Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung dịu lại

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung có những diễn biến mới. Theo đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Tư vừa rồi tuyên bố sẽ hoãn việc tăng thuế từ 25% lên 30% đối với 250 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc tới ngày 15/10 thay vì sẽ triển khai vào ngày 1/10 như dự kiến trước đó và xem như là “cử chỉ thiện chí” đối với Trung Quốc. Ông Trump nói rằng, việc làm này xuất phát từ “yêu cầu của Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc và do thực tế là Trung Quốc sắp tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm của họ”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình

Tổng thống Trump muốn tăng gấp đôi thuế suất đối với hàng hóa Trung Quốc vào tháng trước sau động thái trả đũa mới đây của Bắc Kinh, các nguồn tin nói với CNBC. Ông Trump đã tức giận sau thông tin ngày 23/8 Trung Quốc đã chính thức lên kế hoạch áp thuế đối với 75 tỷ USD sản phẩm của Mỹ để đáp trả việc Mỹ áp thuế bổ sung lên 300 tỷ USD hàng hóa còn lại của Trung Quốc từ ngày 1/9.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin và Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer sau đó đã gia nhập hàng ngũ lãnh đạo của các Tập đoàn lớn cảnh báo Trump về tác động tiêu cực của động thái như vậy đối với thị trường chứng khoán và nền kinh tế. Tuy nhiên, ông Trump vẫn tuyên bố sẽ tăng thuế 5% đối với tổng cộng 550 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc (trong đó 250 tỷ USD hàng hóa bị nâng thuế từ 25% lên 30% và 300 tỷ USD hàng hóa khác sẽ bị áp thuế 15% thay vì mức 10% như dự kiến trước đó).

Trong khi Trung Quốc hôm thứ Tư (11/9) cũng đã tuyên bố miễn thuế mức thuế 25% cho 16 loại sản phẩm của Mỹ mà Trung Quốc đã triển khai từ năm ngoái trong bối cảnh Chính phủ Trung Quốc đang tìm cách giảm bớt tác động tiêu cực từ cuộc chiến thương mại.

16 loại sản phẩm được miễn trừ lần này bao gồm thực phẩm cho gia súc, thuốc trị ung thư và chất bôi trơn. Việc miễn trừ dự kiến sẽ có hiệu lực trong vòng 1 năm, từ ngày 17/9/2019 đến hết ngày 16/9/2020. Trong đó đối với các sản phẩm trong danh sách thứ nhất bao gồm bột cá để làm thức ăn chăn nuôi, tôm và tôm giống, thuốc trị ung thư… sẽ được hoàn trả thuế quan đã được áp dụng. Trong khi đối với các sản phẩm trong danh sách 2 sẽ không được hoàn lại số thuế đã trả.

Được biết các nhà đàm phán của hai nước dự kiến sẽ gặp nhau tại Washington trong những tuần tới để tiếp tục tiến trình đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới khi mà cuộc chiến này đã bước sang năm thứ hai và đang có xu hướng leo thang. Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung leo thang không chỉ gây tổn hại cho hai nền kinh tế này mà còn đe dọa tới triển vọng kinh tế toàn cầu.

Tuy nhiên, việc lui lại thời điểm tăng thuế đến ngày 15/10 cho thấy Trump “không muốn tăng thuế trước khi đàm phán thương mại vào đầu tháng 10 và nó tạo ra điều kiện tốt”, Tommy Xie - nhà kinh tế tại Oversea-Chinese Banking Corp ở Singapore cho biết. “Nó đã tăng thêm hy vọng sẽ có tin tốt từ cuộc họp tháng 10 và hiện thị trường đang chờ đợi những thông tin đó”.

Đầu tháng này, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Mnuchin cho biết, Hoa Kỳ và Trung Quốc có một “thỏa thuận nguyên tắc” về những vấn đề cần thực thi, nhấn mạnh những tiến bộ tích cực đã đạt được trong các cuộc đàm phán thương mại, dự kiến sẽ tiếp tục ở mức cao hơn vào tháng tới. Tuy nhiên, ông cũng có một cảnh báo, Tổng thống Trump sẵn sàng duy trì mức thuế quan nặng đối với Trung Quốc nếu hai bên không đạt được thỏa thuận.

Còn về phía Trung Quốc, giới quan sát cho biết, mặc dù việc miễn thuế cho 16 loại sản phẩm của Mỹ, tuy nhiên hiện Trung Quốc đang giữ áp lực đối với các hàng hóa nông sản xuất khẩu chính của Mỹ là đậu nành, vốn được trồng nhiều tại các bang hậu ủng hộ ông Trump.

Đõ Phạm