Cuộc đua giành tài nguyên thiết yếu của Trung Quốc trong 5 năm qua
Trong 5 năm qua, Trung Quốc đã đầu tư gần 450 tỷ nhân dân tệ (tương đương 63,2 tỷ USD) cho chương trình thăm dò khoáng sản chiến lược, đạt được những bước đột phá quan trọng trong lĩnh vực dầu khí, đồng, lithium và uranium.

Trong 5 năm qua, Trung Quốc đã đầu tư gần 450 tỷ nhân dân tệ (tương đương 63,2 tỷ USD) cho chương trình thăm dò khoáng sản chiến lược. (Ảnh: AFP)
Kể từ năm 2021, các nhà địa chất Trung Quốc đã lập bản đồ trữ lượng, phân bổ và khả năng khai thác của 163 loại khoáng sản, đồng thời phát hiện hơn 500 mỏ dầu, khí đốt và khoáng sản quy mô lớn và trung bình. Thông tin này được công bố trong buổi họp báo ngày thứ Tư 17/9, khi giai đoạn Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 (2021-2025) của quốc gia này đang tiến gần đến hồi kết.
Những kết quả này xuất hiện trong bối cảnh Trung Quốc đang nỗ lực tăng cường kiểm soát các chuỗi cung ứng khoáng sản chiến lược và giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, xuất phát từ yêu cầu bảo đảm an ninh chuỗi cung ứng cũng như sự bùng nổ các mô hình công nghệ mới giữa lúc căng thẳng địa chính trị leo thang.
“Khoáng sản là nền tảng cho sự phát triển kinh tế và xã hội… Chúng tôi đã đạt được những bước đột phá lớn trong công tác thăm dò, qua đó nâng cao an ninh năng lượng và tối ưu hóa cơ cấu tài nguyên”, ông Xu Dachun, Cục trưởng Cục Khảo sát Địa chất Trung Quốc, phát biểu.
Những phát hiện mới bao gồm 10 mỏ dầu lớn, 19 mỏ khí đốt trọng điểm, cùng trữ lượng đáng kể khí metan than đá sâu, với hơn 300 tỷ mét khối (tương đương 10,6 nghìn tỷ feet khối) được bổ sung chỉ riêng tại Lưu vực Ordos ở miền bắc Trung Quốc - gần tương đương tổng lượng phát hiện của cả thập kỷ trước, ông cho biết.
Những phát hiện này, chủ yếu từ các bồn địa sâu và khu vực ngoài khơi, đã hỗ trợ Trung Quốc duy trì sản lượng dầu ổn định khoảng 200 triệu tấn và sản lượng khí tự nhiên vượt 240 tỷ mét khối mỗi năm.
Trong lĩnh vực thăm dò uranium, Trung Quốc đã đạt những bước đột phá với hai mỏ siêu lớn tại các tỉnh Cam Túc và Hắc Long Giang, củng cố vị thế của 5 cơ sở uranium trọng điểm hiện nay, ông Xu Dachun cho biết.
Một “Dải Lithium châu Á” dài 2.800 km trải dài qua các tỉnh Tứ Xuyên, Thanh Hải, Tây Tạng và Tân Cương đã được xác định, chứa nhiều mỏ lithium lớn và siêu lớn - loại khoáng sản chiến lược cho các ngành công nghiệp mới nổi, ông nhấn mạnh. Đồng thời, Trung Quốc cũng đang củng cố nguồn tài nguyên lithium thông qua các tiến bộ công nghệ, cho phép khai thác lithium từ nước mặn kali và mica chất lượng thấp.
Ông Xu Dachun cũng cho biết, helium - một tài nguyên quan trọng trong ngành bán dẫn và hàng không vũ trụ - có thể được chiết xuất từ khí tự nhiên nhờ công nghệ mới, giúp giảm bớt sự phụ thuộc vào nhập khẩu và đáp ứng nhu cầu thiết yếu trong nước.
Trong khi đó, dầu khí ngoài khơi đã trở thành động lực tăng trưởng then chốt, với dầu thô khai thác từ biển chiếm hơn 70% mức tăng sản lượng dầu của Trung Quốc trong năm 2024.
Ông Sun Shuxian, Giám đốc Cục Quản lý Đại dương Quốc gia Trung Quốc, cho biết, khi Trung Quốc nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khai thác tài nguyên biển trong những năm gần đây, kinh tế biển đã trở thành lực lượng then chốt đảm bảo tăng trưởng kinh tế quốc gia ổn định.
Giá trị tổng sản lượng của kinh tế biển đã tăng 34% kể từ năm 2020 và chiếm 7,8% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc trong năm ngoái, ông cho biết.
Các quan chức cũng nhấn mạnh rằng một vòng thăm dò khoáng sản chiến lược mới sẽ tiếp tục trong những năm tới, cam kết “đảm bảo nguồn cung năng lượng và tài nguyên của quốc gia”.