Công nhận lễ hội Dinh Cô là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Ngày 2/3, tại Di tích lịch sử quốc gia văn hóa Dinh Cô (thị trấn Long Hải, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), Sở Văn hóa - Thể thao và UBND huyện Long Điền tổ chức công bố quyết định đưa Lễ hội truyền thống Dinh Cô vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lễ hội Dinh Cô là lễ hội truyền thống, được tổ chức cách đây hơn 100 năm. Lễ hội kéo dài từ ngày 10 đến 12/2 âm lịch hằng năm, với ý nghĩa cầu an trên biển, cầu quốc thái dân an.

Công bố quyết định đưa Lễ hội Dinh Cô vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ảnh: Báo BRVT

Tương truyền, cách đây khoảng 200 năm, một cô gái trẻ tên Lê Thị Hồng (còn gọi là Thị Cách) bị tử nạn trên biển và trôi dạt vào bờ biển Long Hải. Ngư dân địa phương đã chôn cất thiếu nữ trên đồi Cô Sơn và lập miếu thờ ngoài bãi biển. Người này rất linh thiêng, thường hiển linh phù trợ ngư dân nên được gọi là "Long Hải Thần Nữ”.

Đến năm 1930, ngư dân Long Hải đã dời miếu cô lên núi Kỳ Vân, nơi mà ngày nay là Dinh Cô đang tọa lạc. Năm 1995, Dinh Cô đã được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp quốc gia. Lễ hội Dinh Cô được xếp vào một trong những sự kiện văn hóa - du lịch lớn của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ngày 4/2/2023.

Năm nay, Lễ hội Dinh Cô diễn ra sớm hơn những năm trước và kéo dài trong 5 ngày, từ 28/2 đến 3/3. Trong đó, phần lễ vẫn giữ những nghi thức truyền thống như thỉnh Long vị, cúng An vị, cúng Tiền hiền Hậu hiền, tụng niệm cầu Quốc thái dân an, nghinh Bà Thủy thần nhập điện…

Trong những ngày lễ này, Dinh Cô được trang hoàng rực rỡ, trang nghiêm, có chăng đèn kết hoa rực rỡ. Những chiếc thuyền ghe từ các làng cá từ nhiều tỉnh về dự lễ đều treo đèn giấy nhiều màu, kết hoa. Thuyền ghe đều hướng mũi vào trước Dinh Cô thực hiện nghi thức "Chầu Cô", bày tỏ lòng thành kính chân thành, mong cầu Cô phù hộ, giúp đỡ đánh bắt được nhiều tôm cá.

Từ ngày chính lễ 12/2 Âm lịch, từ sáng sớm các ghe thuyền quay hướng ra biển làm lễ Nghinh Cô. Một chiếc ghe của dân chài được coi là đi biển giỏi nhất trong năm được chọn dẫn đầu, trên có ngai, long vị Cô cùng các vị trong ban nghi lễ, các bô lão cao niên với lễ phục trang nghiêm và đội lân sư rồng.

Đoàn ghe thuyền nối nhau ra khơi trong tiếng trống vang trời. Đi khoảng 2-3 hải lý, nhắm chừng tới nơi Cô tử nạn ngày xưa, ông chánh bái bắt đầu nghi lễ rước Cô cùng các vị thần linh, ông bà tổ tiên cùng về dinh ăn giỗ.

Tiếp đó, phần hội có các hoạt động biểu diễn hát bả trạo, đờn ca tài tử, thả diều nghệ thuật bãi biển, thi bóng chuyền bãi biển nam, nữ, thi đi cà kheo trên cát, thi cột lưới, đan lưới… thu hút thanh niên, ngư dân tham gia.

Sân khấu hóa tái hiện quá trình hình thành Lễ hội Dinh Cô. Ảnh: Báo BRVT

Các vị cao niên đón Bằng chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Dinh Cô

Lễ rước qua các tuyến phố. Ảnh: LĐ

Thi đi cà kheo trên cát trong lễ hội Dinh Cô. Ảnh: LĐ

Theo ông Đặng Minh Thông, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, việc Lễ hội Dinh Cô được ghi danh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ là niềm tự hào của người dân trong tỉnh mà còn góp phần thiết thực vào việc giữ gìn sự phong phú, đa dạng của kho tàng di sản văn hóa phi vật thể Việt Nam. Đây cũng là điều kiện thuận lợi để bạn bè trong nước và quốc tế biết nhiều hơn về nét đẹp văn hóa của vùng đất ven biển tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

T.Toàn