảng bá tác phẩm, tạo cơ hội để tác giả có thể tiếp cận với bạn đọc rộng rãi, góp phần lan tỏa giá trị văn học trong cộng đồng.

Theo tôi văn học Lào Cai nên tập trung khai thác sâu những đề tài gắn liền với miền núi, biên cương, với đời sống đổi mới hôm nay; qua đó vừa tôn vinh bản sắc văn hóa các dân tộc, vừa thể hiện hơi thở thời đại. Những tác phẩm được sáng tác trong bối cảnh mới cần dung hòa giữa giá trị tư tưởng sâu sắc và giá trị nghệ thuật đặc sắc, vừa phản ánh hiện thực, vừa khơi gợi khát vọng, niềm tin. Chỉ khi hội tụ được những yếu tố đó, tác phẩm mới đủ sức sống, "chạm" tới trái tim bạn đọc, khẳng định được vị thế văn học Lào Cai trong dòng chảy chung của văn học cả nước.

Nghệ sỹ ưu tú Đỗ Thị Thanh Hương - Giám đốc Trung tâm Văn hóa và Điện ảnh tỉnh

Nghệ sỹ ưu tú Đỗ Thị Thanh Hương - Giám đốc Trung tâm Văn hóa và Điện ảnh tỉnh.

Theo tôi, để nâng cao hiệu quả sử dụng các thiết chế văn hóa thì cần rất nhiều yếu tố, trong đó có cơ sở vật chất và những định hướng phát triển. Yếu tố then chốt không hẳn nằm ở việc xây dựng cơ sở vật chất khang trang mà cần đến sự lan tỏa cũng như “sức sống” cho những thiết chế đó. Vì vậy tôi mong muốn, tỉnh sẽ đầu tư cơ sở tốt nhất để có thể làm sân chơi cho nhiều người dân tham gia như: Nhà văn hóa, thư viện, công viên, sân vận động… những nơi này cần trở thành nơi sinh hoạt thiết thực, gắn bó mật thiết với đời sống thường ngày của người dân.

Để có được một sân chơi đúng nghĩa, chúng tôi mong muốn tỉnh quan tâm hỗ trợ những điều kiện tốt nhất, như: tổ chức sinh hoạt các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ; xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng rộng rãi, đầy đủ cơ sở vật chất phục vụ biểu diễn; mở các lớp hướng dẫn văn hóa quần chúng… Đồng thời, cần thường xuyên tổ chức các hoạt động cộng đồng, lớp năng khiếu, hội thi, câu lạc bộ nhằm thu hút người dân tham gia. Khi người dân coi đó là “ngôi nhà chung”, là không gian gắn bó của chính mình, các thiết chế văn hóa mới thật sự phát huy hiệu quả, góp phần xây dựng đời sống văn hóa cơ sở phong phú, lành mạnh.

Nghệ nhân Hà Văn Nguyện, thôn Kiên Lao, xã Quy Mông

Nghệ nhân Hà Văn Nguyện, thôn Kiên Lao, xã Quy Mông.

Với nghệ nhân như chúng tôi, việc giữ gìn, bảo tồn những giá trị văn hóa dân tộc không chỉ là sự tâm huyết mà còn là trách nhiệm của mình đối với văn hóa dân tộc. Vì vậy tôi mong muốn di sản của cha ông không chỉ được ghi danh trên giấy tờ, mà phải được sống trong đời sống hôm nay. Muốn vậy, tỉnh cần quan tâm hơn nữa đến việc truyền dạy cho thế hệ trẻ. Bởi lẽ, chúng tôi – những nghệ nhân cao tuổi, tuy vẫn say mê gắn bó với nghề, nhưng tuổi tác ngày càng hạn chế. Nếu không có lớp kế cận tiếp nối, nhiều làn điệu, phong tục, lễ hội truyền thống sẽ đứng trước nguy cơ bị mai một.

Tôi mong tỉnh vừa có chính sách hỗ trợ nghệ nhân, vừa đưa các loại hình di sản vào trường học, các câu lạc bộ thanh thiếu niên, để các em được học, được hát, được múa từ nhỏ. Chỉ khi thế hệ trẻ tiếp nhận, yêu thích và tự hào, di sản mới có thể sống lâu bền trong cộng đồng, góp phần làm giàu bản sắc văn hóa Lào Cai.

Họa sỹ Nguyễn Đình Thi (Nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Yên Bái (trước hợp nhất)

Họa sỹ Nguyễn Đình Thi - Nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Yên Bái (trước hợp nhất)

Cùng với văn học, việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống trong lĩnh vực mỹ thuật cũng nhận được sự quan tâm trong Dự thảo văn kiện. Tôi cho rằng, định hướng này là rất đúng đắn và cần thiết trong bối cảnh phát triển hiện nay. Bởi nghệ thuật thị giác, đặc biệt là mỹ thuật, có thể trở thành “ngôn ngữ không lời” để quảng bá bản sắc văn hóa Lào Cai đến bạn bè trong và ngoài nước. Để làm được điều đó, Lào Cai cần chú trọng đầu tư xây dựng các không gian sáng tạo, triển lãm, trưng bày chuyên đề gắn với hoa văn, họa tiết, chất liệu truyền thống của các dân tộc. Đây không chỉ là nơi lưu giữ, giới thiệu mà còn là môi trường khơi nguồn cảm hứng sáng tác cho văn nghệ sỹ; đồng thời, cần khuyến khích họa sỹ khai thác sâu yếu tố bản địa để tạo ra những sản phẩm mỹ thuật ứng dụng trong đời sống, trong hoạt động du lịch. Khi đến với Lào Cai, bên cạnh việc khám phá vẻ đẹp thiên nhiên, du khách còn có dịp trải nghiệm, thưởng thức và lựa chọn mang về những tác phẩm, sản phẩm nghệ thuật đậm bản sắc riêng của vùng đất này. Điều này không chỉ làm sâu sắc hơn trải nghiệm du lịch bốn mùa mà còn góp phần quảng bá bản sắc văn hóa, khẳng định vị trí của mỹ thuật trong dòng chảy văn hóa nghệ thuật của tỉnh.

Biên đạo múa Nguyễn Thị Thanh Mai, phường Yên Bái

Biên đạo múa Nguyễn Thị Thanh Mai, phường Yên Bái.

Khi tỉnh được hợp nhất, tôi cho rằng đây là cơ hội lớn đối với lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của du lịch, nhu cầu thưởng thức các chương trình nghệ thuật dân tộc kết hợp yếu tố hiện đại ngày càng tăng, tạo nên “đất diễn” rộng mở để chúng tôi sáng tạo và khẳng định bản thân. Tuy nhiên, đi kèm với đó cũng là những thách thức không nhỏ, khi chúng tôi phải tìm được sự cân bằng giữa giá trị nghệ thuật và yếu tố giải trí, vừa đáp ứng thị hiếu khán giả quốc tế, vừa bảo tồn được bản sắc văn hóa dân tộc.

Tôi mong muốn tỉnh quan tâm hơn đến việc hỗ trợ các nhóm nghệ thuật trẻ về cơ sở tập luyện, sân khấu biểu diễn, cũng như khuyến khích xây dựng các chương trình nghệ thuật mang thương hiệu riêng của Lào Cai. Khi có sự đầu tư bài bản, nghệ thuật biểu diễn của Lào Cai hoàn toàn có thể trở thành sản phẩm văn hóa du lịch đặc trưng, đóng góp vào sự hình thành ngành công nghiệp văn hóa của tỉnh.

Nguyễn Thị Hiền Trang - Khuất Thị Khánh Dung - Nguyễn Hải Sơn