Cuba nhờ Trung Quốc giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch
Cuba vừa tiếp nhận lô thiết bị điện mặt trời đầu tiên từ Trung Quốc, một bước đi quan trọng nhằm giúp quốc gia này giảm bớt tình trạng mất điện triền miên và cắt giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch nhập khẩu.
Lắp đặt điện mặt trời ở Cuba. Ảnh Tân Hoa Xã
Theo Tân Hoa Xã, Cuba dự định xây dựng 7 nhà máy điện mặt trời trên khắp cả nước với sự hỗ trợ từ Trung Quốc, giúp tiết kiệm khoảng 18.000 tấn nhiên liệu nhập khẩu mỗi năm. Toàn bộ thiết bị cần thiết cho dự án dự kiến sẽ được bàn giao trong nửa đầu năm nay.
Hiện nay, Cuba chủ yếu dựa vào dầu mỏ để sản xuất điện, với chưa đến 5% tổng sản lượng điện đến từ các nguồn năng lượng tái tạo. Chính phủ nước này đặt mục tiêu nâng tỷ lệ đó lên 24% vào năm 2030, nhằm giảm bớt tình trạng thiếu điện nghiêm trọng đang diễn ra trên khắp đất nước.
Chỉ mới tuần trước, hệ thống điện lưới ở thủ đô Havana đã bị sập, làm gián đoạn nguồn cung cấp điện cho các dịch vụ công quan trọng như bệnh viện và trường học. Ở các khu vực bên ngoài thủ đô, tình trạng cắt điện luân phiên kéo dài suốt nhiều tháng, có nơi mất điện tới 20 giờ mỗi ngày. Cuba cũng từng trải qua những đợt mất điện diện rộng vào các năm 2021, 2022 và 2023.
Nguyên nhân chính của cuộc khủng hoảng điện là hạ tầng lưới điện xuống cấp và sự phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu từ Venezuela. Trong nhiều năm qua, Venezuela là nhà cung cấp dầu quan trọng nhất của Cuba, đổi lại, Havana cử bác sĩ, giáo viên, huấn luyện viên thể thao và cố vấn quân sự sang hỗ trợ Caracas.
Tuy nhiên, khủng hoảng kinh tế và nhân đạo tại Venezuela đã làm giảm đáng kể khả năng xuất khẩu dầu ở nước này. Dù Nga và Mexico đã hỗ trợ một phần, tình trạng thiếu hụt nhiên liệu tại Cuba vẫn tiếp diễn. Khủng hoảng năng lượng cũng kéo theo tình trạng thiếu lương thực, thuốc men và nước sạch trên khắp đất nước.
Chính phủ Cuba cho rằng nguyên nhân của khó khăn kinh tế là các lệnh trừng phạt từ Mỹ. Cụ thể, Tổng thống Donald Trump đã siết chặt các biện pháp trừng phạt đối với Havana, đảo ngược chính sách mở cửa trước đó dưới thời ông Barack Obama.
Trong bối cảnh khủng hoảng, năm 2021, Cuba đã mở rộng tư nhân hóa khoảng 2.000 lĩnh vực kinh tế, nhưng nền kinh tế nước này vẫn ì ạch, chưa có dấu hiệu phục hồi.
Ngoài năng lượng, Cuba cũng tìm kiếm sự hỗ trợ từ Trung Quốc trong lĩnh vực thực phẩm và y tế. Tuy nhiên, quan hệ giữa hai nước có thể gặp nhiều sức ép từ Mỹ, nhất là khi Washington đang tăng cường kiềm chế ảnh hưởng của Bắc Kinh tại khu vực Mỹ Latinh.
Trong bối cảnh đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning lên tiếng chỉ trích Mỹ, yêu cầu Washington “ngừng ngay lập tức việc phong tỏa Cuba”. Bắc Kinh cũng phản đối các lệnh hạn chế thị thực mới của Mỹ đối với chương trình lao động của Cuba, trong đó các nhân viên y tế Cuba được cử đi làm việc ở nước ngoài, mang về nguồn ngoại tệ quan trọng cho quốc gia này.
