Cục Điện ảnh lên tiếng về việc gần 300 bộ phim nhựa bị hư hại tại Hãng phim truyện Việt Nam
Tập thể nghệ sĩ của Hãng phim truyện Việt Nam làm đơn kiến nghị gửi Bộ trưởng VH-TT-DL Nguyễn Văn Hùng, đề nghị đưa giải pháp cho gần 300 phim bị dính bết, hư hỏng nặng ở kho bảo quản.
Đồng thời nhấn mạnh đây là tổn thất nghiêm trọng và đề xuất, Công ty Vận tải thủy Vivaso phải in lại toàn bộ các bản phim bị hỏng theo đúng tiêu chuẩn quốc tế, ở dạng dương bản và chuyển lại cho Nhà nước quản lý.
Đơn kiến nghị của các nghệ sĩ nêu rõ: “Những bộ phim này đều thấm đẫm mồ hôi, xương máu của các thế hệ nghệ sĩ điện ảnh Việt nam đi trước. Nhiều bộ phim đạt những thành tựu lớn tại các liên hoan phim trong nước và quốc tế, là di sản văn hóa của cả dân tộc; đề nghị Bộ VH-TT-DL có phương án đánh giá công khai, minh bạch thiệt hại này để Vivaso có phương án đền bù”.
Liên quan tới vấn đề này, ông Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Điện ảnh, Bộ VH-TT-DL cho biết, nhằm đánh giá hiện trạng bảo quản kho phim tại Hãng phim truyện Việt Nam, Cục Điện ảnh và Viện phim Việt Nam đã cử cán bộ xuống hãng khảo sát, xem xét. Tình hình thực tế cho thấy, những cuốn phim này đã bị hư hỏng nặng.
Tình trạng này đã xảy ra vài năm nay do những cuốn phim không được bảo quản đúng điều kiện tiêu chuẩn. 291 bộ phim này gồm có 278 phim do Nhà nước giao nhiệm vụ, đặt hàng, tài trợ, 13 phim còn lại do Hãng phim truyện Việt Nam tự khai thác, hợp tác sản xuất.
Trước đây, trong thời kỳ điện ảnh sản xuất phim nhựa, mỗi phim trong số 278 phim đặt hàng sau khi sản xuất đều có một bản gốc và các tài liệu, hồ sơ liên quan gửi về Viện phim Việt Nam để lưu trữ, bảo quản. Bản được giữ tại hãng phục vụ nhiệm vụ sản xuất phim và công tác phát hành, giới thiệu phim.
“Hiện nay, các bản phim gốc do Nhà nước đặt hàng, trong đó có nhiều tác phẩm điện ảnh Việt Nam kinh điển đều đang được bảo quản trong điều kiện tiêu chuẩn quốc tế tại Viện phim Việt Nam, có thể sẵn sàng sử dụng để trình chiếu, phục vụ các đợt phim kỷ niệm, các nhiệm vụ chính trị”, ông Vi Kiến Thành khẳng định.
Theo lãnh đạo Cục Điện ảnh, từ khi ra đời bộ phim điện ảnh cách mạng đầu tiên do Hãng phim truyện Việt Nam sản xuất cho đến khi Luật Điện ảnh được ban hành năm 2006, chức năng nhiệm vụ của Hãng phim truyện Việt Nam luôn được quy định là đơn vị sản xuất phim, không phải là cơ sở lưu trữ. Luật Điện ảnh cũng quy định cơ sở lưu trữ phim của ngành văn hóa chỉ duy nhất có Viện phim Việt Nam. Phim sau khi sản xuất được lưu chiểu tại Cục Điện ảnh và lưu trữ tại viện.
Những bộ phim Nhà nước đặt hàng, đề tài chiến tranh cách mạng khi tạm lưu ở hãng phim là những bản để phục vụ nhiệm vụ sản xuất phim. Với đặc thù phim nhựa, khi sản xuất phim xong, bản Positive hoàn chỉnh được gửi một bản lưu chiểu tại Cục Điện ảnh, một bản lưu trữ tại viện phim. Sau thời hạn lưu chiểu, bản phim tại Cục Điện ảnh được đưa về lưu tại viện.
Như vậy, viện có 2 bản gốc. Bản gửi tại Cục Điện ảnh để lưu chiểu là bản positive hoàn chỉnh. Viện Phim Việt Nam lưu trữ, bảo quản cả bản gốc là negative son + negative hình (màu hoặc đen trắng) và bản positive (hoàn chỉnh) chuẩn màu và hình.
Nguyên tắc là vậy, tuy nhiên các hãng phim, trong đó có Hãng phim truyện Việt Nam vẫn lưu thêm 1 bản nữa và để phục vụ công việc chuyển từ bản negative (âm bản) sang bản positive (dương bản) là bản hoàn thiện của một bộ phim. Vì thế, không thể cho rằng các bản phim ở hãng mới là bản hoàn chỉnh nhất về định sáng, chỉnh màu…
Chia sẻ với nghệ sĩ vì những bức xúc trước thực trạng chung của hãng phim cũng như tình cảnh của kho phim thuộc hãng hiện nay, tuy nhiên, lãnh đạo Cục Điện ảnh cho rằng, yêu cầu Vivaso in lại những phim bị hư hại tại thời điểm này chưa cần thiết cũng như không phù hợp theo quy định của Luật Điện ảnh.