Công ty vận hành metro số 1 hết tiền, JICA đề nghị sớm 'rót' vốn

Trong thư gửi Bộ trưởng chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn, ông SHIMIZU Akira - Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam cho biết rất vui mừng về tiến độ xây dựng chung của dự án metro số 1 (Bến Thành- Suối Tiên) đã đạt trên 90%.

Ông cũng cho biết Phụ lục hợp đồng số 19 của Tư vấn chung đã được ký vào ngày 28/4/2022 cũng là cơ sở để Tư vấn NJPT triển khai thực hiện các công việc quan trọng có liên quan bao gồm cả việc đào tạo cho đội ngũ nhân viên cho Công ty TNHH MTV Đường sắt đô thị số 1 TP.HCM (Công ty HURC1).

Công ty vận hành, bảo dưỡng tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên hiện nay không còn đủ kinh phí để duy trì hoạt động

Tuy nhiên, Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam cho rằng hiện nay, Công ty HURC1 vẫn đang phải đối mặt với việc vốn điều lệ ban đầu đã được sử dụng hết để chỉ trả cho kinh phi hoạt động trong thời gian vừa qua và hiện công ty đang đứng trước nguy cơ phải dừng hoạt động do không còn kinh phí.

Vào tháng 12/2021, UBNDTP đã có văn bản báo cáo Thủ tướng về vấn đề này. Sau đó, Văn phòng Chính phủ đã có yêu cầu để nghị Bộ Kế hoạch - Đầu tư và Bộ Tài chính hướng dẫn UBND TP.HCM.

Tháng 1/2022, JICA cũng đã có công văn gửi Bộ Kế hoạch -Đầu tư và Bộ Tài chính đề nghị sớm hỗ trợ giải quyết kinh phi hoạt động cho công ty. Sau đó 2 Bộ cũng đã có văn bản cho ý kiến với UBND TP.HCM đầu tháng 3/2022.

“Hiện nay như chúng tôi biết, UBND TP.HCM đang xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ cho phép thành phố được hỗ trợ tạm ứng kinh phí hoạt động cho công ty trong khi nghiên cứu tổ chức thực hiện hướng dẫn của Bộ Kế hoạch- Đầu tư và Bộ Tài chính.

Đây là vấn đề ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ tiếp nhận và chuyển giao công nghệ từ phía Dự án tăng cường hỗ trợ kỹ thuật của JICA đồng thời cũng ảnh hưởng đến tiến độ thiết lập khung tiêu chuẩn cho việc khai thác vận hành thương mại tuyến metro số 1”- trong thư nêu.

Phía cơ quan này đề nghị sớm cân nhắc tới kiến nghị của UBND TP.HCM để đảm bảo đủ kinh phí cho công ty.

Việc vận hành tốt của công ty là điều rất quan trọng để tuyến số 1 được đưa vào khai thác thương mại một cách thuận lợi, tránh gây ra tác động không mong muốn đến tiến độ khai thác chung của tuyến.

Hình ảnh những đoàn tàu metro được lắp đặt tại khu Depot Long Bình để chờ vận hành thử nghiệm

Công ty TNHH một thành viên Đường sắt đô thị số 1 TP.HCM thành lập vào năm 2015 với vốn điều lệ 14 tỷ đồng. Tuy nhiên, phải tới năm 2019, công ty này mới bổ nhiệm giám đốc và bắt đầu đi vào hoạt động.

Theo đề án thành lập công ty, giai đoạn 2015 - 2017, công ty chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho việc tiếp nhận, triển khai, quản lý, vận hành tuyến metro. Từ năm 2018, công ty này quản lý vận hành tuyến metro số 1. Về cơ chế tài chính, giai đoạn chuẩn bị, không phát sinh sản phẩm, doanh thu từ hoạt động kinh doanh, TP sẽ bố trí vốn từ ngân sách đảm bảo điều kiện thực hiện nhiệm vụ của doanh nghiệp…

Tuy nhiên, tiến độ dự án metro số 1 liên tục bị lùi và hiện đã chậm hơn rất nhiều so với kế hoạch khiến công ty quản lý vận hành metro số 1 không có nguồn thu. Từ khi thành lập đến nay, công ty chỉ được cấp vốn điều lệ là 14 tỷ để mua sắm trang thiết bị văn phòng cơ bản, còn kinh phí hoạt động vẫn chưa được ngân sách bố trí theo đề án được duyệt.

Sau 7 năm, công ty vẫn chưa có nguồn thu do dự án chưa hoàn thành, dẫn đến thiếu kinh phí hoạt động.

Mới đây, Công ty TNHH MTV Đường sắt đô thị số 1 TP.HCM có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ về việc thiếu kinh phí hoạt động.

Theo HURC1, toàn bộ người lao động công ty chưa được chi trả lương từ tháng 2/2022 đến nay và kể từ tháng 7/2021 chưa được đóng các khoản bảo hiểm xã hội. Công ty hiện hết sức khó khăn, có nguy cơ phải gián đoạn hoạt động do không có bất kỳ nguồn kinh phí nào kể từ tháng 8/2021.

Tuấn Kiệt