Cử tri bức xúc, Quốc hội xem xét giám sát đổi mới sách giáo khoa phổ thông
Phân tích về một trong 4 chuyên đề có thể được Ủy ban Thường vụ Quốc hội giám sát, ĐBQH cho rằng qua giám sát, Quốc hội có thể chỉ ra những việc ngành Giáo dục đã thực hiện đúng, những hạn chế, những điều cần khắc phục.
Quốc hội chiều nay thảo luận ở hội trường về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023.
Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã lựa chọn 4 chuyên đề trình Quốc hội xem xét, quyết định chọn 2 chuyên đề để giám sát tối cao, 2 chuyên đề còn lại sẽ giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức giám sát.
Chuyên đề 1: Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.
Chuyên đề 2: Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.
Chuyên đề 3: Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
Chuyên đề 4: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021.
Nêu ý kiến, ĐBQH Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) đề nghị Quốc hội giám sát tối cao việc thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông (SGK).
Phân tích lý do, theo bà Thúy, 2 nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông có ý nghĩa rất quan trọng với việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Nghị quyết số 88 được Quốc hội ban hành cách đây gần 8 năm; Nghị quyết số 51 ban hành cách đây gần 5 năm.
ĐB Nguyễn Thị Kim Thúy.
Theo lộ trình được quy định tại Nghị quyết 51 thì sau 2 năm nữa (năm học 2024 - 2025) sẽ hoàn thành chu trình đầu tiên đổi mới chương trình, SGK ở toàn bộ các cấp học phổ thông.
“Việc Quốc hội thực hiện giám sát tối cao vào thời điểm này sẽ giúp đánh giá được đầy đủ, kịp thời ưu, khuyết điểm trong quá trình thực hiện các Nghị quyết số 88 và số 51, từ đó có định hướng chỉ đạo tiếp tục đổi mới có hiệu quả trong những năm tiếp theo”, bà Thúy nói.
Nữ đại biểu cũng chỉ ra 8 năm qua, ngành Giáo dục đã có nhiều cố gắng, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức để triển khai các nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK. Tuy nhiên, dư luận cũng còn nhiều ý kiến khác nhau về một số kết quả triển khai như giá SGK, hay việc sắp xếp môn lịch sử là môn học lựa chọn theo định hướng nghề nghiệp ở cấp học phổ thông.
Thậm chí, có những vấn đề báo chí và ĐBQH đã đặt ra suốt từ kỳ họp trước đến kỳ họp này nhưng chưa được giải quyết như những sai sót trong cả ba bộ SGK lớp 1, lớp 2, lớp 6 của NXB Giáo dục Việt Nam.
Bà dẫn lại, trong báo cáo trả lời ĐBQH chất vấn ngày 12/1/2022, Bộ trưởng Giáo dục & Đào tạo Nguyễn Kim Sơn có nêu “NXB Giáo dục Việt Nam đã thu hồi để sửa chữa 110 nghìn cuốn, đồng thời đã in lại 38 nghìn cuốn sách khoa học tự nhiên 6 của Bộ kết nối tri thức với cuộc sống. Tuy nhiên, thực tế không đúng như Bộ trưởng trả lời”, bà Thùy nói.
Bên cạnh đó, là những bất cập trong Thông tư số 25 của Bộ GD&ĐT về lựa chọn SGK dẫn đến việc bỏ qua quyền lựa chọn dân chủ của cơ sở giáo dục; vai trò hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra của Bộ GD&ĐT trong việc lựa chọn SGK để bảo đảm khách quan, công bằng, minh bạch, không ảnh hưởng xấu đến chủ trương xã hội hóa việc biên soạn SGK. “Thậm chí có câu hỏi đặt ra: “liệu có những vụ Việt Á trong lựa chọn SGK không?”, ĐB nêu.
Từ đó, bà Thúy cho rằng, những vấn đề trên nên được thảo luận rộng rãi ở Quốc hội để thu nhận ý kiến từ nhiều chiều và để cử tri cả nước được biết. “Qua giám sát, Quốc hội có thể khẳng định những việc ngành Giáo dục đã thực hiện đúng, đồng thời chỉ ra những hạn chế, những điều cần khắc phục để hỗ trợ ngành thực hiện tốt nhiệm vụ”, bà Thúy nhấn mạnh.
ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) bày tỏ sự thống nhất cao với việc UB Thường vụ Quốc hội lựa chọn 4 chuyên đề giám sát "rất đúng, rất trúng".
ĐB Nguyễn Anh Trí.
Cho ý kiến về chuyên đề 3, ông Trí đánh giá, đây là chuyên đề rất nên và rất cấp thiết phải giám sát. Nghị quyết của Quốc hội khóa XIII là năm 2014 và Nghị quyết của Quốc hội khóa XIV là năm 2017 đến nay cũng đã được 5 năm rất cần giám sát.
Nêu một số vấn đề nổi bật trong chuyên đề này, ĐB Hà Nội cho biết, vấn đề đổi mới chương trình và đổi mới SGK bậc phổ thông là nội dung cốt lõi của đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông, có tầm quan trọng và ý nghĩa to lớn. Tuy nhiên thực tiễn cho thấy cử tri đang rất bức xúc về các chương trình giáo dục phổ thông chưa phù hợp, mà điển hình nhất trong thời gian qua là vấn đề dạy học môn lịch sử.
Với vấn đề đổi mới SGK, ông Trí cho biết còn tình trạng SGK in sai, ngôn từ có chỗ không phù hợp, hình ảnh chưa chuẩn mực, quá nhiều bộ SGK được đề nghị sử dụng gây nên sự lúng túng trong lựa chọn với không chỉ với phụ huynh mà còn với các trường, Sở GD & ĐT. Đặc biệt SGK không được sử dụng lại nên hằng năm tốn hàng nghìn tỷ đồng để mua SGK mới, gây khó khăn cho các gia đình có con đi học, đặc biệt với gia đình nghèo.
Ông cho biết, Quốc hội khóa XIV đã có nhiều ĐBQH đề cập đến vấn đề này. Vì thế, ông cho rằng cần phải được giám sát lại thật đúng đắn cái được, cái chưa được để từ đó đề xuất những điều chỉnh nhằm thực hiện tốt hơn sự nghiệp đổi mới chương trình và SGK giáo dục phổ thông.
