Cuộc chiến tư pháp giữa EU và Ba Lan thêm căng thẳng: EP 'châm dầu'
Ngày 16/11, Nghị viện châu Âu (EP) gửi thư cho Ủy ban châu Âu (EC) yêu cầu đóng băng việc phê duyệt Kế hoạch phục hồi của Ba Lan (PNRR) cho tới khi nào Warsaw tôn trọng pháp quyền và tính ưu việt của luật pháp Liên minh châu Âu (EU).
Hãng thông tấn Romania đưa tin, trong thư, EP cho rằng, chính phủ Ba Lan "không đáng tin cậy" trong việc thực hiện các nghĩa vụ đi kèm với các khoản tiền từ quỹ phục hồi của châu Âu sau đại dịch Covid-19, trong đó, khoản ngân sách dành cho Ba Lan gồm 23,9 tỷ Euro viện trợ không hoàn lại và 12,1 tỷ Euro cho vay.
EP kêu gọi EU, với tư cách là cơ quan bảo trợ các thỏa thuận, cần từ chối phê chuẩn PNRR của Ba Lan cho tới khi nước này đáp ứng được tất cả các điều kiện của quy định về cơ chế phục hồi.
Hồi tháng 10, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen tuyên bố, Ba Lan phải bãi bỏ cơ chế kỷ luật các thẩm phán Tóa án Tối cao trước khi được Brussels thông qua PNRR.
Tòa án Công lý EU (CJEU) đã ra lệnh cho Ba Lan đình chỉ ngay cơ chế này từ tháng 7/2021, song, Warsaw không thực thi lệnh này. Trong tháng 10/2021, CJEU đã ra phán quyết mới áp đặt khoản tiền phạt lên đến một triệu Euro mỗi ngày đối với Ba Lan.
Tòa án Hiến pháp Ba Lan chỉ trích phán quyết trên là vi hiến, qua đó làm dấy lên tranh chấp giữa Warsaw và EU do khối này cho rằng, quốc gia Trung Âu cố tình thách thức tính ưu việt của luật pháp EU so với luật pháp quốc gia.
Chính phủ Ba Lan mới đây đã cam kết sẽ đình chỉ cơ chế nêu trên, song cũng nhấn mạnh đó chỉ là một phần của những cải cách tư pháp sâu rộng hơn.
Thủ tướng nước này Matusz Morawiecki cáo buộc các cơ quan của EU ‟tống tiềnˮ Ba Lan và cho rằng các tổ chức đang tự quyết định những vấn đề nằm ngoài phạm vi quyền hạn được cho phép.
Trong khi đó, Bộ trưởng Tư pháp Ba Lan tuyên bố, Warsaw ‟không thể và không phải trả bất cứ đồng Zloty (tiền Ba Lan) nào trong số các khoản tiền phạt do CJEU đưa ra, bởi nhà nước này không phải là tội phạmˮ.
Trước án phạt nói trên, CJEU cũng đã đưa ra mức phạt 500.000 Euro mỗi ngày đối với Ba Lan do nước này từ chối đóng cửa mỏ than non ở Turow.