Cú sốc từ Mỹ khiến Nhật Bản nghĩ đến điều không tưởng
Bắt đầu từ một dinh thự từ thế kỷ 18 ở ngoại ô London (Anh), nghị sĩ Nhật Bản Rui Matsukawa bắt đầu nảy sinh những nghi ngờ nghiêm trọng về cam kết của Mỹ trong việc bảo vệ đất nước của bà.
Mái vòm Bom nguyên tử trong Công viên tưởng niệm hòa bình Hiroshima, Nhật Bản. (Ảnh: Reuters)
Cựu Thứ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Matsukawa đã đến Tu viện Fordham vào tháng 3 năm nay để tham dự hội nghị song phương cấp cao. Tại khu điền trang nơi có một nhà máy sản xuất rượu sake thuộc sở hữu của Nhật Bản, bà cho biết các nghị sĩ, nhà ngoại giao và lãnh đạo doanh nghiệp Anh khiến bà nhận ra rằng họ đã có thay đổi lớn về tư tưởng.
Bà nói rằng sau khi bị Tổng thống Mỹ Donald Trump công khai chỉ trích, châu Âu đã "thức tỉnh", nhận ra rằng họ không còn có thể phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ nữa và phải tự chịu trách nhiệm nhiều hơn cho an ninh của chính mình.
Điều này cũng đúng với Nhật Bản, nơi Mỹ vẫn duy trì lực lượng đồn trú lớn nhất ở nước ngoài.
“Không thể thực sự coi hiện diện của Mỹ là điều hiển nhiên”, bà Matsukawa, thành viên hội đồng chính sách an ninh quốc gia của đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, cho biết.
Bà Matsukawa là một trong số các nghị sĩ cấp cao của Nhật Bản bắt đầu nghĩ đến điều không tưởng đối với quốc gia từng hứng chịu nỗi đau kinh hoàng khi bị tấn công bằng bom nguyên tử: Bị bao vây bởi các nước láng giềng sở hữu vũ khí hạt nhân, Nhật Bản cũng có thể phải sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt đó.
“Ông Trump rất khó đoán. Đó có thể là điểm mạnh của ông ấy, nhưng tôi nghĩ chúng ta phải luôn nghĩ đến phương án B. Phương án B có thể là độc lập, rồi sau đó mới đến vũ khí hạt nhân”, bà Matsukawa nói với Reuters.
Cú sốc đến từ nước Mỹ cũng lan sang nước láng giềng Hàn Quốc, quốc gia cũng được bảo vệ dưới ô hạt nhân của Mỹ như Nhật Bản. Các cuộc thăm dò cho thấy có tới 75% người Hàn Quốc ủng hộ ý tưởng nước này tự chế tạo vũ khí hạt nhân.
Từ khi Tổng thống Lee Jae Myung, một người theo đường lối trung tả, lên nắm quyền, những tranh luận công khai ở Seoul về vũ khí hạt nhân đã giảm bớt.
Tuy nhiên, ngay cả một số thành viên trong đảng Dân chủ cầm quyền cũng ngày càng nghiêng về phương án: Nếu cam kết an ninh của Mỹ lung lay, Seoul phải sở hữu các phương tiện để nhanh chóng xây dựng một kho vũ khí hạt nhân đủ sức răn đe.
Thái độ thay đổi ở Nhật Bản và Hàn Quốc - hai quốc gia đóng vai trò trụ cột chính trong chính sách của Mỹ ở Thái Bình Dương trong mấy thập kỷ - là do cảm giác mất niềm tin ngày càng lớn vào cam kết của Washington đối với vấn đề bảo đảm an ninh cho các đồng minh, đặc biệt là nghi ngờ Mỹ có hỗ trợ họ nếu xung đột xảy ra hay không.
Việc ông Trump đắc cử với cương lĩnh "Nước Mỹ trên hết" và cách ông đối xử với các đồng minh truyền thống của Washington làm gia tăng những lo ngại này,
Nhà Trắng không trả lời đề nghị bình luận về những điều trên, nhưng một quan chức cấp cao của chính quyền Tổng thống Donald Trump khẳng định với Reuters rằng "không có thay đổi nào trong chính sách của Mỹ” với Nhật Bản và Hàn Quốc.
