Công trình công nghệ vì an toàn trẻ em giành giải Nhất

Từ vấn đề xã hội đến giải pháp công nghệ mang tính nhân văn

Tại vòng chung kết Cuộc thi “Thiết kế FPGA & MCU mở rộng năm 2025” diễn ra giữa tháng 12 vừa qua do Trung tâm Nghiên cứu, Đào tạo thiết kế vi mạch và trí tuệ nhân tạo Đà Nẵng (DSAC) thuộc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Đà Nẵng phối hợp với các doanh nghiệp trong lĩnh vực vi mạch tổ chức, sinh viên Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật – Đại học Đà Nẵng đã xuất sắc giành 01 giải Nhất và 01 giải Ba.

Cuộc thi được phát động từ ngày 19/5, thu hút 27 đội thi đến từ các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Bên cạnh các vòng thi, Trung tâm DSAC còn phối hợp với doanh nghiệp tổ chức các chương trình đào tạo, bồi dưỡng ngắn hạn về thiết kế vi mạch FPGA và vi điều khiển MCU, góp phần nâng cao kỹ năng thực hành và năng lực ứng dụng thiết kế vi mạch cho giảng viên, sinh viên.

Các thành viên dự án “Thiết kế và phát triển hệ thống radar giám sát tín hiệu sinh tồn của trẻ em bị bỏ quên trên xe đưa đón (29 chỗ)” nhận giải Nhất tại Lễ trao giải Cuộc thi

Ở vòng chung kết, đội UTE Chill, gồm các sinh viên Trần Nghiêu Luận (lớp 22DT1), Trần Văn Nam (lớp 22D2) và Tạ Văn Hiền (lớp 22D3), Khoa Điện – Điện tử, đã giành giải Nhất với dự án “Thiết kế và phát triển hệ thống radar giám sát tín hiệu sinh tồn của trẻ em bị bỏ quên trên xe đưa đón (29 chỗ)”.

Theo nhóm nghiên cứu, dự án xuất phát từ thực tế những vụ việc đau lòng liên quan đến trẻ em bị bỏ quên trên xe đưa đón – một vấn đề xã hội mang tính thời sự và gây nhiều lo ngại trong cộng đồng. Trên cơ sở đó, nhóm đã lựa chọn ứng dụng công nghệ radar sóng ngắn để phát hiện vị trí và đo các tín hiệu sinh tồn như nhịp tim, nhịp thở mà không cần tiếp xúc trực tiếp.

So với các giải pháp camera trí tuệ nhân tạo hay cảm biến hồng ngoại, hệ thống radar cho khả năng hoạt động ổn định hơn trong nhiều điều kiện môi trường khác nhau. Đồng thời, việc không sử dụng hình ảnh giúp hạn chế các vấn đề liên quan đến quyền riêng tư, qua đó nâng cao tính an toàn và độ tin cậy của hệ thống khi triển khai trong không gian kín như xe đưa đón học sinh.

Bên cạnh giải Nhất, sinh viên Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật – Đại học Đà Nẵng còn giành giải Ba với dự án “Hệ thống truyền dữ liệu an toàn sử dụng mã hóa AES trên nền tảng Megabit Ethernet triển khai trên FPGA” của đội UTech.

Dự án tập trung giải quyết bài toán bảo mật dữ liệu trong các hệ thống truyền thông nhúng và công nghiệp, thông qua việc triển khai thuật toán mã hóa AES trực tiếp bằng phần cứng trên FPGA, giúp hệ thống đạt tốc độ xử lý cao, độ trễ thấp và đáp ứng yêu cầu an toàn thông tin.

Theo Thạc sĩ Phan Ngọc Kỳ, giảng viên Khoa Điện – Điện tử, giảng viên hướng dẫn hai dự án, đây đều là những đề tài có yêu cầu kỹ thuật cao, đòi hỏi sinh viên phải tiếp cận và làm chủ nhiều nền tảng công nghệ khác nhau. Mặc dù phần lớn sinh viên chưa từng tiếp cận FPGA và ngôn ngữ mô tả phần cứng (HDL), song chỉ sau một thời gian ngắn được tập huấn, cùng tinh thần tự học và chủ động khai thác phòng thí nghiệm, các sinh viên đã nhanh chóng hoàn thiện sản phẩm.

Khẳng định chất lượng đào tạo và định hướng phát triển vi mạch – bán dẫn

Đánh giá về ý nghĩa của công trình đạt giải Nhất, Tiến sĩ Nguyễn Linh Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật – Đại học Đà Nẵng cho biết, nhà trường đánh giá cao dự án ở bốn điểm cốt lõi.

Các thành viên dự án “Hệ thống truyền dữ liệu an toàn sử dụng mã hóa AES trên nền tảng Megabit Ethernet triển khai trên FPGA” nhận giải Ba tại Lễ trao giải Cuộc thi.

Trước hết là tính cấp thiết và nhân văn, khi dự án không chỉ là một bài toán kỹ thuật thuần túy mà xuất phát từ sự thấu cảm trước những vấn đề nhức nhối của xã hội. Việc ứng dụng công nghệ radar để giám sát tín hiệu sinh tồn, tạo ra giải pháp bảo vệ an toàn tính mạng cho trẻ em – đối tượng dễ bị tổn thương nhất – mang ý nghĩa xã hội rõ rệt.

Thứ hai là việc khẳng định chất lượng đào tạo của nhà trường. Theo Phó Hiệu trưởng Nguyễn Linh Nam, kết quả đạt được là minh chứng cho định hướng đào tạo ứng dụng với triết lý “Tinh thông nghề nghiệp, học đi đôi với hành”. Sinh viên không chỉ được trang bị kiến thức chuyên môn mà còn được khuyến khích tham gia sâu vào các phòng thí nghiệm, chấp nhận thử nghiệm, đối mặt với thất bại để tìm ra giải pháp tối ưu cho các vấn đề thực tiễn.

Bên cạnh đó, hiệu quả về mặt công nghệ của dự án cũng được lãnh đạo nhà trường nhấn mạnh. Việc sử dụng radar thay cho camera truyền thống giúp bảo vệ quyền riêng tư và bảo đảm khả năng hoạt động trong các điều kiện thiếu sáng hoặc có vật cản. Đây là minh chứng cho việc sinh viên đã từng bước làm chủ các công nghệ lõi như xử lý tín hiệu số trên nền tảng FPGA và MCU.

Cuối cùng là khả năng ứng dụng thực tiễn. Giải Nhất tại cuộc thi cho thấy dự án không dừng lại ở mức ý tưởng, mà có tiềm năng phát triển thành sản phẩm thương mại hóa, có thể áp dụng vào hệ thống xe đưa đón học sinh tại Việt Nam, qua đó đóng góp trực tiếp vào việc xây dựng một cộng đồng an toàn hơn.

Từ kết quả này, lãnh đạo Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật – Đại học Đà Nẵng khẳng định sẽ tiếp tục đẩy mạnh lộ trình phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực vi mạch – bán dẫn, với trọng tâm là nâng tầm đội ngũ giảng viên, đầu tư hạ tầng phòng thí nghiệm, tăng cường hợp tác doanh nghiệp, đổi mới chương trình đào tạo và phát triển năng lực đổi mới sáng tạo cho sinh viên.

Tấn Tài