Công tác phát triển Đảng trong giới nghệ sĩ Thủ đô: Những nút thắt cần tháo gỡ - Bài cuối: Cần những giải pháp 'mở'
Thực tế cho thấy, đại đa số đội ngũ văn nghệ sĩ Thủ đô có tinh thần yêu nước sâu sắc, luôn gắn bó với sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Trong bối cảnh hiện nay, việc nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, trong đó có việc phát triển Đảng trong giới văn nghệ sĩ là vô cùng cần thiết. Và để gỡ những nút thắt, bên cạnh việc giữ vững nguyên tắc cũng cần nghiên cứu, có giải pháp phù hợp, với đội ngũ đặc thù này.
Để các nghệ sĩ vừa “hồng”, vừa “chuyên”…
Tại Nhà hát Tuổi trẻ, công tác phát triển Đảng thường xuyên được chú trọng. Trong quý I/2024, Chi bộ Nhà hát kết nạp thêm 2 Đảng viên mới, đặc biệt 1 Đảng viên mới được kết nạp tại Đồn Biên phòng Lũng Cú, vùng đất địa đầu của Tổ quốc. NSƯT Nguyễn Sĩ Tiến - Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ cho biết, quán triệt đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước, lãnh đạo Nhà hát chú trọng xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, phát triển các nghệ sĩ vừa “hồng”, vừa “chuyên”, Chi bộ Nhà hát Tuổi trẻ tổ chức sinh hoạt theo đúng quy định 1 tháng/1 lần, bảo đảm chất lượng; thu, nộp Đảng phí năm theo đúng quy định; thường xuyên quan tâm, chỉ đạo công tác tuyên truyền, học tập các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến từng cán bộ, Đảng viên trong Chi bộ.
Cấp ủy Nhà hát đã chỉ đạo tập trung nắm bắt tình hình tư tưởng, động viên cán bộ, Đảng viên, công chức, viên chức và người lao động trong đơn vị yên tâm công tác, tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước; công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị và nghiệp vụ bám sát chỉ đạo các tổ Đảng, các phòng chức năng, đoàn biểu diễn, đồng thời lên kế hoạch cử quần chúng, Đảng viên mới kết nạp tham gia các lớp bồi dưỡng lý luận chính trị;…
NSƯT Nguyễn Sĩ Tiến nhận định, công tác phát triển Đảng đã góp phần củng cố thêm sức chiến đấu, xây dựng Chi bộ Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh. Minh chứng là hàng loạt các vở diễn “có tính Đảng” trong những thập niên qua đã giúp các chương trình nghệ thuật của Nhà hát luôn là điểm sáng thu hút khán giả trẻ Thủ đô như: Bộ cảnh phục, Bến nước thời gian, Sống mãi tuổi 17, Biến dạng… Các vở diễn đều có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, vừa có tác dụng định hướng, vừa đáp ứng nhu cầu văn hóa - tinh thần ngày càng cao của Nhân dân.
Với phương châm “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”, thông qua các tác phẩm nghệ thuật đã phản ánh sinh động mọi mặt của đời sống xã hội; đấu tranh phản bác những quan điểm sai trái, thù địch; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Đồng thời, phát hiện, cổ vũ các nhân tố mới, điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực của đời sống; tuyên truyền kết quả học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, về khối đại đoàn kết toàn dân và mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân.
NSND Trần Quốc Chiêm - Bí thư Đảng ủy Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội cho biết, trong vấn đề phát triển Đảng, ông luôn nhận thức được việc phát hiện nhân tố mới để từ đó quan tâm, bồi dưỡng, khích lệ… sao cho những nhân tố này nhận thức được trách nhiệm của mình với Đảng, với Nhân dân, với sự nghiệp văn hóa, văn nghệ để từ đó tự nguyện đứng trong hàng ngũ của Đảng, thực hiện điều lệ của Đảng, có ý thức, nhận thức tốt về xây dựng Đảng, tuân thủ đường lối văn hóa, văn nghệ của Đảng, đường lối chính sách của Đảng...
