Công tác tuyên giáo trước đòi hỏi đổi mới

Ngày này cách đây 94 năm (1.8.1930 - 1.8.2024), Ban Cổ động và Tuyên truyền của Đảng xuất bản tài liệu "Ngày quốc tế đỏ" kêu gọi nhân dân hưởng ứng cuộc đấu tranh chống đế quốc, gây tiếng vang trong xã hội. Năm 2000, Bộ Chính trị khóa VIII quyết định lấy ngày 1-8 hằng năm làm ngày truyền thống công tác tư tưởng văn hóa của Đảng. Trong thực tế, hoạt động tuyên truyền có sớm hơn, khi tờ báo Thanh niên do Bác Hồ sáng lập ra đời vào năm 1925.

Sức mạnh của công tác tư tưởng

Hình thành và phát triển gắn liền với hoạt động lãnh đạo của Đảng, công tác tuyên giáo đã góp phần xứng đáng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Quá trình đấu tranh cách mạng cho thấy nhiều đồng chí lãnh đạo tiền bối cũng là những nhà tư tưởng, lý luận, những người giỏi làm công tác tuyên truyền vận động quần chúng, biết nắm lấy công cụ báo chí và các loại hình văn học - nghệ thuật để khơi dậy tinh thần yêu nước, ý chí tiến công, phát động phong trào quần chúng, tổ chức xây dựng lực lượng cách mạng. Sức mạnh, hiệu quả công tác tư tưởng mang lại không phải là những gì cao siêu mà chính là ở sự chân thực, là hành động nêu gương. Theo Bác Hồ: "Một tấm gương sống còn có giá trị hơn 100 bài diễn văn tuyên truyền".

Đoàn cán bộ tuyên giáo, báo chí, xuất bản TP HCM thăm Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ vào tháng 12-2023 .Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Nhiều đồng chí lãnh đạo Thành ủy TP HCM qua các thời kỳ đã coi trọng tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận và trực tiếp làm công tác tư tưởng, truyền đạt chủ trương, đưa ra quyết sách hợp lòng dân, biết phát huy vai trò của báo chí, văn học - nghệ thuật, biết lắng nghe và tháo gỡ khó khăn.

Trước giải phóng, công tác tuyên giáo ở nội thành được triển khai bằng những phương pháp, hình thức phong phú, linh hoạt và táo bạo, biết khéo léo sử dụng báo chí và các loại hình văn hóa, văn nghệ công khai để tổ chức phong trào. Các lực lượng làm công tác tuyên giáo được tổ chức phù hợp, công khai có, bí mật có, có cả bộ phận vũ trang tuyên truyền, có đội ngũ cán bộ làm công tác vận động nhuần nhuyễn, sâu sát các đối tượng, các giới, các tầng lớp nhân dân.

Từ sau ngày giải phóng, Đảng bộ và nhân dân TP HCM đã góp phần quan trọng vào việc hình thành, hoàn thiện đường lối đổi mới của Đảng. Thành phố đã phấn đấu giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế và trung tâm nhiều mặt của cả nước, nơi khởi xướng nhiều phong trào trên các lĩnh vực.

Trong quá trình phát triển, công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng luôn được coi trọng. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã có những chuyển biến nhất định, trong đó có đẩy mạnh công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Công tác tuyên giáo đã giúp xây dựng niềm tin, ý chí kiên định, giữ vững ổn định chính trị, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, phát huy truyền thống kiên cường, năng động, sáng tạo, lòng nhân ái của người Sài Gòn - TP HCM.

Đổi mới mạnh mẽ hơn nữa

Nhiều bài học của công tác tuyên giáo vẫn luôn có giá trị thực tiễn như chủ động cung cấp thông tin, nắm bắt được tình hình tư tưởng của các tầng lớp nhân dân, không ngừng nâng cao tính chiến đấu, tính thuyết phục và xây dựng lòng tin... Muốn thuyết phục và xây dựng lòng tin, bản thân người làm tuyên giáo phải nói những điều mình tin và phải thể hiện việc nói đi đôi với làm, luôn gần dân, lắng nghe và đổi mới, kiên định và sáng tạo, tránh một chiều, áp đặt, chủ quan.

Công tác tuyên giáo ngày nay thuận lợi hơn nhưng cũng nhiều thách thức và rủi ro hơn. Nếu không đủ trình độ, năng lực, không đủ thông tin, không nhanh nhạy, không sâu sát thực tiễn… thì khó có thể tiếp cận sự thật, cũng như tìm giải pháp tham mưu cho Đảng xử lý tốt những vấn đề đang đặt ra.

Công tác tuyên giáo thời nào cũng khó, ngày nay có thể khó hơn, nhất là trong tình hình có một bộ phận suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" làm ảnh hưởng lòng tin của người dân và các thế lực thù địch tập trung chống phá bằng những âm mưu, thủ đoạn thâm độc, trong đó có sử dụng internet, không gian mạng…

Thực tiễn đang đòi hỏi công tác tuyên giáo đổi mới mạnh mẽ hơn nữa về nội dung, hình thức, tổ chức lực lượng và phương thức chỉ đạo. Trong đó, đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền miệng, gắn với lắng nghe, đối thoại, phản hồi chính sách, khơi gợi những đề xuất, hiến kế và việc góp ý xây dựng Đảng, chính quyền của người dân.

Bên cạnh đó, chủ động và sáng tạo hơn trong công tác tham mưu, xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền chủ trương, đường lối, chính sách pháp luật. Ngoài ra, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, không đúng sự thật một cách kịp thời, sắc bén.

Tiến tới đại hội Đảng các cấp, ngành tuyên giáo sẽ tham mưu giúp cấp ủy xây dựng dự thảo văn kiện đại hội Đảng, gắn với tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận. Việc thực hiện tốt vai trò tham mưu, chỉ đạo và tác chiến hiệu quả hơn nữa trên mặt trận chính trị, tư tưởng, đạo đức, xây dựng văn hóa, con người, cổ vũ việc thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị và khát vọng xây dựng đất nước giàu mạnh, hạnh phúc… là những kỳ vọng đối với công tác tuyên giáo.

PHẠM PHƯƠNG THẢO - nguyên Phó Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TP HCM