Công việc bị đe dọa trong thời đại AI: Cú sốc của người mẹ đơn thân từng muốn nghỉ hưu sớm

Khi trí tuệ nhân tạo làm lung lay giấc mơ nghỉ hưu sớm

Làn sóng ứng dụng trí tuệ nhân tạo đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu. Nhiều doanh nghiệp liên tục tái cấu trúc bộ máy, điều chỉnh quy trình làm việc nhằm tích hợp AI để tự động hóa các tác vụ thường ngày, nâng cao năng suất và tiết kiệm chi phí.

Sự thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến lao động phổ thông mà còn tạo ra những xáo trộn lớn trong các ngành nghề đòi hỏi tính sáng tạo cao.

Lisa, tên nhân vật đã được thay đổi, là một trong những người đang trực tiếp cảm nhận áp lực đó.

Cô hiện là chủ một doanh nghiệp sáng tạo nội dung tại Canada với doanh thu khoảng 100.000 đô la Canada mỗi năm, tương đương gần 1,8 tỷ đồng.

Tuy nhiên, một trong những khách hàng lớn của cô mới đây đã thông báo chấm dứt hợp đồng để chuyển sang sử dụng AI, với lý do tiết kiệm chi phí.

"Điều đó khiến tôi bắt đầu tự hỏi liệu đây có phải là dấu hiệu cho một tương lai đầy bất định hay không", Lisa chia sẻ.

Cú sốc này không chỉ khiến thu nhập của cô bị ảnh hưởng mà còn buộc cô phải nhìn lại kế hoạch nghỉ hưu sớm mà bản thân đã ấp ủ suốt nhiều năm.

Với Lisa, nghỉ hưu sớm ở tuổi 55 là mục tiêu dài hạn, thời điểm các con cô đã tốt nghiệp đại học và có thể tự lập. Ảnh minh họa

Giấc mơ nghỉ hưu giản dị nhưng không còn chắc chắn

Với Lisa, nghỉ hưu sớm ở tuổi 55 là mục tiêu dài hạn, thời điểm các con cô đã tốt nghiệp đại học và có thể tự lập.

Cô từng hình dung mình có thể nghỉ hưu hoàn toàn hoặc bán nghỉ hưu bằng cách giảm cường độ làm việc, chỉ nhận những dự án chọn lọc.

Cuộc sống nghỉ hưu mà Lisa mong muốn không quá xa hoa. Cô chỉ cần mỗi ngày được đến phòng gym, thỉnh thoảng đi du lịch vài chuyến trong năm và quan trọng nhất là có nhiều thời gian hơn cho bản thân.

Chính vì lối sống giản dị ấy, Lisa từng tin rằng việc chuẩn bị cho nghỉ hưu sẽ không quá áp lực.

Hiện tại, cô đang sở hữu một căn nhà với khoản vay thế chấp lãi suất cố định, có các khoản đầu tư rủi ro thấp, tài khoản tiết kiệm dành cho giáo dục và hưu trí tại Canada, cùng một hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có thời hạn.

Dù vậy, trước nguy cơ mất dần hợp đồng vì sự cạnh tranh từ AI, Lisa mong muốn nhận được lời khuyên khách quan từ chuyên gia để có thêm các phương án ứng phó.

Chuyên gia nói gì về khả năng nghỉ hưu trong thời đại AI?

Theo ông Eliott Einarson, chuyên gia hoạch định kế hoạch nghỉ hưu tại Công ty Quản lý Đầu tư Exexpon ở Ottawa, Lisa thực tế đã có sự chuẩn bị tài chính khá vững vàng.

Việc không mang gánh nặng nợ nần lớn, nhu cầu chi tiêu khi nghỉ hưu ở mức khiêm tốn, có các khoản tiết kiệm và đầu tư, đồng thời sẵn sàng linh hoạt giữa làm việc và nghỉ hưu là những lợi thế quan trọng.

Bên cạnh đó, sự sẵn sàng chuyển sang sống trong một ngôi nhà nhỏ hơn, chi phí thấp hơn cũng giúp Lisa chủ động hơn trước những biến động thu nhập do trí tuệ nhân tạo gây ra.

