Cụ thể về nguyên tắc đặt tên cơ sở giáo dục đại học

Sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội. Ảnh: HUC

Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Giáo dục đại học thay thế Nghị định 99/2019/NĐ-CP.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, Nghị định số 99/2019/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học ra đời đã tạo hành lang pháp lý để triển khai thực hiện Luật số 34/2018/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học hiệu quả, góp phần đưa các chính sách của Luật Giáo dục đại học đi vào thực tiễn đời sống tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các cơ sở giáo dục đại học.
Tuy nhiên, sau hơn 5 năm thực hiện Nghị định 99/2019/NĐ-CP cho thấy, mặc dù đạt được những kết quả nhất định nhưng đến nay Luật Giáo dục đại học mới được Quốc hội thông qua ngày 10/12/2025 đã có nhiều thay đổi theo hướng phân cấp nhiều quyền cho Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định dẫn tới các quy định tại Nghị định 99/2019/NĐ-CP không còn phù hợp. Việc đặt tên cơ sở giáo dục đại học cũng cần được rà soát để quy định chi tiết bảo đảm các cơ sở giáo dục đại học đặt tên, đổi theo quy định.

Dự kiến không dùng từ "quốc tế", "quốc gia'" khi đặt tên trường đại học

Dự thảo quy định, nguyên tắc chung khi đặt tên là không gây nhầm lẫn về loại hình, tính chất sở hữu, phạm vi hoạt động, cơ quan quản lý, chất lượng hoặc vị thế của cơ sở giáo dục đại học, đồng thời không sử dụng từ ngữ thể hiện danh hiệu, thứ hạng.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng yêu cầu không sử dụng từ ngữ, ký hiệu trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với tên của cơ quan nhà nước; đơn vị lực lượng vũ trang; tổ chức chính trị - xã hội; cơ sở giáo dục, giáo dục nghề nghiệp hoặc cơ sở giáo dục đại học khác trong nước hoặc nước ngoài.

Tên phải thể hiện đúng loại hình pháp lý, quyền cấp bằng và mức độ đào tạo theo quy định của pháp luật; việc sử dụng các từ "đại học", "trường đại học", "học viện" phải phù hợp với điều kiện thành lập và cơ cấu tổ chức được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Tên không được sử dụng các từ, cụm từ mang tính "quốc gia" hoặc thể hiện vị thế đặc biệt ("quốc tế", "quốc gia", "Việt Nam", "Hồ Chí Minh", "International", "National", "State") trừ khi được cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Cơ sở giáo dục đại học bắt buộc phải có tên tiếng Việt, trừ trường hợp được thành lập theo Hiệp định giữa Chính phủ Việt Nam với chính phủ nước ngoài.

Tên tiếng Việt gồm: Cụm từ xác định loại hình cơ sở giáo dục đại học (đại học, trường đại học, học viện); cụm từ xác định lĩnh vực, ngành nghề đào tạo (nếu cần); tên riêng, có thể là địa danh trong nước hoặc tên danh nhân văn hóa, lịch sử.

Không ghép tiếng Việt và tiếng nước ngoài trong tên tiếng Việt; từ ngữ sử dụng phải có nghĩa, chuẩn mực, được dùng phổ biến trong tiếng Việt.

Tên tiếng nước ngoài hoặc tên giao dịch quốc tế phải dịch tương đương từ tên tiếng Việt; không được làm tăng mức độ, vị thế hoặc loại hình so với tên tiếng Việt.

Ngoài ra, tên miền Internet, tên thương mại, tên viết tắt sử dụng trong giao dịch phải nhất quán với tên tiếng Việt và tên tiếng nước ngoài; trường hợp dùng ký tự viết tắt phải bảo đảm không gây nhầm lẫn với cơ sở giáo dục khác.

Bổ sung quy định về việc đặt tên phân hiệu đại học

Với phân hiệu của cơ sở giáo dục đại học nước ngoài tại Việt Nam, tên bắt buộc gồm các thành tố: tên của cơ sở giáo dục đại học nước ngoài bằng tiếng Việt; tên quốc gia nơi cơ sở giáo dục đại học đó được thành lập; cụm từ "Phân hiệu" kèm theo địa danh tương ứng.

Phân hiệu không được sử dụng tên hoặc từ ngữ có thể gây hiểu nhầm là cơ sở công lập, cơ sở quốc gia hoặc cơ sở được Chính phủ Việt Nam bảo trợ, bao gồm các từ: "National", "State", "Federal", "Royal", "Government", hoặc từ tương tự trừ khi được cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Không được đặt tên phân hiệu theo cách tạo ấn tượng rằng phân hiệu có tính "quốc tế", "liên chính phủ" hay có quyền cấp bằng độc lập nếu không được cơ quan có thẩm quyền cho phép.

Với phân hiệu của cơ sở giáo dục đại học Việt Nam, tên gồm: Cụm từ "phân hiệu"; tên cơ sở giáo dục đại học; tên địa phương nơi đặt phân hiệu.

Tên phân hiệu phải phản ánh đúng phạm vi thẩm quyền và chức năng theo quy định của cơ quan có thẩm quyền; không được thể hiện mức độ, quyền hạn hoặc loại hình cao hơn cơ sở mẹ.

Không được sử dụng tên danh nhân, tên địa danh đặc biệt hoặc từ ngữ tạo ấn tượng độc lập với cơ sở giáo dục đại học, trừ khi được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.

PV