Trong quá trình kinh qua những vị trí như: Giám đốc Nhà hát Chèo Hà Nội; Phó Giám đốc Sở VH,TT&DL Hà Nội; Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội trong 2 nhiệm kỳ liên tiếp (2016 - 2021 và 2021 - 2026), NSND Trần Quốc Chiêm đã giúp đỡ, phát hiện, bồi dưỡng nhiều quần chúng ưu tú vào hàng ngũ của Đảng. Đặc biệt, khi ở vị trí Giám đốc Nhà hát Chèo, NSND Quốc Chiêm đã giúp đỡ nghệ sĩ Quốc Anh từ một người tưởng như vĩnh viễn bỏ nghiệp diễn được bồi dưỡng, uốn nắn để dần dần trở thành nghệ sĩ chèo giỏi, gặt hái rất nhiều huy chương trong các hội diễn và để lại nhiều vai diễn ấn tượng, trở thành Đảng viên, được phong NSND năm 2016 và sau đảm nhiệm cương vị lãnh đạo Nhà hát...
Cần những giải pháp phù hợp hơn đối với văn nghệ sĩ
Trong bối cảnh hiện nay, khi các thế lực không ngừng tuyên truyền, kích động một số văn nghệ sĩ thiếu bản lĩnh chính trị, tư tưởng dao động…, thì hơn lúc nào hết việc tăng cường Đảng viên trong đội ngũ văn nghệ sĩ trong tình hình hiện nay là vô cùng cần thiết và cấp bách. Bởi vai trò định hướng công tác tư tưởng, văn hóa của Đảng và Nhà nước ta thông qua đội ngũ nòng cốt và tiên phong trên mặt trận này và sự nhạy cảm về nhận thức của toàn xã hội đối với những sản phẩm có giá trị đặc biệt của họ.
Thực tiễn ở không ít địa phương cho thấy, trong nhiều năm qua, việc phát triển Đảng trong văn nghệ sĩ ít chuyển biến vì các nguyên nhân như: quy định về nguồn phát triển Đảng; cách thức duy trì sinh hoạt chi bộ, công tác tư tưởng, giáo dục chính trị; những quy định chặt chẽ về thủ tục phát triển Đảng khiến nghệ sĩ e ngại; nghệ sĩ có tâm lý không muốn tham gia vào các vấn đề chính trị hay đứng vào các tổ chức chính trị vì không bảo đảm được thời gian hoạt động nghề nghiệp cũng như thời gian sinh hoạt… Một số giải pháp đã được đưa ra cho TP HCM như: đề xuất tháo gỡ một số quy định để mở rộng đối tượng kết nạp Đảng; chú trọng, quan tâm công tác phát triển Đảng trong văn nghệ sĩ, thu hút hội viên trẻ, tăng cường công tác giáo dục chính trị trong hội viên, tạo nguồn kết nạp Đảng; hướng dẫn tận tình, đồng thời phân công Đảng viên giúp đỡ, hỗ trợ văn nghệ sĩ trong việc khai hồ sơ; làm tốt công tác tư tưởng trước khi kết nạp Đảng…
Tại Hà Nội, việc phát triển Đảng viên trong văn nghệ sĩ thời gian tới cũng cần có những giải pháp, hướng mở hơn đối với giới văn nghệ sĩ. Mới đây, tại Hội thảo khoa học “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật ở Thủ đô hiện nay” do Thành ủy Hà Nội tổ chức ngày 24/10/2024, NSND Trần Quốc Chiêm khẳng định, đội ngũ văn nghệ sĩ ở Thủ đô Hà Nội có tinh thần yêu nước sâu sắc, luôn gắn bó với sự nghiệp cách mạng của đất nước. Trong bối cảnh hiện nay, rất cần thiết đẩy mạnh vấn đề phát triển Đảng trong giới nghệ sĩ Thủ đô để giới nghệ sĩ được “trang bị” thêm sức mạnh vai trò của mình trong việc góp phần xây dựng văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc cũng như trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên lĩnh vực văn hóa, văn nghệ.
