Cuộc cách mạng về chính sách giáo dục

Đây được coi là một cuộc cách mạng về chính sách giáo dục, thể hiện sự nhất quán trong đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước khi luôn coi giáo dục là quốc sách hàng đầu.

“Miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết THPT công lập trên phạm vi cả nước. Học sinh trường dân lập, tư thục được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập theo quy định của pháp luật. Thời gian thực hiện việc miễn học phí được bắt đầu từ tháng 9/2025”. Các nội dung trên được Bộ Chính trị bàn thảo và quyết định tại cuộc họp quan trọng diễn ra chiều 28/2/2025, thực sự được coi là cuộc cách mạng về chính sách giáo dục, mang lại lợi ích cho hàng chục triệu học sinh, phụ huynh; đồng thời nhận được sự đồng thuận của toàn xã hội.

Khi tất cả học sinh trên toàn quốc được miễn học phí sẽ bảo đảm quyền tiếp cận giáo dục của mọi công dân. Chính sách này giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho phụ huynh, nhất là với những hộ gia đình có thu nhập thấp. Kể từ năm học tới sẽ chấm dứt tình trạng học sinh nghỉ học, bỏ học vì lý do kinh tế, trong đó có học sinh ở vùng sâu, vùng xa, vùng điều kiện còn nhiều khó khăn.

Miễn học phí thúc đẩy bình đẳng trong giáo dục và tạo cơ hội phát triển đồng đều cho tất cả học sinh; góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cũng như chất lượng cuộc sống; điều này thể hiện một bước tiến lớn của Việt Nam trong việc xây dựng một nền giáo dục công bằng, nhân văn và bền vững.

Nhiều chuyên gia nhận định: quyết định này của Bộ Chính trị không chỉ mang lại lợi ích trước mắt, mà còn là một sự đầu tư chiến lược cho tương lai của đất nước; bởi lẽ một quốc gia muốn phát triển bền vững không thể chỉ dựa vào tài nguyên hay công nghệ mà quan trọng hơn là phải đầu tư vào con người. Khi giáo dục trở thành một quyền lợi thực sự, mọi học sinh đều có cơ hội tiếp cận tri thức mà không bị giới hạn bởi hoàn cảnh kinh tế, thì đó chính là nền tảng để Việt Nam bước vào Kỷ nguyên vươn mình, bứt phá, vươn xa.

Theo thống kê của Bộ GD&ĐT, cả nước hiện có trên 23 triệu học sinh. Để thực hiện chính sách trên, ngân sách Nhà nước phải chi trả khoảng 30.000 tỷ đồng/năm – một con số không hề nhỏ. Tuy nhiên, sau khi nghe báo cáo của Chính phủ về khả năng cân đối tài chính trong và sau quá trình tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tối ưu hóa chi tiêu hành chính cùng các giải pháp tài chính khác, Bộ Chính trị quyết định thực hiện miễn học phí cho tất cả học sinh công lập, cấp bù học phí cho học sinh tư thục, dân lập ngay từ năm học tới. Ngoài việc góp phần quan trọng làm tăng chất lượng giáo dục, tạo đồng thuận cao của xã hội, chính sách miễn học phí còn phù hợp với ưu việt của chế độ, chủ trương của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục và phù hợp với xu thế chung của các nước phát triển. Vì vậy, giảm học phí không phải là một gánh nặng cho ngân sách mà chính là một sự tái đầu tư dài hạn, bởi những gì đất nước dành cho giáo dục hôm nay sẽ được đáp đền bằng sự phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

Dù mang lại nhiều lợi ích, việc thực hiện miễn học phí cũng đặt ra không ít thách thức cho giáo dục; trong đó có việc bảo đảm số lượng và chất lượng giáo viên, chất lượng giảng dạy, cơ sở vật chất trường lớp… Cùng với đó là nỗi lo áp lực lên học sinh sẽ tăng cao, khi nhiều gia đình có nguyện vọng cho con học trường công lập. Những vấn đề trên tiếp tục đặt ra cho các cơ quan quản lý việc thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, như tích cực mở rộng mạng lưới trường lớp, tăng cường cơ sở vật chất, có chế độ đãi ngộ xứng đáng với nhà giáo…; đồng thời cần có những chính sách ưu đãi tốt hơn để khuyến khích, thu hút đầu tư vào khối giáo dục ngoài công lập, giúp giảm tải cho khối công lập.

Việc mở rộng đối tượng miễn học phí theo quyết định của Bộ Chính trị có tác động xã hội rất lớn. Vì vậy, để thực hiện thành công chính sách này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, Bộ GD&ĐT, các cơ quan, ban ngành, đoàn thể và toàn xã hội nhằm bảo đảm hệ thống giáo dục hoạt động ổn định, bền vững, hiệu quả và phát triển.

Quý Minh