Công ty tài chính không được cho thuê tàu thuyền, tàu bay

NHNN vừa công bố dự thảo Thông tư quy định về hoạt động cho thuê tài chính của các tổ chức tín dụng phi ngân hàng. Trước đó, Hiệp hội cho thuê tài chính đã có nhiều kiến nghị NHNN sớm ban hành Thông tư này và tháo gỡ một số khó khăn của các công ty cho thuê tài chính hiện nay.

Cụ thể, các công ty tài chính kỳ vọng dự thảo Thông tư sẽ mở rộng tài sản thuê các phương tiện vận tải đường sông, tàu bay. Tuy vậy, dự thảo không tiếp thu đề nghị này.

Thứ nhất, hiện nay tàu thuyền được điều chỉnh bởi Bộ Luật hàng hải Việt Nam; tàu bay được điều chỉnh bởi Luật Hàng không dân dụng Việt Nam. Việc quản lý, cho thuê, thuê mua, tàu tại Bộ Luật hàng hải Việt Nam, thuê tàu bay tại Luật Hàng không dân dụng Việt Nam có khác biệt so với thông lệ phổ biến chung về hoạt động cho thuê tài chính hiện nay.

Thứ hai, tàu thuyền, tàu bay thường có giá trị lớn trong khi quy mô vốn của các TCTD phi ngân hàng nhỏ. Thực tế hoạt động cho thuê tài chính tàu biển gặp khá nhiều rủi ro.

Theo ban soạn thảo, trường hợp, các Công ty cho thuê tài chính có nhu cầu và khả năng thực hiện cho thuê đối với tài sản là tàu thuyền, tàu bay, các TCTD phi ngân hàng có thể thực hiện theo phương thức khác (không phải là cho thuê tài chính) như cho thuê vận hành theo quy định của Luật Các TCTD, Bộ Luật Dân sự và các quy định pháp luật liên quan (Bộ Luật hàng hải Việt Nam, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam,….).

Mặc dù vậy, dự thảo Thông tư sửa đổi bổ sung nhiều quy định gỡ khó cho các công ty tài chính. Đơn cử, quy địnhhiện hành yêu cầu bên thuê phải “trực tiếp” sử dụng tài sản thuê trong khi thực tế nhiều máy móc, thiết bị, phương tiện phải do người có đủ điều kiện (được cấp bằng hoặc chứng chỉ) mới được vận hành. Do vậy, việc quy định bên thuê phải trực tiếp sử dụng sẽ gây khó khăn trong thực tiễn hoạt động cho thuê tài chính.Dự thảo mới đã bỏ quy định này.

Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung một số nội dung về thông tin về người có liên quan mà khách hàng phải cung cấp cho TCTD phi ngân hàng khi đề nghị thuê tài chính. Theo đó, tổ chức tín dụng phải yêu cầu khách hàng cung cấp tài liệu, dữ liệu chứng minh khả năng tài chính của khách hàng, phương án sử dụng vốn khả thi, mục đích sử dụng vốn hợp pháp trước khi quyết định cấp tín dụng, trừ các khoản cho thuê tài chính có mức giá trị nhỏ là mức dưới 100 triệu đồng.

Về phí liên quan đến hoạt động cho thuê tài chính, nhiều TCTD phi ngân hàng có kiến nghị được thu thêm phí tương tự như hoạt động cho vay. Tuy nhiên hoạt động cho thuê tài chính khác với hoạt động cho vay: khi chấm dứt hợp đồng trước hạn, bên thuê tài chính vẫn phải thanh toán đầy đủ số tiền thuê tài sản theo hợp đồng thuê tài chính; Bên thuê tài chính nhận tài sản thuê nhưng hợp đồng là hợp đồng thuê tài chính. Do vậy, ban soạn thảo cho rằng, việc đề nghị thu phí trả nợ trước hạn, phí cam kết rút vốn là không phù hợp.

Thùy Liên