Những vướng mắc từ thực tiễn đặt ra vấn đề cần có những cơ chế, quy định có “độ mở” hơn để thu hút, kết nạp văn nghệ sĩ vào Đảng. Do đó, việc Ban Tuyên giáo Thành ủy phối hợp Ban Tổ chức Thành ủy, Đảng ủy Khối Dân - Chính - Đảng TP, Đảng ủy Sở Văn hóa và Thể thao tháo gỡ một số quy định để mở rộng đối tượng kết nạp Đảng là vấn đề then chốt. Đồng thời, tạo nhiều diễn đàn cho văn nghệ sĩ có nơi sinh hoạt chính trị tư tưởng, xây dựng lực lượng nòng cốt trong văn nghệ sĩ.
Bên cạnh đó, Đảng ủy Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội và cấp ủy các Hội cần chú trọng quan tâm công tác phát triển Đảng trong văn nghệ sĩ, thu hút hội viên trẻ, tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nhằm xóa bỏ tư tưởng ngại vào Đảng; Hướng dẫn tận tình, đồng thời phân công Đảng viên giúp đỡ, hỗ trợ văn nghệ sĩ trong việc khai hồ sơ; Đổi mới hình thức sinh hoạt Đảng bằng những hoạt động mang tính thực tiễn, tạo điều kiện cho văn nghệ sĩ thâm nhập thực tế. Đa dạng hình thức sinh hoạt như thành lập tổ chức Đảng tạm thời cho một số văn nghệ sĩ Đảng viên do hoạt động nghề phải đi xa. Cùng với đó, cần thiết linh động trong quy định sinh hoạt Đảng của Đảng viên công tác trong lĩnh vực văn học nghệ thuật…
Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) của Đảng đã chỉ rõ: “Văn hóa là một mặt trận; xây dựng và phát triển văn hóa là một sự nghiệp cách mạng lâu dài, đòi hỏi phải có ý chí cách mạng và sự kiên trì, thận trọng”. Vì vậy, việc phát triển Đảng viên trong văn nghệ sĩ rất quan trọng để họ phát huy mọi tiềm năng, nguồn lực, khơi dậy khát vọng sáng tạo của văn nghệ sĩ, tạo thêm sức mạnh thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Họ thực sự trở thành đội ngũ tiên phong, cống hiến hết nhiệt huyết của mình vì một Hà Nội “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”; vì người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, tiêu biểu cho lương tri, phẩm giá, con người Việt. Các văn nghệ sĩ ấy làm gương sáng cho sự nghiệp xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, khơi dậy khát vọng hùng cường, hạnh phúc cho toàn dân tộc.
“Văn hóa nghệ thuật có những đặc thù, nên ngoài những phương pháp lãnh đạo chung, phương thức lãnh đạo của Đảng đối với lĩnh vực văn hóa nghệ thuật cũng cần có những cách thức lãnh đạo chuyên biệt, giữ vững nguyên tắc tổ chức, hoạt động của Đảng, đồng thời thành tâm, tôn trọng, linh hoạt, cốt sao tập hợp, đoàn kết đông đảo lực lượng văn hóa, nghệ thuật quy tụ bên Đảng, tạo những điều kiện thuận lợi, môi trường tự do sáng tạo, khơi dậy những tiềm năng sáng tạo để cho ra đời ngày càng nhiều tác phẩm văn hóa nghệ thuật lớn, nuôi dưỡng và làm phong phú đời sống tinh thần xã hội, xứng tầm với sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng ta” (Trích bài viết “Ðổi mới phương thức lãnh đạo của Ðảng đối với lĩnh vực văn hóa văn nghệ” của PGS. TS Nguyễn Thế Kỷ - Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học nghệ thuật Trung ương đăng tải trên Tạp chí Cộng sản tháng 6/2023).