Einarson cho rằng chính sự linh hoạt này là chìa khóa để cô có thể tiến gần hơn đến mục tiêu nghỉ hưu sớm.

Ed Rempel, chuyên gia tư vấn kế hoạch tài chính và kế toán thuế, cũng đồng tình rằng việc nghỉ hưu ở tuổi 55 vẫn khả thi với Lisa, đặc biệt nếu cô bán căn nhà hiện tại và chuyển sang một ngôi nhà nhỏ hơn, không còn khoản vay thế chấp.

Theo ông, giá trị căn nhà của Lisa rất lớn nhưng không mang lại lợi ích trực tiếp cho kế hoạch nghỉ hưu ngoài việc cung cấp chỗ ở. Sống trong một ngôi nhà rẻ hơn sẽ giúp giảm đáng kể áp lực tài chính dài hạn.

Nghỉ hưu sớm cần bao nhiêu tiền là đủ?

Theo ước tính của Rempel, nếu đến tuổi 55 Lisa không còn phải trả nợ thế chấp, cô sẽ cần khoảng 912 triệu đồng mỗi năm trước thuế để duy trì lối sống hiện tại khi nghỉ hưu.

Trong trường hợp không bán nhà và vẫn muốn nghỉ hưu sớm, cô cần đảm bảo thu nhập khoảng 895 triệu đồng mỗi năm từ 55 đến 65 tuổi.

Nếu thu nhập bị sụt giảm do tác động của AI, một phương án khác là kéo dài thời gian làm việc và nghỉ hưu hoàn toàn ở tuổi 65 thay vì sớm hơn.

Điều này cho thấy nghỉ hưu không còn là một mốc cứng, mà ngày càng trở thành một quá trình linh hoạt, cần điều chỉnh theo thực tế.

Đã sẵn sàng cho cuộc sống nghỉ hưu chưa?

Theo các chuyên gia tài chính, có nhiều nguyên tắc tham khảo giúp mỗi người ước tính mức tích lũy cần thiết cho nghỉ hưu.

Một số thống kê cho rằng ở tuổi 30, bạn nên có ít nhất một năm lương trong tài khoản, và đến tuổi 40, con số này nên tương đương ba năm thu nhập.

Ngoài ra, quy luật 4% cũng thường được nhắc đến, theo đó tổng chi tiêu hàng năm nhân với 25 sẽ cho ra số tiền cần thiết để duy trì cuộc sống nghỉ hưu trong khoảng 30 năm.

Tuy nhiên, các chuyên gia đều nhấn mạnh rằng những con số này chỉ mang tính tham khảo.

Điều quan trọng nhất vẫn là xây dựng một kế hoạch tài chính hưu trí toàn diện, có tính đến nhiều yếu tố như bảo hiểm, quản lý nợ, đầu tư và cả kế hoạch di sản.

Theo bà Liz Sheehan, Phó chủ tịch cấp cao về Quản lý tài sản tại UBS, lập kế hoạch nghỉ hưu không đơn thuần là tiết kiệm tiền.

Đó là quá trình mỗi người phải hình dung rõ cuộc sống của mình trong 10, 20 hay 30 năm tới, cách sử dụng thời gian khi không còn đi làm và mục tiêu dài hạn đối với khối tài sản mình tạo dựng.

Kế hoạch nghỉ hưu khi trí tuệ nhân tạo gõ cửa

Câu chuyện của Lisa cho thấy nghỉ hưu sớm trong thời đại trí tuệ nhân tạo không còn là bài toán chỉ xoay quanh tiết kiệm bao nhiêu tiền.

Sự linh hoạt, khả năng thích ứng với thay đổi nghề nghiệp và sẵn sàng điều chỉnh lối sống mới chính là yếu tố quyết định để mỗi người có thể tận hưởng trọn vẹn cuộc sống khi về già, ngay cả khi AI đang dần thay đổi thế giới việc làm.

Theo Financial Post, CNBC