Công nhân ngành ô tô Mỹ mở rộng cuộc đình công chống lại Ford và GM

Tổng thống Joe Biden tham gia cùng những công nhân đình công và Chủ tịch Shawn Fain mới đây. Ảnh: Reuters.

Chủ tịch UAW Shawn Fain hôm thứ Sáu cuối tuần qua cho biết công đoàn sẽ đình công tại nhà máy lắp ráp của Ford ở Chicago, nơi sản xuất xe thể thao đa dụng Ford Explorer, và tại nhà máy lắp ráp của GM ở Lansing, Michigan, nơi sản xuất Buick Enclave và Chevy Traverse.

Fain cho biết trong một buổi phát trực tiếp: “Ford và GM đã từ chối đạt được những tiến bộ có ý nghĩa trên bàn đàm phán. Các cuộc đàm phán vẫn chưa đổ vỡ. Chúng tôi vẫn đang nói chuyện với cả ba công ty và tôi vẫn rất hy vọng rằng chúng tôi có thể đạt được thỏa thuận. Nhưng tôi cũng biết rằng những gì chúng ta giành được trên bàn thương lượng phụ thuộc vào sức mạnh mà chúng ta xây dựng được trong công việc. Đã đến lúc sử dụng sức mạnh đó”.

Giám đốc điều hành Ford, Jim Farley sau đó đã cáo buộc công đoàn đang thực hiện một thỏa thuận về trả lương và phúc lợi cho “con tin” đối với các nhà máy sản xuất pin. Công đoàn muốn thấy công nhân tại bốn nhà máy sản xuất pin theo kế hoạch của Ford - liên doanh với các nhà sản xuất nước ngoài - được bảo đảm theo hợp đồng giống như những công nhân được nhà sản xuất ô tô trực tiếp tuyển dụng.

“Ford đã đưa ra một hợp đồng đáng kinh ngạc”, Farley nói. “Chúng tôi tin rằng UAW đang trì hoãn thỏa thuận về các nhà máy sản xuất pin sẽ không đi vào hoạt động trong hai đến ba năm nữa”, Fain phản pháo lại trong một tuyên bố rằng Farley đã "nói dối về tình trạng đàm phán".

Xe điện, được coi là tương lai của ngành công nghiệp ô tô, nổi lên như một điểm mấu chốt trong các cuộc đàm phán với Ford. Chúng phần lớn được xây dựng ở Mỹ với lực lượng lao động không thuộc công đoàn, do đó, việc chuyển hướng sang chúng hiện có nghĩa là chuyển sang mức lương thấp hơn. Họ cũng dự kiến sẽ cần ít công nhân hơn để xây dựng.

Bryce Currie, phó chủ tịch Ford phụ trách các vấn đề lao động và sản xuất tại Mỹ cho biết: “Chúng tôi đang cố gắng đạt được một thỏa thuận trong đó chúng tôi có thể cạnh tranh”.

Gerald Johnson, phó chủ tịch điều hành sản xuất toàn cầu của GM, cho hay công ty “chưa nhận được lời đề nghị phản đối toàn diện” từ UAW. Ông nói: “Việc kêu gọi thêm nhiều cuộc đình công chỉ làm phức tạp thêm tình hình chứ không phải là tiến bộ thực sự”.

Trong khi đó, Stellantis cho biết họ “đã làm việc tích cực với UAW để tìm ra giải pháp cho những vấn đề mà nhân viên của chúng tôi quan tâm nhất”. Công ty cũng nói thêm rằng đã đạt được tiến bộ, nhưng cảnh báo rằng vẫn còn những khoảng trống.

Cuộc đình công bắt đầu cách đây hai tuần là cuộc đình công đầu tiên UAW thực hiện nhằm vào cả ba nhà sản xuất ô tô lớn ở Detroit cùng một lúc. Động thái vào thứ Sáu cuối tuần qua đã làm tăng số lượng công nhân đình công từ 18.000 lên 25.000, chiếm khoảng 17% số thành viên của công đoàn tại ba nhà sản xuất ô tô.

Liên minh đã sử dụng chiến thuật bất thường là kêu gọi các cơ sở cụ thể ngừng làm việc, thay vì đình công hàng loạt, nhằm bảo toàn quỹ đình công trị giá 825 triệu USD để hỗ trợ công nhân biểu tình trong khi vẫn khiến các nhà sản xuất ô tô phải đau đầu về hoạt động.

