Cục Hạ tầng kỹ thuật: Hoàn thiện thể chế, đáp ứng yêu cầu quản lý phát triển hạ tầng

PGS.TS Mai Thị Liên Hương.

Hoàn thành mục tiêu đề ra

Cục Hạ tầng kỹ thuật đã xác định công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu để đạt được mục tiêu, kế hoạch đề ra. Cục đã tham mưu để Bộ Xây dựng trình Chính phủ ban hành Nghị định số 23/2016/NĐ-CP ngày 05/4/2016 về xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang và cơ sở hỏa táng và Nghị định số 98/2019/NĐ-CP ngày 27/12/2019 sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định thuộc lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật; trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh các định hướng phát triển cấp thoát nước, chiến lược quản lý tổng hợp chất thải rắn và Chương trình quốc gia về bảo đảm cấp nước an toàn. Đồng thời đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật.

Trong nhiệm kỳ qua, hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị (nhất là các đô thị lớn) được đầu tư, mở rộng và hoàn thiện theo hướng hiện đại hóa, đồng bộ hóa với các hình thức đầu tư đa dạng. Năng lực của hệ thống hạ tầng kỹ thuật và khả năng tiếp cận các dịch vụ hạ tầng kỹ thuật được cải thiện rõ rệt. Hiện nay, cả nước có 750 nhà máy nước sạch đô thị với tổng sông suất đạt 10,6 triệu m3/ngđ (tăng 3,2 triệu m3/ngđ so với năm 2015); khoảng 63 nhà máy xử lý nước thải tập trung tại các đô thị từ loại IV trở lên đi vào vận hành với tổng công suất xử lý theo thiết kế khoảng 1.334.130 m3/ngđ (tăng 33 nhà máy và hơn 500.000 m3/ngđ so với năm 2015); 45 cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt tập trung với tổng công suất xử lý theo thiết kế 8.700 tấn/ngày được đầu tư xây dựng và đưa vào hoạt động (tăng hơn 2.000 tấn/ngày so với năm 2015).

Đến nay, các chỉ tiêu về hạ tầng kỹ thuật được Đảng, Quốc hội, Chính phủ đề ra đều đạt và vượt kế hoạch. Tỷ lệ dân cư đô thị được cung cấp nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung ước đạt 90% (tăng 8,5% so với năm 2015); Tỷ lệ thất thoát, thất thu nước sạch còn 18% (giảm 7% so với năm 2015); Tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt đô thị được thu gom, xử lý ước đạt 91% (tăng 6% so với năm 2015).

Phát triển hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, hiện đại

Trong dự thảo Văn kiện trình Đại hội Đại biểu lần thứ XIII của Đảng và Thông báo số 53-TB/TW ngày 30/3/2019 của Ban Chấp hành Trung ương về kết luận của Bộ Chính trị về tình hình thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 16/01/2012, Đảng ta tiếp tục xác định “Phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại (bao gồm phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị) là một đột phá chiến lược trong phát triển kinh tế - xã hội đất nước giai đoạn 2021 - 2030”.

Để thực hiện chủ trương nêu trên, trong giai đoạn 2021 - 2025, Cục Hạ tầng kỹ thuật tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:

Một là, tiếp tục rà soát, xây dựng mới hoặc sửa đổi, bổ sung hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật phù hợp với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế, đồng thời tiếp cận quản lý theo phương thức mới với công cụ quản lý phù hợp với hệ thống quy hoạch hiện hành cũng như yêu cầu thực tiễn đặt ra. Nghiên cứu xây dựng và trình Quốc hội thông qua Luật Quản lý cung cấp nước sạch vào năm 2022; trước mắt, hoàn thành sửa đổi, bổ sung Nghị định số 117/2007/NĐ- CP ngày 11/07/2007 về sản xuất, cung cấp và tiêu thụ nước sạch vào năm 2021. Sửa đổi, bổ sung Nghị định số 80/2014/NĐ-CP ngày 06/8/2014 về thoát nước và xử lý nước thải và bước đầu nghiên cứu các nội dung để đề xuất xây dựng Luật Thoát nước và xử lý nước thải. Sửa đổi, bổ sung Nghị định số 39/2010/NĐ-CP ngày 07/4/2010 về quản lý không gian xây dựng ngầm đô thị; Nghị định số 23/2016/NĐ- CP ngày 05/4/2016 về xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang và cơ sở hỏa táng; Nghị định số 64/2010/NĐ- CP ngày 11/6/2010 về quản lý cây xanh đô thị; Nghị định số 79/2009/NĐ- CP ngày 28/9/2009 về quản lý chiếu sáng đô thị.

Hai là, nghiên cứu xây dựng Định hướng phát triển không gian xây dựng ngầm đô thị; điều chỉnh Định hướng phát triển chiếu sáng đô thị Việt Nam (Quyết định số 1874/QĐ- TTg ngày 11/10/2010). Tiếp tục hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình đầu tư xử lý nước thải cho các đô thị lớn, các lưu vực sông theo hướng tiếp cận thu hút nguồn vốn ngoài ngân sách tham gia đầu tư. Triển khai thực hiện có hiệu quả các định hướng, chiến lược, đề án, chương trình về lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Ba là, nâng cao chất lượng nội dung quy hoạch hạ tầng kỹ thuật trong các đồ án quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị và tăng cường kiểm soát, quản lý xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch. Đẩy mạnh quản lý phát triển không gian ngầm đô thị, nhất là công tác quy hoạch không gian xây dựng ngầm ở các thành phố trực thuộc Trung ương.

Bốn là, tập trung huy động mọi nguồn lực triển khai thực hiện các giải pháp công trình, phi công trình bảo đảm nước sinh hoạt cho người dân vùng ĐBSCL và khu vực Nam Trung bộ trong bối cảnh hạn hán, xâm nhập mặn ngày càng tác động sâu rộng. Xây dựng và triển khai Kế hoạch hành động quốc gia về giảm thiểu ngập úng trong đô thị; trong đó tăng cường quản lý cao độ nền đô thị và đẩy mạnh áp dụng mô hình thoát nước bền vững.

Năm là, ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ tiên tiến trong quản lý, vận hành và khai thác hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật đô thị, gắn với thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Xây dựng mô hình DN số, mô hình kinh doanh dựa trên nền tảng công nghệ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4; đẩy mạnh ứng dụng quản trị thông minh trong quản lý, tổ chức hoạt động kinh doanh của DN tham gia hoạt động xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật đô thị.

PGS.TS Mai Thị Liên Hương
Cục trưởng Cục Hạ tầng kỹ thuật - Bộ Xây dựng