COVID-19 có thể kích hoạt 'sóng thần' bệnh nhân tiểu đường

Thử đường huyết bằng thiết bị lấy máu ở đầu ngón tay. Ảnh: Getty Images

Theo tờ Dailymail, cảnh báo trên do các chuyên gia về tiểu đường hàng đầu ở Anh đưa ra. Theo đó, vào cuối năm 2022, có thể có ít nhất 200.000 ca mắc tiểu đường mới được chẩn đoán. Con số này cao gấp đôi so với một năm bình thường.

Tiểu đường tuýp 2 xảy ra khi đường máu của bệnh nhân quá cao, thường là do tuổi tác, béo phì và thiếu vận động. Bệnh này có thể gây suy tim, mù lòa và thậm chí hoại tử các chi.

Một số nhóm bác sĩ gia đình cho biết số ca được chẩn đoán mắc tiểu đường tuýp 2 tăng 56%. Nếu con số ước tính 200.000 nói trên là đúng, sẽ có làn sóng bệnh nhân tiểu đường, gây ra “khủng hoảng chồng khủng hoảng”.

Giáo sư Andrew Boulton, Chủ tịch Liên đoàn Tiểu đường Quốc tế, ngày 21/11 nhận định: “Ảnh hưởng của COVID-19 có nghĩa là chúng ta đang đối mặt với một số cuộc khủng hoảng khác nhau của bệnh tiểu đường tuýp 2 cùng lúc. Tôi sợ chúng ta sẽ thấy cơn sóng thần tiểu đường và biến chứng của bệnh trong hai năm tới”.

Các chuyên gia chỉ ra ba yếu tố gây tăng số ca bệnh tiểu đường tuýp 2. Đầu tiên là số ca mắc bệnh nhưng chưa được chẩn đoán bị dồn lại do thiếu thăm khám bệnh trực tiếp. Tiếp đó là tình trạng tăng cân do phải ở nhà nhiều vì các lệnh phong tỏa. Người Anh trung bình tăng 1,3kg từ đầu đại dịch. Tiếp đó là nhân tố gây tò mò nhất: dữ liệu cho thấy bản thân bệnh COVID-19 có thể khiến một số người dễ bị tổn thương mắc tiểu đường tuýp 2.

Các nghiên cứu của Anh cho thấy cứ 20 bệnh nhân COVID-19 nhập viện thì có gần 1 người được chẩn đoán mắc tiểu đường trong vòng 5 tháng sau khi nhiễm bệnh. Con số này cao gấp ba lần so với số người Anh bị tiểu đường tuýp 2 trong giai đoạn 5 tháng trung bình.

Tiến sĩ Kevin Fernando, bác sĩ gia đình tại North Berwick nhận định có bằng chứng chứng minh mối liên hệ rõ ràng giữa COVID-19 và tiểu đường.

Tiến sĩ David Strain, chuyên gia tiểu đường tại khoa y thuộc Đại học Exeter nói: “Trước COVID-19, hiếm có bệnh nhân gặp bác sĩ mà bị biến chứng giai đoạn cuối bệnh tiểu đường tuýp 2. Khi quá trình giám sát căn bệnh bị gián đoạn nghiêm trọng, tình trạng này càng phổ biến. Có thể phải tới năm 2023 mới tìm được hết số bệnh nhân này, lúc đó họ đã gặp nguy cơ biến chứng cao rồi”.

Khoảng 4,9 triệu người Anh mắc tiểu đường, trong đó 90% là mắc tuýp 2. Bệnh tuýp 2 có thể được kiểm soát tốt nhờ kiểm tra sức khỏe, dùng thuốc, chế độ ăn và tập thể dục. Tuy nhiên, trì hoãn điều trị có thể làm tăng nguy cơ biến chứng chết người. Mỗi năm có khoảng 36.000 người Anh mắc tiểu đường chết sớm.

COVID-19 xuất hiện đã khiến quá trình kiểm tra căn bệnh này bị gián đoạn, hủy hoại nỗ lực phát hiện sớm.

Số liệu mới trên toàn nước Anh cho thấy chưa tới 37.000 người được chẩn đoán từ tháng 4/2020 tới tháng 3/2021. Trong cùng giai đoạn các năm trước, có trung bình trên 100.000 ca tiểu đường tuýp 2 được chẩn đoán.

Con số thực sự có thể là hơn 100.000 người và có nghĩa là năm 2022, số người được chẩn đoán mắc tiểu đường tuýp 2 có thể đạt 200.000 hoặc cao hơn.

Các nghiên cứu cho thấy COVID-19 cũng có thể gây tiểu đường tuýp 1.

Một giả thiết là một loại thuốc được dùng để trị COVID-19 là dexamethasone có thể gây tiểu đường tuýp 2 ở người có lượng đường huyết tăng bất thường. Thuốc này có tác dụng phụ là tăng đường huyết.

Thùy Dương