Dan Ives, một nhà phân tích tại Wedbush, cho biết cuộc đình công "giống như chứng kiến một vụ tai nạn ô tô đang di chuyển chậm diễn ra trên băng đen".

Công nhân lần đầu tiên bước ra khỏi các nhà máy lắp ráp ở Ohio, Missouri và Michigan. Một tuần sau, công nhân tại 38 kho phụ tùng của GM và Stellantis đã tham gia vào hàng rào. Việc nghỉ việc tại các kho phân phối này sẽ hạn chế khả năng đặt hàng phụ tùng để sửa chữa xe của các đại lý.

Tuần trước, Ford đã tránh được việc mở rộng cuộc đình công. Tuần này, Stellantis là người vượt qua. Fain cho biết công ty đã đạt được “tiến bộ đáng kể” về yêu cầu của người lao động nhằm khôi phục các điều chỉnh về chi phí sinh hoạt mà công đoàn đã phải hy sinh sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, cũng như các lệnh cấm gia công phần mềm, quyền của người lao động không được vượt qua ranh giới và quyền đình công về việc đóng cửa nhà máy.

Nhu cầu đóng cửa nhà máy là một phần đặc biệt quan trọng đối với Stellantis, công ty đã cho đóng cửa một nhà máy ở Belvidere, Illinois vào đầu năm nay.

UAW đã tìm cách biến cuộc chiến đòi lương và điều kiện làm việc tốt hơn cho công nhân ô tô trở thành một cuộc đấu tranh rộng rãi hơn chống lại bất bình đẳng xã hội. Tổng thống Joe Biden đã tham gia biểu tình hôm thứ Ba ở Michigan, lần đầu tiên một tổng thống Mỹ đương nhiệm làm như vậy.

Tuần thứ hai của cuộc đình công đã dẫn đến căng thẳng gia tăng và bị hủy hoại bởi một số vấn đề bạo lực.

UAW đã chỉ trích các nhà sản xuất ô tô hôm thứ Năm sau khi 5 người bị một chiếc xe tông tại trung tâm xử lý GM ở Michigan. Có hai trường hợp bạo lực khác được báo cáo tại các đường biểu tình ở Massachusetts và California, bao gồm cả việc tài xế xe tải chĩa súng vào những người biểu tình. Fain cho biết hôm thứ Sáu: “Chúng tôi sẽ không bị đe dọa phải lùi bước trước các công ty”.

đặc biệt quan trọng đối với Stellantis, công ty đã cho đóng cửa một nhà máy ở Belvidere, Illinois vào đầu năm nay.

UAW đã tìm cách biến cuộc chiến đòi lương và điều kiện làm việc tốt hơn cho công nhân ô tô trở thành một cuộc đấu tranh rộng rãi hơn chống lại bất bình đẳng xã hội. Tổng thống Joe Biden đã tham gia biểu tình hôm thứ Ba ở Michigan, lần đầu tiên một tổng thống Mỹ đương nhiệm làm như vậy.

Tuần thứ hai của cuộc đình công đã dẫn đến căng thẳng gia tăng và bị hủy hoại bởi một số bạo lực.

UAW đã chỉ trích các nhà sản xuất ô tô hôm thứ Năm sau khi 5 người bị một chiếc xe tông tại trung tâm xử lý GM ở Michigan. Có hai trường hợp bạo lực khác được báo cáo tại các đường biểu tình ở Massachusetts và California, bao gồm cả việc tài xế xe tải chĩa súng vào những người biểu tình. Fain cho biết hôm thứ Sáu: “Chúng tôi sẽ không bị đe dọa phải lùi bước trước các công ty hoặc cái vảy của họ”.

Stellantis hôm thứ Năm cho biết những tuyên bố này là "gây hiểu lầm và gây kích động" và họ "kinh hoàng" trước những tuyên bố của UAW. “Chúng tôi tôn trọng quyền bảo vệ quan điểm của nhân viên, bao gồm cả quyền biểu tình một cách hòa bình. Nhưng bạo lực phải chấm dứt.” hôm thứ Năm cho biết những tuyên bố này là "gây hiểu lầm và gây kích động" và họ "kinh hoàng" trước những tuyên bố của UAW.

“Chúng tôi tôn trọng quyền bảo vệ quan điểm của nhân viên, bao gồm cả quyền biểu tình một cách hòa bình. Nhưng bạo lực phải chấm dứt”, Stellantis nói.

Nam Nguyễn